در آستانه فرخنده زادروز حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، از نسخه خطی کتابت شده «کشف الغمه فی معرفه الائمه» در سال 784 هجری قمری با قدمت 660 سال موجود در گنجینه رضوی در یکصد و پنجاه و هشتمین برنامه سهشنبههای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در کتابخانه مرکزی حرم مطهر حضرت رضا(ع) رونمایی شد.
رونمایی از نسخه خطی 660 ساله «کشف الغمه فی معرفه الائمه» در کتابخانه حرم رضوی
به گزارش آستان نیوز، این مراسم رونمایی صبح امروز با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با محوریت رونمایی از یکی از نسخههای قدیمی کشف الغمه فی معرفه الائمه تألیف «علی بن عیسی اِربلی»؛ از مورخان و ادیبان شیعی قرن هفتم هجری قمری در محل اتاق کنفرانس کتابخانه مرکزی این آستان مقدس برگزار شد.
معرفی نسخه خطی
این کتاب از جمله منابع تاریخی باارزش در موضوع زندگانی و سیره ائمه معصومین(ع) بوده که با شرح احوال پیامبر اکرم(ص) شروع و سپس به تبیین زندگانی ائمه معصومین(ع) از جمله امام سوم شیعیان امام حسین(ع) و مباحث ولادت، نسب، اسم، کنیه و لقب، مناقب و فضایل و محاسن کلام و معجزات و شهادت ایشان در 12 فصل میپردازد.
مؤلف در تألیف این کتاب از منابع معتبر پیشینیان استفاده کرده و با طرح مسائلی مانند ضرورت امامت، تبیین جایگاه آن در جامعه اسلامی، نکتههای مهم تاریخی، فضائل و مناقب، علت شهادت هر یک از ائمه اطهار(ع)، فرزندان و سخنان آنها، مطالب بسیاری را برای خوانندگان روشن میکند.
امانت در نقل حدیث، استناد به منابع معتبر، برخورداری از متن استدلالی، رفع شبهات احتمالی، بهرهگیری از عبارات نغز و لطیف و استشهاد به آیات و روایات، از دیگر ویژگیهای این اثر محسوب میشود.
22 نسخه خطی از کتاب کشف الغمه فی معرفه الائمه در مرکز نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری میشود. نسخه شماره 2124، از جمله این آثار نفیس است که از نظر تاریخ کتابت، چهارمین نسخه خطی کشف الغمه فی معرفه الائمه موجود در کتابخانههای ایران به شمار میآید.
این نسخه در سال 784 هجری قمری به خط نسخ «حیدر بن محمد بن علی حسنی» در 115 برگ کتابت شده و در سال 908 هجری قمری نیز توسط «شیخ علی بن عبدالعالی» مقابله شده و به همت رضا نایینی در سال 1311 هجری شمسی بر این آستان مقدس وقف شده است.
برترین کتاب در بهترین موضوع
مدیر گروه انقلاب و تمدن اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در این مراسم با اشاره بر اهمیت میراث علمی، فرهنگی و تاریخی در هر ملت و جامعهای و ضرورت حفظ، احیا و معرفی نسخههای خطی کتابخانه آستان قدس رضوی اظهار کرد: اگر میراث گرانسنگ پیشینیان ثبت و ضبط نمیشد، این هویت ارزشمند تاریخی نیز به جهانیان منتقل نمیشد و بخشی از میراث فرهنگی ما از بین رفته بود.
در ادامه حجتالاسلام والمسلمین مهدی شریعتیتبار با اشاره به سخنان برخی از بزرگان همچون شیخ حر عاملی درباره مؤلف کشف الغمه فی معرفه الائمه گفت: علی بن عیسی اِربلی، یکی از علمای شیعه امامیه در قرن هفتم هجری قمری است که از وی به عنوان عالمی فاضل، ادیب و شاعر یاد میشود. همچنین وی شخصیتی مورد اعتماد و امانتدار بود و بزرگان به نقل وی ایمان داشتند.
وی با ذکر سخنان بعضی از علما درباره این کتاب افزود: کشف الغمه فی معرفه الائمه، برترین کتاب در بهترین موضوع یعنی سیره، سخنان، فضائل، مناقب و معجزات و تاریخ زندگانی معصومین(ع) است. همچنین گمشده یک خطیب اسلامی و آرزوی هر طالب و علم و دانش اسلامی به شمار میآید. تألیف این کتاب مستند نیز موجب رنجش خاطر دشمنان و بدخواهان اهل بیت(ع) شده است.
شریعتیتبار تصریح کرد: بررسی این کتاب نشان میدهد مؤلف آن بر فنون ادب و تاریخ، حدیث و روایات تسلط داشته و در تألیف اثر علاوه بر بهرهگیری از منابع شیعه، از منابع مورد تأیید اهل سنت نیز استفاده کرده است، بنابراین اثر مورد مقبولیت همه مسلمانان قرار دارد.
مدیر گروه انقلاب و تمدن اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ادامه داد: همچنین با توجه به ذوق ادیبانه و قلم ارزشمند مؤلف، این اثر هم از نظر محتوا و هم شعر و ادب مورد توجه قرار دارد.
وی با خوانش بخشهایی از کتاب با موضوع حضرت اباعبدالله الحسین(ع) گفت: صبر و استقامت امام حسین(ع) در بحبوحه جنگ مانند استقامت کوه بود و ایشان برای احیای حق تلاش کردند و درس آزادگی به همگان دادند.