سکه یکی از مهمترین مستندات تاریخی است که شاید بتوان آن را گاهشمار ادوار تاریخ بشری دانست. بدیهی است که تاریخ کهن ایران زمین را به عنوان یکی از پایگاههای پایا و پویای تمدن میتوان به روایت سکهها مورد بررسی و کاوش قرار داد و رخدادهای تاریخی، تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی آن را در آیینۀ سکهها به تماشا نشست.
چکیده ای از تاریخ تمدن ایران در گنجینه سکه رضوی
به گزارش آستان نیوز، در گنجینه سکه، تمبر و اسکناس رضوی مجموعه سکههای ایران متعلق به پیش از اسلام و پس از اسلام نگهداری میشود که مطالعه آن میتواند به سیر گسترش اسلام در مناطق مختلف ایران نیز کمک کند.
سکههای هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، فرمانروایان محلی، ساسانیان و سکههای اسپهبدان طبرستان از جمله سکههای متعلق به دوران قبل از اسلام در ایران است که در این گنجینه به چشم میخورد.
جاذبه های تاریخی ایران در موزه سکه
مجموعه درهمهای نقره ولایتعهدی امام رضا(ع)، مجموعه سکههای حکومتهای نیمه مستقل ایرانی شامل سکههای طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل زیار، آل بویه، غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان، مجموعه سکههای ایران از حمله مغول تا دوران قاجار شامل سکههای ایلخانان مغول، آل مظفر، آل جلایر، سربداران، تیموریان، امرای آق قویونلو، امرای قراقویونلو، صفویان، افشاریان، زندیه و قاجاریه، مجموعه سکههای ماشینی ایران شامل قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی و سایر کشورهای جهان، مجموعه مدالها، نشانها، جواهرات، مصنوعات پولی و پول بافتهها نیز از دیگر جاذبههای موزه سکه رضوی است که در معرض بازدید عموم قرار دارد.
حلقههای مبادلاتی 4هزار ساله
این گنجینه با مجموعهای از حلقههای مبادلاتی آغاز می شود که قدمتی تقریبا چهار هزار ساله دارند. این حلقهها که از جنس طلا، نقره و مس بوده و در وزنهای مختلف ساخته میشده است در گذشته نقش پول را ایفا میکردند و در تجارت کاربرد داشتند.
استفاده از این حلقههای مبادلاتی در بخشهای جنوبی و غربی ایران، مصر و بین النهرین بیشتر رایج بوده است.
نفیسترین سکههای تاریخ سلسله های ایرانی
بخشی از آنچه در موزه سکه جمعآوری شده و به چشم می¬خورد، ماحصل ارادت ارادتمندان به خاندان اهل بیت(ع) است که ارزشمندترین داشتههای فرهنگی خود را وقف این آستان مقدس کردهاند.
از جمله سکههای اهدایی موجود در این گنجینه میتوان به سکه دریک از جنس طلا متعلق به دوره فرمانروایی کوروش دوم تا اردشیر دوم (375 تا 420 ق.م) پادشاهان هخامنشی اشاره کرد.
سکه نقره دراخم متعلق به مهرداد دوم، اُرُد دوم، مهرداد چهارم و فرهاد پنجم از پادشاهان اشکانیان، سکه نقره متعلق به سده 5 ق.م متعلق به دوره فرمانروایی آتنا پادشاه یونان و سکه نقره تترادراخم متعلق به دوره فرمانرویی اتوفرادات اول (وَد خُرداد) در دوره تاریخی پِرسید نیز از جمله سکههای منحصر به فردی است که به گنجینه سکه موزه رضوی اهدا شده است.
همچنین سکه اُبُول از جنس نقره متعلق به دروان فرمانروایی اردشیر اول پادشاه ساسانی و سکه دینار از جنس طلا متعلق به فرمانروایی شاهپور اول (241 تا 272م) از دیگر پادشاهان ساسانی از زمره سکههای اهدا شده به این مجموعه است.
این موزه با دارا بودن بیش از 67 هزار سکه، یکی از غنیترین موزههای سکه ایران و منطقه است و علاوه بر مجموعه سکّهها، کتابخانهای غنی از منابع تخصصی مربوط به مطالعات سکه شناسی را در اختیار داشته و با محققان و دانشجویان رشتههای تاریخ، باستانشناسی، هنر و ... درمقاطع مختلف تحصیلی همکاری پژوهشی دارد.