ضرورت توجه به خواندن به‌عنوان امری تخصصی در کتابخانه‌ها 

به گزارش آستان نیوز، این نشست با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و همچنین علاقه‌مندان، یکشنبه، هفتم اردیبهشت‌ماه 1404، در تالار اندیشگاه رضوی کتابخانه مرکزی این آستان مقدس، برگزار شد.
قاسم موحدیان، مدرس دانشگاه در این نشست، گفت: متأسفانه مسئله خواندن در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی و  کتابخانه‌ها به‌صورت تخصصی مورد توجه قرار نگرفته است. 
در واقع، در حرفه کتابداری بیشتر به امر تأمین منابع و دسترس‌پذیرکردن متون برای مخاطبان، توجه شده است. 
این پژوهشگر کتابخانه‌های عمومی، بیان کرد: در بحث ترویج خواندن به مسئله مشاوره خواندن پرداخته می‌شود، یعنی چگونه خواندن را به امری لذت‌بخش مبدل کنیم که منجر به یادگیری و توسعه و تعالی فردی، شود. 
وی، ادامه داد: ترویج خواندنی که مدنظر ما قرار دارد نیز، شامل خواندن ابزاری و هدفمند و خواندن گفت‌وگویی، می‌شود. 
 دراین‌بین، همواره خواندن ابزاری و هدفمند، غالب بوده است و در نتیجه با قالب‌هایی همچون تندخوانی، مواجه شدیم. 
این دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی با ذکر این پرسش که آیا می‌توان مثنوی را تندخوانی کرد، افزود: باید خواندن را گفت‌وگویی نیز در نظر گرفت و به جنبه‌های دیگری از خواندن، همچون جنبه احساسی و عاطفی آن، توجه کرد. 
موحدیان با محوریت تکنولوژی‌های مرتبط با خواندن و رایج شدن آن‌ها در جامعه، تصریح کرد: متأسفانه در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران، مسئله فناوری خواندن نیز مورد غفلت قرار گرفته و پژوهش چندانی درباره آن، انجام نشده است.  
 

اهمیت ردیابی چشم در هنگام خواندن 

در این نشست، مهدی زاهدی نوقابی، دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی نیز با محوریت شیوه نگاه‌کردن افراد هنگام خواندن، بیان کرد: خوانندگان، اطلاعات جدید را ترجیح می‌دهند و انتظار دارند که آن را در سمت راست فضای نمادی ببینند؛ برای زبان‌‌های راست به چپ، برعکس است. 
وی ادامه داد: خوانندگان، اطلاعات کلی‌تر را در بالا و اطلاعات خاص‌تر را در پایین فضای نمادی، ترجیح می‌دهند. 
همچنین خوانندگان، اطلاعات مهم‌تر را در مرکز صفحه و اطلاعات کم‌ارزش‌تر را در پیرامون آن، جست‌وجو می‌کنند. 
سخنران نشست افزود: خوانندگان، عناصر برجسته گرافیکی و فرامتن‌ها را نیز، جست‌و‌جو می‌کنند. 
خوانندگان، عناصر مرتبط به هم را با قاب‌بندی ابزارهایی مانند خط‌ها و پیکان‌ها، پیگیری می‌کنند. 
 همچنین خوانندگان، قبل از نگاه دقیق‌تر به واحدهای خاصی، فضای نمادی را، پیمایش می‌کنند. 
وی با محوریت زمان خواندن نیز، گفت: اطلاعات زودتر کسب شده از متن می‌تواند بر سنجه‌های زمان دیدن، تأثیرات مهمی بگذارد. 
مدت خیره‌شدن روی یک کلمه نیز با خصوصیات واژگانی اصلی آن مانند بسامد و طول، تغییر می‌کند. 
وی ادامه داد: خیره‌شدن به کلمات با بسامد کمتر نسبت به کلمات با بسامد بالاتر، مدت طولانی‌تری است، درعین‌حال، طولانی‌تر بودن یک کلمه به‌احتمال بیشتر خواننده را مجبور به خیره‌شدن مجدد می‌کند که در عمل، مدت نگاه‌کردن زیادتری را، ایجاد می‌کند.  
زاهدی نوقابی همچنین در این نشست، ضمن نمایش نمودارهای علمی و تخصصی و تصویرهای مختلف، مطالبی با محوریت مکان خواندن، خواندن و ردیابی چشم، دیدگاه‌های مختلف مربوط به استفاده از ردیاب چشمی در مطالعات مربوط به خواندن به شیوه‌های گوناگون، ساختار حرکت چشم، چشم انسان، ادراک انسان و...، بیان کرد.