آستان نیوز

به گزارش آستان‌نیوز، پروفسور همایون همتی، استاد مدعو دانشگاه آلمان در وبینار تخصصی «امام رضا(ع)، مناظرات و گفت‌وگوهای ادیانی، انگیزه‌ها، آموزه‌ها و تحلیل محتوا» که با همکاری سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و بنیاد پژوهش‌های اسلامی برگزار شد، بیان کرد: امام علی(ع)، امام صادق(ع) و امام سجاد(ع) در مناظرات و بحث‌های دینی درون‌دینی و برون‌دینی میراث ارزشمندی برای مسلمانان و بشریت به ارمغان آوردند، اما محتوای مناظرات امام رضا(ع)، ایدئولوژی و روشمند بودن سخنان و هم‌چنین ادبیات خاصی که داشتند متفاوت از سایر ائمه(ع) است.
همتی ادامه داد: در جهان کنونی که نظام سلطه‌گر به دنبال اختلاف‌افکنی و سلطه خود در جهان است، صرفا نباید به یک سلسله مباحث نظری اکتفا کرد. پیروان ادیان می‌توانند همدلانه به بحث‌های درون‌دینی و بینادینی رو بیاورند.
وی افزود: جریانات مختلف، تظاهرات خیابانی، فعالیت‌های دانشگاهی علیه اسلام، شبهه‌افکنی‌ها و ... در دنیا بی‌پاسخ مانده است. ما می‌توانیم از مناظرات امام رضا(ع) و محتوای آموزشی اهل‌بیت(ع) استفاده کنیم و مطالب عمیق و ارزشمندی ارائه دهیم. ادیان می‌توانند دراین‌باره با هم پروژه‌های علمی، الهی و فلسفی انجام دهند.
به گفته این استاد دانشگاه، هجوم بنیان‌افکن علیه آموزه‌های دینی و اخلاقی آغاز شده است و با پشتیبانی‌های دشمنان اسلام ادامه دارد. از همین رو، همکاری و هم‌افزایی هر چه بیشتر پیروان ادیان و مذاهب اسلامی ضرورت دارد و باید به گفت‌وگوی ادیان رو بیاوریم.
وی یکی از ویژگی‌های گفت‌وگوی ادیان امام رضا(ع) را تسلط ایشان به زبان‌های مختلف، اعتمادبه‌نفس بالا و علم به عرفان، فلسفه، فقه، انسان‌شناسی و خداشناسی و ... ذکر کرد و گفت: مراعات ادب در گفت‌وگو، قدرت برهان و استدلال امام(ع)، و توجه به افق‌های فکری از دیگر ویژگی‌های مناظرات امام رضا(ع) با ادیان و مذاهب مختلف است.

گفت‌وگوی ادیان و هم‌گرایی
محمود واعظی، رئیس مرکز مطالعات عالی انقلاب اسلامی دانشگاه تهران، نیز در ادامه این نشست مجازی گفت: در طول تاریخ، مناظرات روشی برای شکست رقیب تلقی می‌شد، و به نوعی به منازعه و حتی درگیری‌های فیزیکی می‌انجامید، اما پس از جنگ جهانی دوم، رفته‌رفته این بحث به سمت هم‌گرایی و صلح و امنیت رفته است.
وی مدل گفت‌وگو در اسلام را که در متن قرآن و سنت اهل‌بیت(ع) آمده و سرآمد آن در دوران زندگی حضرت رضا(ع) است بی‌نظیر دانست و خاطرنشان کرد: ظرافت‌هایی در الگوهای مناظراتی در اسلام مشاهده می‌شود که در هیچ گفت‌وگویی دیده نشده است.
واعظی گفت: روش گفت‌وگو در اسلام از سوی اولین مفسر قرآن، یعنی رسول گرامی اسلام(ص)، تبیین شده و تا زمان امام علی(ع) ادامه دارد، اما می‌توان ادعا کرد هیچ زمانی در دوره دویست‌وپنجاه‌ساله مکتب اسلام، بستر گفت‌وگوهای ادیانی همانند دوره امام رضا(ع) فراهم نشده بود زیرا باب ترجمه‌های متعدد در دوران زندگی این امام همام گشوده شده است.
وی اضافه کرد: با سفر امام رضا(ع) به ایران و قبول ولایتعهدی از سوی ایشان، تمدن ویژه‌ای شکل گرفت. وظیفه ما این است که مطالعات بیشتری دراین‌باره داشته باشیم.
رئیس مرکز مطالعات عالی انقلاب اسلامی دانشگاه تهران تصریح کرد: قرار گرفتن حضرت رضا(ع) در مقام پرسشگری، ترک مجلس هنگام نماز و سایر ویژگی‌ها ساختارهایی را شکل می‌دهد که باید از تک‌تک آن‌ها الگوبرداری کنیم.