از بین 70 استارت‌آپ‌ و شرکت‌ دانش‌بنیان متقاضی شرکت در دومین محفل نوآوری رضوی، تنها 12 کارآفرین و ایده برتر منتخب شدند و به همت مرکز فن‌آوری حرم مطهر رضوی و پارک علم و فن آوری خراسان رضوی دور هم جمع شده‌اند تا به تأسی از عالم آل محمد(ص) به اهل علم، میدانی برای عمل دهند. 

ارائه زیارت در یک بسته

سیدحمید هاشمیان صاحب شرکت «با هشت گردشگر» با طراحی و تجاری‌سازی پلتفرم زیارت و گردشگری، یکی از همین میهمانان است که خدمات‌شان را از مسیر سامانه‌ای با عنوان «ویزیت‌مشهد» در شبکه‌های اجتماعی به زائران احتمالی مشهد معرفی می‌کند. هاشمیان از سال 83 در زمینه گردشگری در شهر مشهد فعالیت می‌کرد و مرتباً با زائران ارتباط داشت و در جریان این مراودات به کم و کیف نیازهای زائران و خلأ موجود در زمینه زیارت پی برد. از سال 96 با جمعی 15 نفره از دوستان متخصص خود، زیرمجموعه شرکتی فعال در پارک علم و فن‌آوری در حوزه تخصصی زیارت مشغول به کار شده‌اند و این مجموعه را تنها شرکت تخصصی گردشگری کشور معرفی می‌کنند.

آنها در این برنامه کاربردی، هر آنچه زائر بارگاه منور رضوی از لحظه تصمیم گرفتن برای سفر زیارتی در مبدأ حرکت خود در داخل و یا خارج از کشور تا مدت حضورش در شهر مشهد اعم از دادن اطلاعات مورد نیاز و همه خدمات طول سفر نیاز دارد، توسط این مجموعه به صورت تخصصی و موردی برای هر زائر طراحی و به صورت کاملاً حرفه‌ای ارائه می‌کنند.

او به دلیل ارائه ایده شرکت خود در این کنفرانس علمی هم اینطور اشاره می‌کند: عملکرد شرکت ما با ماهیت آستان قدس رضوی در رابطه با زائران و مفهوم زیارت پیوند خورده و می‌توانیم با همکاری دوجانبه خدمات کامل‎تری را به زائران ارائه کنیم. البته سال 97 تجربه همکاری مشترک فرهنگی و خدماتی در محورهای تور حرم گردی و حرم شناسی، پذیرایی، کلاس‌های فرهنگی و آموزشی برای زائران تورهای زیارتی با آستان قدس داشتیم و امیدواریم با بهره‌مندی بیشتر از امکانات و خدمات موجود در حرم مطهر رضوی، این تجربه موفق با محوریت زائران تدوام پیدا کند.

وقف از نوع علمی

مدیر جوان شرکت فن‌آوری اکسیر هم  به عنوان یکی از مهمانان مشهدی این گردهمایی، پلتفرم‎های کاربردی را در حوزه‌های مختلف تجاری، صنایع غذایی، صنعتی، حمل و نقل و ... تهیه و عرضه می‌کنند. آنها از صفر تا 100 نیازهای یک صنف را در قالب یک اپلیکیشن تجمیع و به کاربران خود ارائه می‌دهند و در واقع دسترسی ساده و همه‌جانبه به خدمات را می‌فروشند. متخصصان رشته‌های مختلف را به کار گرفته‌اند تا بتوانند با تسلط بر زنجیره تولید تا عرضه نهایی به متقاضیان، محصولی کابردی را ارائه نمایند.  

داود رنگانی و تیم 50 نفره همکارانش، 5 سالی است که بر روی زیرساخت‌های این شرکت دانش‌بنیان کار می‌کنند و هنوز وارد بازار نشده‌اند، با این وجود به پیشنهاد حامی مالی شرکت، این طرح را تنها به نیت هبه به آستان مقدس رضوی آورده‌اند و با نگاه خدمت‌گزاری به خیل زائران پا پیش گذاشته‌اند. چرا که بر اساس اطلاعات پژوهشی موجود تا سال 1404، شهر مشهد پذیرای 40 میلیون زائر داخلی و خارجی خواهد بود و باید برای این میزبانی بزرگ با چنین ابزارهای به‌روز و پرکاربردی آمادگی پیدا کند.

محصولاتی برای زیارت ایمن

یکی از مهمانان تهرانی این محفل علمی، سیدمحمد ایمان علوی مدیر شرکت نانو پوشش فلز است که با وجود گذشت بیش از 14 سال از تاسیس آن، فقط 5 سالی است که تجاری و وارد بازار شده‌، چرا که بیشتر عمر شرکت به کارهای تحقیقاتی در حوزه نانو فن‌آوری گذشته تا محصولی علمی و قابل استفاده برای کشور ارائه کند. 

هر چند در حوزه‌های مختلف نفت و پتروشیمی فعالیت دارند ولی در این یکسال کرونایی، بر تولید انواع ضدعفونی کننده با کاربرد انسانی و حیوانی بر پایه نانو تکنولوژی متمرکز هستند. در این زمینه به‎خصوص محصولات بهداشتی دامی پیشتاز از دیگران فعال‌اند و همه تولیدات دارای تاییدیه‌های بهداشتی و علمی معتبر از مراکز ذی صلاح است و به راحتی با محصولات مشابه خارجی قابلیت رقابت دارد.

اما علوی، برگ برنده مواد ضدعفونی تولیدی خود را نداشتن رنگ و بوی الکل معرفی می‎کند که می‎تواند محصولی کاربردی برای استفاده در محیط حرم مطهر رضوی با حضور زائران میلیونی باشد و مهمانان حرم امام هشتم می‎توانند چون گذشته در فضایی بدون بوی حساسیت‎برانگیز و مشمئزکننده ولی بهداشتی زیارت کنند. با این همه، او نقطه قوت شرکت و محصولات‌شان را با افتخار، تولید ملی به دست جوانان متخصص ایرانی می‌خواند.

دریچه‌ای به آینده زیارت

در بین حاضران، جوانان صاحب ایده‎ای که هنوز به صورت تخصصی صاحب شرکت و وارد بازر کار نشده‌اند هم هستند. مجتبی حنایی یکی از همین مهمانان است که در رشته نرم‌افزار تحصیل می‌کند ولی صاحب مدال طلای جهانی و ثبت اختراع برای ایده خود، عینکی با واقعیت افزوده است. این فن‎آوریِ مبتنی بر جدیدترین علوم روز، اجسام مجازی را به دنیای واقعی آورده و قابل لمس و استفاده می‌سازد.

حنایی برایمان درباره کاربرد ایده متفاوت برای زائران حرم مطهر رضوی توضیح می‌دهد: با طراحی برنامه سه بعدی و نصب دوربین کوچکی بروی یک عینک، زائران قادر هستند همواره راهنمای زائر مجازی و یا یک مترجم مناسب ملیت خود را در کنارشان داشته باشند و به صورت کامل با او ارتباط برقرار کنند. 

دو ایده خاص برای زائران

نیما میربلوکی در زمینه مهندسی مکانیک تخصص دارد و با اینکه هنوز مشغول تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی است ولی از بین 70 شرکت‌کننده با سابقه و حرفه‌ای، با دو محصول مبتکرانه پذیرش شده است. طرح‌های نوآرانه او به توسعه خدمات مکانیکی در محدوده حرم مطهر حضرت رضا(ع) کمک شایان توجهی می‌کند.

آورده علمی آنها، یک دستگاه حمل‌کننده برقی با قابلیت نصب شدن بروی ویلچر و آمبولانس برقی کوچکی در ابعاد یک تخت بیمارستانی است که به حمل و نقل ساده‌تر بیماران، افراد سالخورده، توان‌یابان و جانبازان در فضای حرم منور رضوی کمک می‌کند. این دو طرح به درخواست نیاز اورژانس عدالیتیان بیمارستان امام رضا(ع) به مرحله عملیاتی رسیده و حالا دو ماشین مکانیکی تولید خود را برای استفاده به نفع زائران ارائه کرده‎اند.  

علی جاهدی، رییس پردیس آی. سی. تی پارک علم و فن‌آوری در سمت مدیر اجرایی دومین دورهمی نوآوری رضوی، سطح نوآوری، امکان پذیری اجرای ایده و ارزش آفرینی طرح‌ها را از جمله ملاک‎های اصلی انتخاب هیئت داروان عنوان کرد و اضافه کرد: طرح‌های برگزیده مرتبط با رفاه زائران و مفید برای محدوده حرم مطهر رضوی با عقد قراداد به مرحله عملیاتی می‌رسند. 

اما داوران بخش دیگری از این گردهمایی هستند و 6 داور با تخصص در زمینه‌های سلامت، نانو تکنولوژی، کسب‎وکار و فن‌آوری اطلاعات دست به انتخاب 12 ایده برتر زدند. از این میان، روح الله رحمانی دکترای هوش مصنوعی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، هدف از این رویداد فصلی را استفاده از بهترین محصولات دانش‌بنیان در موضوعات مختلف در خدمت زائر معرفی کرد.

این مشاور نو‌آوری حرم مطهر رضوی ضمن یادآوری موضوع محفل اول با محوریت سلامت، افزود: محافل بعدی به ترتیب با موضوعات مرتبط با زنجیره مواد غذایی برای کمک به زائران و نیازمندان، رسانه و بین‌الملل در نظر گرفته شده است. کارشناسان بخش داوری هم به اقتضای محور همایش و ایده‌ها، انتخاب می‌شوند تا با نگاه علمی به زوایای مختلف زیارت پرداخته شود.

گزارش: سارا صالحی