مروری بر دستاوردهای شرکت آرد قدس رضوی/ از تولید 30 محصول تا رسیدن به محصولات غذایی دانش‌بنیان ویژه بیماران سلیاک و اوتیسم

به گزارش آستان نیوز، این دو محصول شامل «مخلوط نیمه آماده نان بدون گلوتن» و «پودر کیک بدون گلوتن» است که ویژه مصرف این بیماران تولید شده است. محمدرضا رجبی مقدم مدیرعامل شرکت آرد قدس رضوی در گفت‌وگو با برنامه علمی «فناورانه» در شبکه شمس‌تی‌وی، جزئیات بیشتری از این اقدام دانش‌بنیان و سایر برنامه‌های این شرکت مطرح کرده است که در ادامه می‌خوانید.
 

شرکت آرد قدس رضوی در چه سالی و برای رفع چه نیازی تاسیس شد؟
در دهه دوم انقلاب در سال ۱۳۷۲ وقتی جمعیت ایران رو به افزایش بود، نیاز به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در زیرساخت‌های اقتصادی بیشتر از گذشته احساس می‌شد، از همین رو آستان قدس رضوی برای رفع این نیاز شرکتی را با نام آرد قدس رضوی تأسیس و این کارخانه با یک خط تولید به ظرفیت ۳۰ هزار تن در سال کار خود را آغاز کرد. در ادامه هم خط دوم کارخانه راه‌اندازی شد. در حال حاضر هم به جز تولید سه نوع آرد، محصولات آرد پایه به سبد تولیدات کارخانه اضافه شده است و در مجموع حدود ۳۰ محصول در شرکت آرد قدس رضوی تولید می‌شود.
آرد قدس رضوی یکی از شرکت‌هایی است که با بهره‌گیری از تکنولوژی برتر، محصول استراتژیک آرد را تهیه و تولید می‌کند و در اختیار صنایع نان و محصولات آردی قرار می‌دهد.
 

گندم یکی از محصولات استراتژیکی است که کشور در تولید آن دچار کمبودهایی است. گندم مورد نیاز این شرکت از کجا تامین می‌شود؟
گندم مورد نیاز شرکت به سه روش تامین می‌شود. بخشی از طریق سامانه‌های شرکت بازرگانی دولتی ایران است که گندم یارانه‌ای نوع یک، دو، سه و چهار و همچنین نیمه یارانه‌ای را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد. بخشی هم به‌صورت آزاد و از طریق دولت تامین می‌شود. علاوه‎براین، بخشی از گندم مورد نیاز از شرکت‌های زیرمجموعه‌های آستان قدس رضوی یا به صورت مستقیم از کشاورزان خریداری شده و با عنوان آرد توافقی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داده می‌شود.
 

در تامین نیازهای کشور، شرکت آرد قدس رضوی چه جایگاهی دارد؟
این شرکت در راستای سیاست‌های آستان قدس رضوی، منویات تولیت و همچنین مسئولیت‌های اجتماعی خود، در هر جایی که دولت اعلام نیاز کند و ورود به آن برای بخش خصوصی جاذبه‌ای نداشته باشد، به کمک دولت خواهد آمد. در این راستا پروژ‌هایی در دستور کار شرکت آرد قدس رضوی قرار گرفته است که اگرچه دولت باید به آن ورود کند، اما این مجموعه با هدف رفع نیاز مردم و گروهی از بیماران، اقدامات ارزشمندی را از طریق تحقیق و توسعه انجام داده است تا بتواند در راستای عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خود گام بردارد.
در سال گذشته با توسعه فعالیت‌های شرکت در حوزه تحقیق و توسعه و با رویکرد ایجاد تنوع در سبد محصولات، این شرکت به فرمول تهیه آرد و محصولات آرد پایه برای بیماران اوتیسم و سلیاکی دست پیدا کرد، بیمارانی که تنها می‌توانند آرد و محصولات آردی فاقد گلوتن را مصرف کنند و در غیر این صورت سلامتی‌شان به خطر می‌افتد اما به این نیاز حیاتی آن‌ها کمتر توجه شده است. با دستیابی به این فرمولاسیون، همچنین شرکت آرد قدس رضوی توانست عنوان دانش‌بنیان را از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کند. انتظار می‌رود با توجه به نیاز جامعه به این محصولات، حوزه بهداشت و درمان و نیز دولت برای تجاری‌سازی و عرضه محصولات فاقد گلوتن برای این گروه از بیماران که کمتر به آن‌ها توجه شده است، ورود کند تا بتوانیم رسالت خود را به درستی انجام دهیم.
 

اهداف این شرکت تا چه میزان با سیاست‌های آستان قدس رضوی همسو است؟
ما خود را رقیب بخش خصوصی نمی‌دانیم، از همین رو در اجرای سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی و مسئولیت‌های اجتماعی، هرجا نیاز به کمک باشد ورود می‌کنیم، به خصوص این‌که از گذشته کار تحقیقاتی در خصوص گندم و آرد کمتر انجام شده و در واقع پژوهش پایه‌ای صورت نگرفته است. 
در نیم قرن گذشته گندم به صورت کامل همراه با سبوس در آسیاب‌های سنتی تبدیل به آرد می‌شد که این کار باعث از بین رفتن بخشی از ارزش غذایی آن می‌شود. علاوه‌براین در پخت نان به سبک قدیم، مدت کافی برای تخمیر خمیر درنظر گرفته می‌شد که این امر ضمن افزایش زمان ماندگاری نان، برای سلامتی انسان هم مفید بود. یکی از فعالیت‌هایی که در راستای سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی و نیز حفظ و ارتقاء ارزش غذایی نان انجام شده است، حرکت به سمت تهیه آرد کامل برای تولید نان کامل بوده است. در یک سال گذشته آرد کامل توسط این شرکت تهیه و به صورت آزمایشی به چند نانوایی تحویل داده شده که با استقبال نانوایی‌ها روبرو شده است، چراکه نان حاصل نرم‌تر و خوش خوراک‌تر بوده و ماندگاری بالاتری دارد.
 

نانی که در نانوایی‌ها پخت می‌شود، کیفیت لازم را ندارد، مشکل از کجاست؟
در بحث کیفیت نان، فرهنگ‌سازی از طرف دولت‌های مختلف در خصوص آرد و چگونگی تهیه نان صورت نگرفته است. شرکت دانش‌بنیان آرد قدس رضوی آمادگی همکاری با دولت برای کمک به این فرهنگ‌سازی است تا به سهم خود نقشی در سلامت مردم داشته باشیم. بهترین و با کیفیت‌ترین نان، نان کامل است ولی به دلیل این‌که سبوس باعث تیرگی نان می‌شود، استقبال زیادی از سوی مردم صورت نمی‌گیرد، در صورتی که هر چه نان تیره‌تر باشد، فیبر و ارزش غذایی آن بیشتر خواهد بود.
اگرچه پخت نان با استفاده از آرد کامل برای نانوایی‌ها کمی دشوار و زمان‌بر است و ممکن است مردم این تیرگی را به حساب بی کیفیتی بگذارند، با این حال در استان خراسان رضوی تصمیم گرفته شده است نانوایی‌ها به سمت مصرف آرد کامل بروند. در راستای نیل به این هدف، شبکه مشتریان شرکت فعال شده است و با نانوایی‌ها در ارتباط هستیم. شرکت آرد قدس رضوی در طول شبانه روز آمادگی دارد تا به نانوایی‌هایی که که نتوانسته‌اند با آرد کامل، نان با کیفیت را تولید کند، متخصصان خود را اعزام کند تا مشکل برطرف شود.