به مناسبت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار، یکصد و چهل و هفتیمین برنامه سهشنبههای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در قالب جشنواره «کتاب و کتابدار» در کتابخانه مرکزی حرم مطهر حضرت رضا(ع) برپا شد.
برپایی جشنواره «کتاب و کتابدار» در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی
به گزارش آستان نیوز، این مراسم صبح امروز با حضور جمعی از مدیران، کتابداران و اعضای نمونه کتابخانههای سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با برگزاری برنامههای مختلف فرهنگی در ورودی تالار قدس کتابخانه مرکزی این آستان مقدس اجرا شد.
رونمایی از جلد اول کتاب «گنجینه رضوی» با محوریت گزیدهای از سخنرانیهای سهشنبههای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی که به کوشش جواد فرهمندنژاد و انیس میری تدوین شده است، از مهمترین برنامههای این مراسم بود. این کتاب مشتمل بر 44 سخنرانی است که استادان و نخبگان دعوت شده به این برنامهها در سال 1398 ایراد کردهاند.
نقش کتابخانههای آستان قدس رضوی در تولید علم کشور
در این مراسم، حجتالاسلام و المسلمین سیدجلال حسینی رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به آیه 30 سوره بقره در خصوص خلقت انسان اظهار کرد: انسان به دلیل آنکه میتواند آنچه را که یاد گرفته، به دیگران بیاموزد میتواند به مقام خلیفه الهی برسد. از این رو، «کتاب»، جلوه مقام خلیفه الهی انسان است. کار کتابداران نیز مهم و در مقام تربیت خلیفه الهی است.
وی با اشاره به اهمیت گسترش فرهنگ کتابخوانی در نظام تربیتی و آموزشی کشور و نقش آن در کاهش بحرانهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه ادامه داد: بدین ترتیب غنا و توسعه کتابخانهها و آسانکردن دسترسیها به منابع اطلاعاتی، یک نوع سرمایهگذاری در جامعه محسوب میشود.
حسینی با تأکید بر اتفاقات بزرگی که در سه سال اخیر در توسعه کتابخانههای آستان قدس رضوی و افزایش و جذب منابع آنها به ویژه از طریق سنت وقف رخ داده است، گفت: این کتابخانهها میتوانند سهم تولید علم در ایران را تغییر دهند. در این راستا پیگیریهایی برای نمایهسازی منابع چاپی و خطی سازمان به منظور تبدیل کتابخانههای این آستان مقدس به یک پایگاه معتبر استنادی صورت گرفته است.
وی افزود: همچنین حدود 7 پروژه تحولی تعریف شده است که امیدواریم با همت، اراده و انگیزه کتابداران آستان قدس رضوی بتوانیم وظیفه خادمی خود را در دستگاه حضرت رضا(ع) انجام دهیم.
لزوم گسترش فرهنگ کتابخوانی در جامعه
رحمتالله فتاحی استاد پیشکسوت علم اطلاعات و دانششناسی نیز در این مراسم با توجه به نظر یکی از فیلسوفان دنیا به معرفی 3 عالم پرداخت و گفت: عالم اول شامل طبیعت و اشیا است. عالم دوم مشتمل بر انسانها و اندیشههای آنان است. عالم سوم نیز عالم کتابهاست که محدود به مقطع زمانی و مکانی نمیشود.
وی ادامه داد: سپهر کتاب، عالمی پویا، زایشی و تأثیرگذار است، چنانکه از کتابهایی همچون نهجالبلاغه و شاهنامه، صدها کتاب تدوین شده است.
فتاحی تصریح کرد: وقتی جوامع انسانی، دسترسی محدودی به عالم سوم یعنی دانش متراکم بشر در قالب کتاب داشته باشند، از مسیر درست منحرف شده به طوری که در برخی از گروهها شاهد این انحرافات هستیم. در حالی که این عالم میتواند شرایط بهتری را برای زندگی بشر به وجود آورد.
وی افزود: نویسندگان، مترجمان و مصححین از یک طرف و ناشران و کتابداران از طرف دیگر، باید شرایط ترویج کتاب را در زندگی مردم فراهم کنند تا بدین ترتیب میزان جرم و جنایت نیز در جامعه کمتر شود.
این استاد پیشکسوت علم اطلاعات و دانششناسی همچنین بر لزوم برقراری زنگ کتاب در مدارس و توجه بیشتر به اهمیت فعالیت کتابخانهها در مدارس کشور تأکید کرد.
بررسی تعاملات کتابخانهها در 4 سطح
حسین خسروی معاون کتابخانههای سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی نیز در این مراسم با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص اهمیت کتابخوانی بیان کرد: بیشک کتابخانهها مرکز تعاملات علمی و فرهنگی هستند که میتوان چهار سطح تعامل در ارتباط با آنها تعریف کرد.
وی گفت: نخست تعامل انسان با منابع اطلاعاتی که دربردارنده فعالیتها در حوزههایی همچون مجموعهسازی، سازماندهی و دسترسپذیر کردن منابع میشود. تعامل انسان با انسان نیز مربوط به ارتباط کتابداران با مراجعان میشود.
خسروی افزود: در تعامل انسان با سازمانها نیز کتابخانه بستری برای ارائه خدمات اجتماعی تلقی میشود که تمامی افراد میتوانند از بستر کتابخانهها با سایر سازمانها ارتباط برقرار کرده و خدمات دریافت کنند.
وی ادامه داد: در تعامل سازمانها با سازمانها نیز کتابخانه به عنوان یک اتاق فکر در نظر گرفته میشود که میتواند با سازمانهای همسو برای برگزاری برنامههای مشترک همکاری کند. این تعامل دو طرفه میتواند به تحولات و و رخدادهای فرهنگی و اجتماعی منجر شود.
شایان ذکر است، رونمایی از پوستر هفتمین دوره مسابقه «کتابی که خواندهام» با موضوع «آنی که میخوانی» و تجلیل از تعدادی از کتابداران، خادمیاران کتاب و اعضای نمونه کتابخانههای زیرمجموعه سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و همچنین برگزیدگان ششمین دوره مسابقه کتابی که خواندهام، از دیگر برنامههای این مراسم به مناسبت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار بود.