لزوم بازخوانی سیره امام رضا(ع) در مسئله وحدت مذاهب

به گزارش آستان‌نیوز، آیت‌الله احمد مبلغی، در همایش «سیره سیاسی امام رضا(ع)» که روز گذشته از سوی دفتر نمایندگی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در قم برگزار شد، به تبیین موضوع «کنشگری سیاسی در سیره امام رضا(ع)» پرداخت و گفت: امام رضا(ع) رمز وحدت ایرانیان است. 
وی ابراز کرد: سیره رضوی دارای ابعاد مختلفی همچون فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، روابط ادیان و مذاهب، سیره آموزشی و... است و می‌توان خدمت و تقویت دین، ایجاد رابطه بین مذاهب، ایجاد وحدت در ایران آن روز، تقویت ارزش‌های فرهنگی و استفاده از فضای بین‌المللی آن روز به نفع دین اسلام و همگرایی ادیانی، مبارزه با ظلم و ستم را از جمله اهداف سیره سیاسی این امام همام برشمرد.
مبلغی ادامه داد: سیره سیاسی امام رضا(ع) ماهیت فعل سیاسی داشت به این معنا که امام از فرصت‌های سیاسی و قدرت استفاده کردند تا بخشی از قدرت به سمت تامین اهداف اصلی سوق یابد.
 

بهره سیره سیاسی امام رضا(ع) از تجربه سیاست‌ورزی ایرانی
استاد سطح خارج فقه و اصول حوزه علمیه با بیان اینکه ائمه(ع) در سیره سیاسی به زمان و مکان خود و همچنین تاریخ قبل از خود و آینده نیز توجه داشته‌اند، اظهار کرد: سیره ائمه(ع) بی‌توجه به گذشته و بدون نگاه به آینده نبوده و دقیقا با شرایط زمان تطابق دارد.
وی ادامه داد: سیاست‌ورزی در ایران جزو مسلمات تاریخ ایران از گذشته بوده است و به ناگزیر این سیاست‌ورزی مورد توجه همه صاحبان قدرت بوده است، امام رضا(ع) هم به عنوان امام شیعه بی‌توجه به این مقوله در تحقق اهداف اسلامی نبودند. مسئله وزارت در ذات تجربه سیاست‌ورزی ایرانی وجود داشت و حتی دولت‌هایی که ایران را اشغال می‌کردند از وزرای توانمند ایرانی برای تقویت دولت خود استفاده می‌کردند.
مبلغی با بیان اینکه مأمون به اقتضای ایران آن روز، تلاش کرد از سیاست‌ورزی ایرانیان استفاده کند، افزود: امام رضا(ع) در جایگاهی بالاتر از وزارت اما با کارکرد وزارت که در دل سیاست‌ورزی ایرانی وجود داشت، ولایتعهدی را پذیرفتند به همین دلیل چنین نقشی در بین ائمه(ع) فقط از سوی امام رضا(ع) و در ایران رخ داد.
 

سیاست‌ورزی امام رضا(ع) زمینه تقویت شیعه و دین بود
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه امام رضا(ع) مقوله وزارت را با حذف زواید و حذف فرصت‌بخشی به مأمون دنبال کردند، افزود: حضرت می‌توانست ولایتعهدی را نپذیرد و خطرات این کار را قبول کند و در مدینه بماند ولی سیاست‌ورزی ایشان و ‌وحدت شیعه و سنی اساسا محصول کارکرد و میراث امام رضا(ع) است. از همین رو آستان قدس رضوی نیز باید به این نکته توجه کند که سیره امام رضا(ع) در جامعه امروز باید بازخوانی و به صورت الگو به خصوص در عرصه وحدت نشر داده شود. باید اتاق فکر‌هایی از سوی شیعه و سنی درباره نقش امام رضا(ع) در زمینه وحدت اسلامی ایجاد شود و مسلمین این سیره را متعلق به همه مسلمانان بدانند، لذا مربوط بودن امام رضا(ع) به شیعه نافی مربوط بودن به اهل سنت نیست.
وی تاکید کرد: امام رضا(ع) وحدت اسلامی را محکم تر از رابطه شیعه با شیعه و سنی با سنی مطرح فرموده‌اند. ایشان همچنین تعامل ادیانی را تقویت کردند و با صاحبان ادیان مختلف مناظره و مذاکره و نشست داشتند و این گفت‌وگوها در فضایی دوستانه و محبت‌آمیز برگزار شده است زیرا اگر گفت‌وگوی خشن و غیر موثر بود به جلسه دوم و سوم و چندم نمی‌رسید.
 

تمرکز امام رضا(ع) بر تبیین بعد عقلانی دین
مبلغی اظهار کرد: عنصر دیگر در سیره سیاسی امام رضا(ع) در تطابق با شرایط زمان و مکان توجه به مقوله حکمت و عقلانی‌اندیشی است که در بین ایرانیان آن روز رواج داشته است و حتی در روایات هم به حکمت عملی ایرانیان توجه شده است. 
وی با بیان اینکه دو نگاه به عقلانیت دینی وجود دارد، تصریح کرد: انسان ضمن انجام تکلیف باید بعد عقلانی آن را درک و آن را برجسته کند و علل شرایع را از بعد حکیمانه تبیین کند، لذا تمرکز بیشتری از سوی امام رضا(ع) در علل شرایع وجود دارد.