رونمایی از قدیمی‌ترین مجله ادبی مشهد در کتابخانه مرکزی حرم مطهر رضوی 

به گزارش آستان نیوز، این مراسم رونمایی صبح امروز به همت سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با حضور جمعی از مدیران و کارکنان این سازمان در اتاق کنفرانس کتابخانه مرکزی این آستان مقدس برگزار شد. 
 

مجله دبستان، نخستین نشریه ادبی خراسان

سیدمهدی سیدقطبی کارشناس مطبوعات آستان قدس رضوی در این مراسم اظهار کرد: مجله دبستان، نخستین نشریه ادبی خراسان است که یک قرن از انتشار نخستین شماره آن به همت «سیدحسن مُشکان طبسی» در اواخر آبان سال 1301 می‌گذرد. همچنین وی از مجله دبستان به عنوان سومین مجله ماهانه ادبی در ایران نام برد و افزود: ظهور نشریات ادبی به شکل امروزی آن با انتشار مجله «بهار» به مدیریت یوسف اعتصام‌الملک(پدر پروین اعتصامی) در سال 1328 هجری قمری در کشور آغاز شد.
 پس از مجله بهار نیز مجله «دانشکده» توسط ملک‌الشعرا بهار در سال 1336 قمری(برابر با 1297 شمسی) منتشر شده است.سیدقطبی گفت: دبستان، مجله‌ای علمی و ادبی است که با هدف ترویج زبان فارسی امروزی و بحث در چگونگی تکمیل و تهذیب آن منتشر شده است. نوبت انتشار این مجله ماهیانه و محل اداره نشریه آن را نیز مشهدمقدس، سردر مطبعه خراسان ذکر شده است.

 وی ادامه داد: وجه اشتراک نشریه در سال، 40 قران و برای آقایان طلاب و شاگردان و کارکنان مدارس در تمام قلمرو زبان فارسی؛ چه در داخل و چه خارج کشور فقط 25 قران بوده است. کارشناس مطبوعات آستان قدس رضوی بیان کرد: مشکان در رشته‌های مختلف علمی از جمله ادبیات، طبیعیات، فقه و اصول، زبان عربی، ریاضی، نجوم و منطق سر رشته داشته است، از این رو بر جلد مجله‌ دبستان نوشته شده بود «علمی و ادبی» تا تعلیمات مختلفی را در آن ارائه کند.
 

وی افزود: مرور عنوان مطالب آن در سال نخست که در قالب ستون‌های ثابتی منتشر می‌شدند، تأییدکننده همین موضوع است. از جمله این عناوین می‌توان به علم و خرافات، طب در اسلام، مکتب قضات در افغانستان، حرکت قلب انسان، معجزه امروزی مکاشفه قرآنی و... نام برد. 
سیدقطبی ادامه داد: در شماره‌های ابتدایی این نشریه که در سال‌های 1301 و 1302 منتشر شده است، بخش ثابتی نیز به نام «ادبیات» وجود داشت که مشتمل بر دو قسمت بود. در بخش نخست، اشعاری از قدما همچون خطیرالدین جرجانی، محمدبن نصیر و ناصر خسرو به چاپ رسیده است و در بخش عصر حاضر آن نیز شاهد انتشار سروده‌هایی از تجلی حسن‌زاده سبزواری، میرزا حبیب خراسانی، محمود فرخ و... هستیم.

 وی خاطرنشان کرد: مجله دبستان پس از انتشار شماره دوازده آن در دوره اول، در سال 1302 به دلیل مشکلات مالی به مدت سه سال منتشر نشد تا اینکه دوباره در آذر 1305، انتشار شماره‌های دوره دوم آن آغاز و تا سال 1306 ادامه داشت.

معرفی زندگی‌نامه و آثار مشکان طبسی

همچنین محمد باقری دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تهران و تدوین‌کننده آثار مشکان طبسی با بیان اینکه مشکان طبسی، خاندانی شناخته شده و متولی موقوفات بسیار عظیمی در شهر طبس هستند، اظهار کرد: سیدحسن مشکان طبسی نیز در طبس متولد و تا سن هفده سالگی از محضر پدرش و سایر علما در این شهر کسب فیض کرد تا اینکه پس از درگذشت پدرش برای ادامه تحصیل به یزد و اصفهان رفت. 

وی افزود: مشکان طبسی پس از یک سال سکونت در یزد و هفت سال سکونت در اصفهان و سفری شش ماهه به طبس، به مشهد مهاجرت کرده و از شاگردان خاص میرزا حبیب خراسانی می‌شود. او پس از درگذشت میرزا حبیب به مدت چهار سال به مصر و فرانسه سفر کرده و به صورت غیررسمی در خارج از کشور تحصیل می‌کند. مشکان پس از بازگشت به ایران نیز در مشهد ساکن می‌شود.

در ادامه، باقری ضمن بیان شرح حال زندگی شخصی و خانوادگی و فعالیت‌های سیدحسن مشکان طبسی، به معرفی مجموعه 8 جلدی که از آثار مشکان طبسی در موضوعات مختلف شامل مجموعه مقالات، آثار ادبی، فلسفی، تاریخی، اجتماعی و حقوقی، ریاضیات و نجوم و رمان‌ها به کوشش وی تدوین و منتشر شده است، پرداخت.

این خبر حاکی است، سیدحسن مشکان طبسی(1256 طبس- 1327 تهران) در کارنامه کاری خود سابقه معلمی و مدیریت مدرسه، مستشاری دیوان عالی کشور، نایب رئیس انجمن ادبی خراسان و نائب رئیس انجمن ادبی فرهنگستان داشته است.