با رمز «یا رضا» راهی جبهه ها شدیم

به گزارش آستان نیوز، امروز 31 شهریور، چهل و دومین سالگرد آغاز جنگ تحمیلی و بزرگداشت هفته دفاع مقدس است. 
حرم مطهر امام رضا(ع) در طول تاریخ این سرزمین همواره جایگاه و مامن و محفلی برای مجاهدان راه حق و فضیلت و ماذنه ای برای فریاد مقاومت و ظلم ستیزی بوده است. در تیرماه سال1314 و در دوره رژیم ستمکار پهلوی اول و در ماجرای واقعه مسجد گوهرشاد، خون ده ها تن از مدافعان حریم اسلام و حجاب بر زمین ریخت و صحن و سرای این آستان ملک پاسبان لاله گون شد. 
در دوره مبارزات انقلاب اسلامی نیز، بسیاری از بزرگان شهر مشهد و شخصیت های مبارز تهران مانند نواب صفوی یا خلیل طهماسبی یا دیگر اعضای فدائیان اسلام و یا هیئت های مؤتلفه هنگامی که برای زیارت به مشهد می آمدند بسیاری از ملاقات هایشان در حرم مطهر بوده است. 
محمد آصفی یزدی، مدیر عامل موسسه فرهنگی و هنری خانه تاریخ مشهد، در این رابطه به وجوه دیگری از محوریت حرم مطهر رضوی اشاره کرده است: «نمازجماعت هایی که در حرم برگزار می شد از قبیل نماز در ایوان های مسجد گوهرشاد، هم می تواند در این راستا بررسی شود. در این ایوان ها و شبستان ها شخصیت های بزرگی نماز می خواندند. مانند مرحوم آیت الله نهاوندی که الان هم آن شبستان به نام ایشان معروف است. برونداد ارتباط مردم با این شخصیت ها به عنوان کانون تبلور اندیشه های ناب اهل بیت(ع)  جریانی از همان حرکت های سیاسی از جنس و محتوای دینی است. در سال های ۵۶ و ۵۷ بسیاری از اتفاقات از جانب شخصیت های مذهبی و سیاسی در حرم مطهر روی می داد که تا اکنون هم ادامه دارد. به طور کلی هم اسنادی که از آن زمان وجود دارد و نیز تاریخ شفاهی ما که متکی بر مردم است این را ثابت می کند که حرم مطهر نقطه عطفی برای تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهر مقدس مشهد است.»

 نقش محوری حرم با آغاز انقلاب اسلامی
با آغاز انقلاب اسلامی، حرم مطهر رضوی رسما به کانون فعالیت انقلابیون در می آید و اجتماعات و سخنرانی های حضرت آیت الله خامنه ای، شهید هاشمی نژاد و مرحوم آیت الله واعظ طبسی به عنوان شخصیت های مطرح انقلابی مشهد، اغلب در حرم مطهر رضوی انجام می شود. 
در واقع جریان سازی فعالیت های انقلابی در حرم رضوی با آغاز جنگ تحمیلی شکل گسترده تری به خود می گیرد و این آستان آسمانی بیش از گذشته محل آمد و شد مجاهدان و رزمندگان دفاع از حریم اسلام و قرآن می شود. 

از مشهد امام رضا(ع) تا مشهد شلمچه
«سید هاشم موسوی» پیشکسوت و فرمانده دوران دفاع مقدس در خصوص نقش و تأثیرات حرم مطهر رضوی این گونه می گوید:  حرم حضرت رضا(ع) در سال‌های دفاع مقدس پنج نقش محوری داشت که شامل اعزام رزمندگان، تشییع پیکر شهدا، محلی برای دیدار رزمندگان، مرکزی برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی و کانون انتقال فرهنگ جبهه به زائران و مجاوران می‌شد.
وی معتقد است: «اگر تاثیر حرم مطهر رضوی را به صورت دقیق‌ مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه می‌رسیم که این تاثیر صرفاً منحصر به دوران دفاع مقدس نبوده است. بارگاه منور رضوی پیش از وقوع انقلاب اسلامی هم مبدأ حرکت‌های مختلف مردم در مبارزه با رژیم ستم‌شاهی پهلوی، مثل واقعه گوهرشاد، بوده و این نقش تا دوران دفاع مقدس و حتی امروز نیز تدام داشته است.»
این پیشکسوت دفاع مقدس در تشریح نحوه اعزام رزمندگان منطقه خراسان به مناطق عملیاتی و جبهه‌های نبرد این طور نقل کرده است: «در دوران دفاع مقدس همه رزمندگان خراسانی که خراسان‌های شمالی، رضوی و جنوبی فعلی را شامل می‌شد پس از سازماندهی در خیابان نخریسی مشهد، در کنار حرم مطهر رضوی تجمع می‌کردند و پس از طواف و زیارت آن حضرت با اتوبوس یا قطار به مناطق عملیاتی اعزام می‌شدند.»
 

روایت حاج صادق آهنگران از زیارت های قبل از عملیات 
این امر البته تنها به رزمندگان خراسان اختصاص نداشت و بلکه قلب و توجه تمامی رزمندگان از هر نقطه ای از این آب و خاک، به این آستان معطوف بوده است. حاج صادق آهنگران، در مرور خاطراتش در فیلم مستندی که مرکز ارتباطات رسانه آستان قدس از وی تهیه کرده به یکی از همین موارد اشاره دارد. خاطره‌ای که وقتی تعریف می‌کند،  انگار تمام لحظات آن همچنان برایش زنده است: «در سال های جنگ، خاطراتی از مشهد و تشرف به حرم امام رضا(ع) دارم که برای خودم همچنان یادآور لحظات نابی است که آن را تجربه کرده‌ام. ما معمولا قبل از عملیات‌های بزرگ، مثل خیبر، بدر و ...، به همراه فرماندهان از جمله آقامحسن[رضایی]، برای استمداد و زیارت به حرم ثامن‌الحجج(ع) مشرف می‌شدیم که بعد از زیارت، برای دیدار خدمت حضرت امام(ره) می رفتیم و سپس، راهی منطقه می‌شدیم. به من هم، همیشه به عنوان روضه خوان، نوحه خوان و حماسه خوان محبت می‌کردند و در این سفرها، همراهشان بودم. خاطرم هست در این تشرف‌هایمان به حرم مطهر امام‌رضا(ع) و حرم حضرت معصومه(س)، بارها با آقامهدی باکری، حاج همت، احمد کاظمی و ... مشرف می شدیم که خاطرات زیادی از این زیارت‌ها دارم.

آن‌جا حواسم به باکری بود
در یکی از زیارت‌هایمان در حرم مطهر امام رضا(ع) که روضه منوره در اختیار فرماندهان قرار گرفته بود، یادم هست آقامهدی باکری، کنار ضریح نشسته و سرش را به ضریح تکیه داده بود و با حالت خاصی گریه می‌کرد، که البته برادرش حمید هم، شهید شده بود. دقیقاً، آن لحظات را به خاطر دارم، وقتی او در آن حالت گریه می کرد، من هم از حال و هوای او، حال و هوایم خاص شده بود، با گریه های او، من هم گریه ام می‌گرفت. در آن لحظات، فکرهای مختلفی به ذهنم می‌آمد که دلیل این حال و هوای الان او چیست؟ می‌دانستم یکی از مهم ترین دعاها و توسل‌هایش و آن احساسات، «شهادت» است. فرماندهان و همه رزمندگان ما، آن سال‌ها یکی از مهم ترین دعاهایشان، شهادت بود. از طرف دیگر، به این هم فکر می‌کردم که آقامهدی، الان به کدام شهید فکر می‌کند. آیا دلش برای برادرش حمید تنگ شده است؟  آیا به نیروهایش که با فرمان او در عملیات ها شرکت کرده و شهید شده اند فکر می‌کند؟ در همین فضا و حال و هوا بودم که به دلم آمد نکند این زیارت، آخرین زیارت آقا مهدی باشد. آن زیارت قبل از عملیات بدر بود. آن‌جا در همان حال و هوا، به چند نفر از دوستان گفتم: به نظرم این زیارت، زیارت آخر آقامهدی باشد. اتفاقاً به زیارت حرم مطهر حضرت معصومه(س) هم که مشرف شده بودیم، آقامهدی باکری که خیلی هم محجوب و کم حرف بود، آن جا هم حس و حال خاصی داشت. اتفاقا همان سفر و زیارت، آخرین زیارت آقامهدی شد و پس از آن به شهادت رسید. در سال‌های بعد، هر وقت و در هر نشستی که با فرماندهان، مثل آقامحسن، احمد کاظمی و ... بودیم، امکان نداشت و ندارد یاد و خاطره ای از آقامهدی در صحبت هایمان ذکر نشود.
 

از عاشورای سرخ تا پرواز دو طلبه جهادگر در حرم مطهر رضوی
آری! این آستان به رسم مولای شهید خود، حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) با شهادت انسی دیرپا دارد. حادثه تروریستی عاشورای حرم در سال 1373که لکه ننگ دیگری بر چهره منافقین نهاد، جان مظلوم 26 زائر ظهر عاشورا گرفت که در میان آن ها «دانیال» 9 ماهه که پدرش او را برای شفا به امام دخیل کرده بود، برای همیشه تاریخ، ثبت و ضبط خواهد ماند. جنایتکاران تاریخ تمام نمی شوند، آن ها اما ذلیل تر از همیشه و در تنگنا تنفس می کنند و از ذلت و ناتوانی در امن ترین نقطه دست به جنایت می زنند. نمونه آن را در فروردین امسال هم دیدیم که چگونه یک جانی، خون پاک دو طلبه جهادگر و یار و یاور محرومان را در این آستان مقدس بر زمین ریخت.
آری، این آستان آسمانی از شهادت حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) تا امروز مامن و ماوای مجاهدان راه حق و حقیقت  فضیلت است...

گزارش: غفوریان