ساکنان کویر شهرهاند به خونگرمی و مهربانی، اما باید صفت بخشندگی را هم به صفات زیبای آنها افزود و وجود موقوفات متعدد واقفان این خطه را مصداق آن دانست.
برکات موقوفات امام رضایی در یزد و کرمان
به گزارش آستاننیوز، مردم نیکاندیش مناطق کویر از دیرباز عشق و ارادت خاصی نسبت به حضرت رضا(ع) داشتهاند و گوشه ای از این عشق و ارادت را می توان در موقوفات متعددی که در زمینههای مختلف اعم از کتابخانه، مدارس، مهد الرضا(ع) و مراکز درمانی در نقاط مختلف استانهای یزد و کرمان ایجاد شده است، مشاهده کرد.
برای آشنایی بیشتر با موقوفات آستان قدس رضوی در شهرهای استان کرمان و یزد با حامد حسنزاده دلوئی مدیر عامل سازمان موقوفات یزد و کرمان به گفتوگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
لطفا در ابتدا بفرمایید سازمان موقوفات یزد و کرمان در چه سالی و با چه هدفی شروع به فعالیت کرد؟
با توجه به میزان قابل توجه موقوفات ارادتمندان حضرت رضا(ع) در استانهای یزد و کرمان، از سال ۱۳۵۰ دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی شروع به فعالیت کرد و از سال 1372 نیز بعنوان سازمان موقوفات یزد و کرمان تثبیت شد. طبیعتا هدف این سازمان اداره، حفاظت، صیانت از موقوفات و رقبات، اجرای نیات واقفان و بهره وری حداکثری موقوفات است و در این راستا فعالیتهای خود را همسو با اصول و سیاستهای بالادستی و همچنین راهبردهای کلان آستان قدس رضوی دنبال میکند.
گستره جغرافیایی اراضی موقوفه سازمان یزد و کرمان در چه شهرهای قرار دارد ؟
حوزه مدیریت کاری سازمان در بخشهای کشاورزی، املاک، فرهنگی، آموزشی و درمانی در گستره جغرافیایی 3 استان یزد ، کرمان و شهرستان خور و بیابانک استان اصفهان است که در مجموع با اشتغال 218 نفر به طور مستقیم در حال فعالیت و خدمات رسانی است. همچنین وسعت اراضی در اختیار سازمان بیش از 3 هزار هکتار شامل اراضی کشاورزی، مسکونی، تجاری، فرهنگی، آموزشی، درمانی، تاریخی، گردشگری، فضای سبز و... است.
با توجه به وجود رقبات مختلف، فعالیت سازمان موقوفات یزد و کرمان بیشتر در چه حوزهای متمرکز است؟
بخش قابل توجهی از رقبات این مناطق، اراضی کشاورزی است و به همین دلیل اهم فعالیتهای ما، تولید محصولات با کیفیت و مقرون به صرفه در این بخش است. در اراضی موقوفه این سازمان محصولاتی نظیر پسته در ارقام متنوع، انواع مرکبات ، خرما و سایر محصولات زراعی همچون گندم، جو و ارزن کشت و برداشت میشود که افزایش کمیت و کیفیت این محصولات، همواره مد نظر قرار دارد. اشتغالزایی برای مردم بومی منطقه به واسطه این موقوفات نیز برای ما مهم است و در این زمینه سالانه در مراحل مختلف کاشت، داشت، برداشت، تعمیرات و نگهداری تجهیزات و ماشین آلات و ... زمینه اشتغال زایی برای بیش از 30هزار نفر فراهم میشود.
از جمله برکاتی که عواید حاصل از این موقوفات برای منطقه داشته، به چه مواردی میشود اشاره کرد؟
این موقوفات برکات بسیاری برای مردم منطقه داشته و تلاش ما نیز این بوده که طبق نیت واقفان، عمل کنیم. واگذاری زمین برای احداث منازل مسکونی، اجاره املاک و مستغلات با هدف اشتغال زایی، کمک به جاده سازی روستای احمدآباد رضوی به طول 3 کیلومتر، بازسازی ابنیه تاریخی با هدف حفظ و احیاء میراث باستانی و خدمات عامالمنفعه از جمله اقدامات سازمان موقوفات یزد و کرمان در اراضی موقوفه محسوب میشود.
هم چنین در سالهای اخیر یک حسینیه در روستای احمد آباد رضوی و مدرسه در جهادآباد عنبرآباد همجوار با مجتمع کشاورزی امام رضا(ع) از درآمد حاصل از موقوفات احداث شده است. بخشی از این خدمات نیز فرهنگی و مذهبی است. به طور مثال به منظور حفظ و احیای آثار باستانی منجمله بازسازی باغ تاریخی بیرم آباد در کرمان، خانه تاریخی در شهر تفت و خانه تاریخی درختی و کوبهای در یزد بازسازی شده است. برگزاری مراسم مختلف در ایام مناسبتی، در اختیار گذاشتن فضا برای برپایی مراسم عاشورای هیأتهای مذهبی، پرداخت کمک هزینه سفر به مشهد مقدس به 16 نفر بصورت سالیانه در جشن میلاد، از دیگر برنامه فرهنگی مذهبی این سازمان در مناسبتهای طول سال محسوب میشود.
با توجه به وجود کتابخانههای موقوفاتی در این سازمان، چه تعداد نفر از خدمات این کتابخانهها سالانه بهرهمند میشوند؟
۶ کتابخانه وقفی در شهرهای یزد، کرمان، رفسنجان و امین شهر انار وجود دارد که با هدف اشاعه دانش و فرهنگ کتاب خوانی در جامعه و وجود بیش از 360 هزار عنوان منبع اطلاعاتی به بیش از 85 هزار (عضو) علاقهمند به وادی علم و فرهنگ و دانش پژوه خدمات رسانی میکند. همچنین حسب مكاتبات انجام شده با سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي و به همت خيرين منطقه امين شهر اولين و بزرگترين پايگاه مطالعه ديجيتال استان كرمان دركتابخانه امام علي بن موسي الرضا (عليه السلام ) امین شهر انار با قابليت دسترسي به بيش از 2 ميليون و500 هزار ركورد شامل كتب چاپي، نسخه خطي، چاپ سنگي، سربي و2 5ميليون بانك مقالات علوم اسلامي و انساني، بانك اطلاعات نشريات كشور و كنفرانس ها، همايش ها و ساير پايگاه ها و انجمن هاي علمي راه اندازی شد.
آیا موقوفاتی مبنی بر ارائه خدمات آموزشی هم وجود دارد؟
بله. واحدهای آموزشی زیرمجموعه این سازمان در شهرهای یزد، رفسنجان و امین شهر قرار دارد. 3 هنرستان فنی و حرفهای و 3 مهدالرضا و پیش دبستانی، از جمله این مراکز است که با هدف ارائه خدمات آموزشی و مهارتی با کیفیت فعال هستند و همه ساله تعداد زیادی از دانش آموزان، هنرجویان و نوآموزان امین شهر انار، رفسنجان و یزد از امکانات و خدمات آموزشی این مراکز بهرهمند میشوند.
آیا این سازمان در حوزه سلامت و درمان هم موقوفاتی دارد؟
بله، در این بخش نیز واقفان این مناطق وقفهایی داشته و دارند. 4 مرکز درمانی از جمله درمانگاه سیف الدینی و بیمارستان و مرکز اورژانش جهان آباد نوق رفسنجان، بیمارستان امام رضا(ع) سیرجان و درمانگاه رضویه رضاآباد رفسنجان با هدف پیشگیری از بیماری و صیانت از سلامت جامعه زیر نظر این سازمان فعالیت میکنند و انواع خدمات درمانی، پزشکی، پیراپزشکی، دندان پزشکی، پرستاری و.... را با استفاده از امکانات و تجهیزات به روز و ایضاً کادری مجرب و متخصص نسبت به درمان بیماران ارائه میکنند.
در عرصه فعالیتهای این بخش نیز، همکاری با جامعه بسیج پزشکان رفسنجان و برگزاری اردوی جهادی سلامت، ویزیت رایگان و ارائه خدمات پزشکی، پرستاری، دندان پزشکی و مامایی و... به 1479 نفر از بیماران بی بضاعت در درمانگاههای سازمان و همکاری در برگزاری بزرگداشت واقف مرحوم، دکتر حاج صادقی در سیرجان از اقدامات این سازمان در حوزه درمان و سلامت محسوب میشود.
در خبرها به دغدغهمندی این سازمان در حوزه محیط زیست و فضای سبز نیز اشاره شده است. در این زمینه چه اقداماتی داشتهاید؟
واگذاری جنگل قائم به شهرداری کرمان به میزان 66 هکتار بعنوان فضای سبز جهت تفرجگاه مردم یکی از این اقدامات بوده است. همچنین واگذاری فضای سبز به میزان 3000 متر مربع بعنوان پارک ویژه بانوان در امین شهر، کاشت 3800 اصله درخت اکالیپتوس با هدف بیابان زدایی و جلوگیری از حرکت ماسههای روان، کاشت 60 کیلومتر درخت گز در راور برای بیابانزدایی، از دیگر اقدامات سازمان بوده است. علاوه بر آن برگرداندن 40 تن ضایعات کشاورزی بعنوان زیست توده و جلوگیری ازآتش سوزی و آلودگی هوا، خرید دستگاه چوب خرد کنی به منظور تبدیل ضایعات کشاورزی به کود کمپوست و استفاده بهینه از زیست تودهها و حفظ رطوبت و مالچ پوششی برای کاهش علفهای هرز و سموم شیمیایی از دیگر اقدامات زیستمحیطی سازمان موقوفات یزد و کرمان بوده است.