از تمبرهای اعیاد شعبانیه موجود در گنجینه رضوی در یکصد و شصت و یکمین برنامه سهشنبههای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در کتابخانه مرکزی حرم مطهر حضرت رضا(ع) رونمایی شد.
رونمایی از تمبرهای اعیاد شعبانیه در کتابخانه حرم مطهر رضوی
به گزارش آستان نیوز، این مراسم رونمایی صبح امروز همزمان با ماه شعبان با حضور جمعی از پژوهشگران و واقفان تمبر و همچنین مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با محوریت معرفی تمبرهای اعیاد شعبانیه به عنوان یکی از مهمترین تمبرهای مذهبی ایران در محل اتاق کنفرانس کتابخانه مرکزی این آستان مقدس برگزار شد.
معرفی تمبرهای شعبانیه
ابوالفضل کمیلیزاده پژوهشگر تمبر و مدیر مسئول اولین مجله تمبر ایران پس از انقلاب اسلامی در این مراسم اظهار کرد: در مجموع بیش از 33 میلیون تمبر به مناسبتهای ماه پربرکت شعبان از سال 1359 تا 1385 توسط شرکت پست جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است.
وی افزود: تمبرهای شعبانیه شامل 20 قطعه در 19 سری با 19 موضوع همچون گرامیداشت میلاد امام حسین(ع)، حضرت ابوالفضل عباس(ع) و حضرت مهدی(عج)، مسجد جمکران، سربازان گمنام، روز پاسدار و روز جانباز است.
مرور تاریخچه پست در ایران
در ادامه کمیلیزاده با تأکید بر اینکه تمبرها روایتگر فرهنگ و هویت ملی هر کشوری است، تاریخچه پست در کشور؛ از دوره ایران باستان تا دوره جمهوری اسلامی را مرور کرد و به پرسشهای حاضران نیز پاسخ داد.
احداث ایستگاههای چاپارخانه در فواصل بین آبادیها، فعالیت قاصدان سواره و پیکهای پیاده، استفاده از کبوترهای نامهبر، تأسیس کبوترخانه برای پرورش کبوترهای نامهبر در دوره شاه عباس اول صفوی، ایجاد تغییراتی در نظام پستی ایران و چاپارها در دوران فتحعلیشاه قاجار، برخی از نکات مطرح شده در این مراسم رونمایی بود.
این پژوهشگر تمبر با اشاره بر اینکه قدمت استفاده از تمبر برای دریافت هزینه پست به حدود دو قرن در جهان میرسد، گفت: ناصرالدین شاه پس از سفر به فرانسه در سال 1247 هجری شمسی، دستور انتشار نخستین تمبر در ایران را داد، از این رو بیش از 155 سال از انتشار نخستین تمبر در کشور میگذرد. چاپارها نیز در ابتدا فقط در خدمت دولت و حکومت بودند، اما در دوران امیرکبیر خدمات پستی در کشور عمومی شد.
وی ضمن بیان ریشه واژه تمبر اضافه کرد: تمبرهای جمهوری اسلامی ایران نیز در 21 موضوع از جمله اجتماعی، ارگانها، نهادها و سازمانها، استکبار جهانی، اقتصادی، اقشار، انقلابی و قیامها، تاریخی، پستی، علمی، حیات وحش، طبیعت، میراث فرهنگی، مذهبی، ملتها و همبستگی، نظامی، ورزشی، مناسبتهای ملی و... منتشر شده است.
کمیلیزاده ادامه داد: همچنین میتوان از انتشار 20 نوع تمبر همچون تمبر روزنامه، تمبر پستی، تمبر تبلیغاتی، تمبر یادگاری و تمبر شخصی در کشور نام برد.
نگهداری یک میلیون اثر در گنجینه تمبر و تاریخچه پستی
همچنین در این مراسم، مهدی قیصرینیک معاون موزهها و ترویج میراث فرهنگی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اظهار کرد: گنجینه تمبر و تاریخچه پستی، از جمله این گنجینههای تخصصی موزه آستان قدس رضوی است که دارای بیش از یک میلیون تمبر، پاکت مُهر روز، پاکت نامه و دیگر اقلام پستی از سراسر جهان در ادوار مختلف است.
وی تصریح کرد: موزه این آستان مقدس، یکی از مهمترین و باسابقهترین گنجینههای تاریخی، فرهنگی و هنری در منطقه و جهان اسلام است که بیش از 85 سال سابقه فعالیت در عرصه موزهداری در کشور دارد.
قیصرینیک با تأکید بر توسعه چشمگیر موزه آستان قدس رضوی پس از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: در حال حاضر 9 هزار شیء نفیس در 17 گنجینه در 4 ساختمان مجزا در فضایی به وسعت 18 هزار مترمربع در این موزه در معرض دید عموم زائران و مجاوران قرار دارد.
وی افزود: موزه آستان قدس رضوی براساس اشیای کاربردی که روزگاری در حرم مطهر حضرت رضا(ع) مورد استفاده قرار میگرفته و سپس در خزانه نگهداری میشده و همچنین آثار اهدایی و وقفی ارادتمندان این امام همام؛ از میراث خانوادگی آنها تا آثار اهدایی هنرمندان و مدالآوران علمی و ورزشی، شکل گرفته است.
شایان ذکر است، گنجینه تمبر و تاریخچه پستی آستان قدس رضوی به عنوان نخستین و غنیترین گنجینه تخصصی تمبر کشور، در 21 بهمن 1369 تأسیس شده است. این گنجینه تا کنون به همت مجموعهداران اهداکننده و کارشناسان برجسته تمبر و تاریخچه پستی از ایران و سایر کشورها، توانسته مجموعهای ارزشمند از ایران و جهان گردآوری، مستندسازی و نگهداری کند. بخشی از این آثار در این گنجینه در معرض دید علاقهمندان قرار دارد.