هم طبیب و هم دردمند یکجا نمیگنجد. طبیب خود درمانگر است و دردمند نیازمند طبیب. و این جزو عجایب است که یک نفر هر دو حالت را داشته باشد. برای دکتر اخوان مهدوی، طبیب دارالشفای حرم، هر دو حالت ممکن است. طبابت میکند اما خودش دردمند نگاه امامش است، دردمند ضمانت ضامن آهو(ع).
قصه طبیب دردمند
دکترحسن اخوان مهدوی 61 بهار پیش در شهر طبس، سرزمین بهار نارنج چشم به جهان گشود اما سالهای حضور او در این شهر به قدر روایت 14 سال اول زندگی بیشتر نبود و به همراه خانواده راهی تهران شد. پس از چند سال و با آمدن خانواده به مشهد و اسکان در خیابان آبکوه تحصیلات خود را پی گرفت. تحصیلاتی که تا مرحله دیپلم پیش رفت.
سال۶۰ در هنگام وقوع انقلاب فرهنگی، در سال هایی که امکان حضور در دانشگاه مهیا نبود به آستان قدس رضوی آمد. همان سال های اوج خدمت و جوانی، زمانی که 10 سال خدمتش در آستان قدس گذشته بود، وقتی شرایط درس خواندن و دانشگاه رفتن مهیا شد، عزمش را برای ادامه تحصیل جزم کرد و در دانشگاه و رشته پزشکی قبول شد. چند سال بعد دکترِ جوان به سوی ساختمان قدیمی دارالشفا رفت؛ محل خدمت اصلی خود که گویی از قبل برایش درنظر گرفته شده بود.
بیمارانی که به نیت شفا آمدند
«از سال ۷۴ به عنوان پزشک مشغول به کار شدم. چند سال آخر هم به عنوان مسئول فنی و همچنین مدیر درمانگاه مشغول بودم که روی هم ۲۶ سال خدمت در دارالشفا شد.»
نخستین روز کاری دکتر اخوانمهدوی در قسمت اورژانس دارالشفای حضرت بود. روزی که بیش از 60 بیمار را ویزیت کرد؛ «دارالشفای قدیمی از درِ پایین خیابان (شهید نواب صفوی) که وارد شوید درست روبهروی مهمانسرای حضرت بود. روز اول، وقت رفتن به اتاق دیدم بیستنفری نوبت گرفته و پشت در نشستهاند. با خودم گفتم یا خدا! تمام اینها را قرار است من ویزیت کنم؟ آن روز تا ظهر پشت سر هم مریض آمد. حدود هفتادنفری را ویزیت کردم. هر کدامشان لهجه خاصی داشتند و زائرانی بودند که از یکی از شهرهای کشور آمده بودند این موضوع طبابت را برایم لذتبخشتر میکرد.»
دکتر مهدوی از بیمارهایی میگوید که صرفا برای شفا به آنجا میآمدند نه درمان؛ «بیمارانی بودند که با دستی پر از پروندههای پزشکی مراجعه میکردند. رفته بودند پیش متخصص و فوق تخصصها و نتیجه خاصی نگرفته بودند. اغلب بیماران سرطانی بودند یا افرادی که بیماری صعب العلاج داشتند. به آنها میگفتم که شما با این همه پرونده و دکترهای بنامی که نزدشان رفتید نتیجه نگرفتید ما که پزشک عمومی هستیم چه میتوانیم بکنیم؟ بغضشان میترکید و میگفتند: ما به نیت شفا آمدهایم.»
از بیمارانی حرف میزندکه اتاقک مخصوص شیمیدرمانی و دیالیز این مرکز و سهکنجی رو به گنبد و بارگاه را انتخاب میکردند. برای همین برای راحتی بیماران مبلهایی در این مکان ها قرار می دهند تا در زمان انجام کار شیمیدرمانی آسوده باشند و مبلی که درست رو به گنبد و بارگاه حضرت بود، طالب بیشتری داشت.
مگر دکترها هم خادم میشوند؟
دکتر مهدوی به یاد خاطره ای می افتد و با خنده می گوید: در کنار پزشکی، خادم حرم هم بودهام. یک روز با لباس خادمی سر کشیک ایستاده بودم که دیدم آقایی ایستاده چشم از من برنمیدارد. بعد جلو آمد و گفت که «شما همان دکتری نیستید که صبح مرا ویزیت کردید؟ به نشانه مثبت سر تکان دادم. بعد با تعجب ادامه داد و پرسید که مگر دکترها هم خادم میشوند؟ آن زائر فکر میکرد خادمها افراد معمولی جامعه هستند و در بینشان دکتر و مهندس و افرادی که تحصیلات بالاتری دارند یافت نمیشود. گفتم این سعادتی است که نصیب هر کس شود باعث افتخار اوست.»
و اینجاست که آن جراج چشم را به یاد میآورد که هر ماه، با پرواز به مشهد میآمد، دو یا سه روز در دارالشفا میماند و به درمان بیماران میپرداخت. مادرش از او خواسته بود این کار را بکند. حالا چند سالی میشود که مادرش به رحمت خدا رفته است اما باز هم میآید. نه فقط برای شادی روح مادرش که برای تسلی خودش هم هست؛ «متخصص ها و فوق تخصص های افتخاری داشتیم که سال های سال، با همه گرفتاریهایشان، به نیت خدمت به امام رضا(ع) به دارالشفا میآمدند. میآمدند رایگان ویزیت میکردند و میرفتند. هنوز هم میآیند و میروند.»
لذت وصف ناشدنی خدمت به زائر امام رضا(ع)
او در عبور از خاطراتش برای یک لحظه سکوت میکند، انگار که باید چیزی در همین لحظه یادش میآمده و مهم نیست این کجای حرفهایش باشد؛ «اینکه توانستم بعد از دانشگاه برگردم و به خدمتم ادامه دهم یک عنایت الهی بوده است.»
او میگوید که بسیاری از کارکنان دارالشفا حقوق آنچنانی دریافت نمیکردند اما حاضر نبودند یک روز آنجا نیایند. میگوید: این به خاطر لذتی است که در کار سختی ها وجود دارد. و لذتی که در خدمت به امام رضا (ع) است اصلا وصف ناشدنی است.
دکتر مهدوی یک سال پیش، بعد از ۳۴ سال سابقه خدمت در حرم و ۲۶ سال در دارالشفا، با اینکه همگی اصرار دارند بماند و دارالشفا را مدیریت کند، تصمیم میگیرد کار را به جوان تر ها بسپارد و جایش را بدهد به آنها که هنوز نیامده اند اما مشتاق خدمت در این آستان هستند. حالا خادمی در حرم تنها دلخوشی اوست.
هنوز خادم امام رضا (ع) هستم
«من هنوز خادم امام رضا(ع) هستم و ارتباطم را با آستان قدس قطع نکردهام. یعنی دوست نداشتم این ارتباط قطع شود.»
دکتر اخوان مهدوی دیگر پزشک دارالشفا نیست اما تقریبا در هر نوبت کشیکش در حرم، به درخواست دیگر خادمها۱۰تا ۱۵ نفر از آنها را معاینه میکند، دارو برایشان مینویسد، آزمایشهایشان را چک میکند و خلاصه اینگونه هنوز هم به نوعی کار طبابت در حرم را ادامه میدهد.
گفتوگو: مریم مانا