جشنواره‌ها فرصتی برای معرفی معارف ناب رضوی / استانداردسازی حوزه نشر بنیاد پژوهش ها با شاخص‌های انتخاب کتاب سال

وی به عنوان متخصص در فلسفه و کلام اسلامی، اخلاق حرفه‌ای و فلسفه اخلاق یکی از «شخصیت‌های پیشتاز علوم انسانی و اسلامی» در این دوره از جشنواره معرفی شد. به همین بهانه با وی گفت وگویی صورت گرفته که در ادامه آمده می خوانیم.
 

جناب آقای دکتر قراملکی لطفا ابتدا در خصوص برگزاری جشنواره بین‌المللی فارابی و اهداف آن توضیح بفرماید.

در سطح کشور جشنواره‌های متعددی مرتبط با علوم انسانی مانند کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، جشنواره خوارزمی، کتاب سال رضوی و... برگزار می شود که هر یک اهداف و سیاست‌گذاری‌های خاص خود را دارند. در این میان جشنواره بین‌المللی فارابی، جشنواره منحصر به فردی است. این جشنواره توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و به ‌صورت سالانه برگزار می‌شود و با عنایت به اهداف مشخص شده برای آن در دو حوزه نظری و کاربردی، از نظر سازمانی به ‌گونه‌ای تعریف شده تا از حداکثر حمایت مراکز پژوهشی- آموزشی فعال در گستره علوم انسانی برخوردار باشد. 
موضوع جشنواره هم قدردانی از تحقیقات حوزه علوم انسانی و اسلامی است و درواقع  هدف کلی جشنواره بین‌المللی فارابی را می‌توان تمهید و تقویت زمینه‌های مساعد، توجه بلیغ به ضرورت تولید دانش علوم انسانی و اسلامی درخور نیازهای جامعه پیشرو اسلامی و ایجاد ظرفیت‌های انگیزشی و حمایتی اقبال به پژوهش و نوآوری در این ‌باره دانست.
 

به نظر شما برگزاری چنین جشنواره‌هایی چه نقشی می‌تواند در  اهمیت دادن و توجه به علوم انسانی و اسلامی داشته باشد؟ 

در دوره‌ها و سالیان گذشته علوم مختلف را به علوم پایه، مهندسی، علوم انسانی، کشاورزی، پزشکی و... تقسیم‌بندی می‌کردند، اما امروزه نمی‌توان مرزبندی مشخصی بین علوم به طور مطلق و قطعی انجام داد و هیچ علم و دانشی را امروز نمی‌توان نام برد که از موضوعات علوم انسانی مجزا و جدا باشد. بنابراین در هر علمی وارد شویم به گونه‌ها و روش‌های مختلف با موضوع انسان سر و کار داریم. به نوعی می توان گفت، امروزه توقعات جهانی و بین‌المللی از علوم انسانی بالاست و در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته، باهوش‌ترین افراد در میان دانش‌آموزان و دانشجویان را به سوی علوم انسانی سوق می‌دهند. از این نظر برگزاری جشنواره‌هایی مانند جشنواره فارابی که رویکردی کاملاً علمی، دانشگاهی و حوزوی دارد، از اهمیت بسزایی برخوردار است.
برگزاری چنین جشنواره‌هایی که به اهداف مهمی همچون «بسترسازی برای تولید دانش علوم انسانی و اسلامی»، «ایجاد نگرش مثبت به علوم انسانی و ضرورت‌های استفاده از آن در تبیین پدیده‌های انسانی»، «کمک به تبیین اهمیت، کارکرد و نقش مؤثر علوم انسانی در فرایند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری ملی و بین‌المللی»، «شناسایی و معرفی استعدادهای برتر حوزه علوم انسانی و اسلامی برای بهره‌مندی از توان ایشان در فرایند توسعه مرزهای دانش»، «کمک به کاربردی ‌شدن علوم انسانی از طریق شناسایی مهم‌ترین مسائل در گستره جامعه ایران و جهان اسلام» و... می‌اندیشد، در تحقق این موارد بسیار مؤثر است.
 

با عنایت به مسئولیت جنابعالی به عنوان مدیر عامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، به نظر شما حضور چهره‌ها، محققان، پژوهشگران و مجموعه‌های علمی آستان قدس رضوی در چنین جشنواره‌هایی چه تأثیری در پیشرفت حوزه‌های پژوهشی و علمی این نهاد مقدس خواهد داشت؟

جشنواره بین‌المللی فارابی از جمله جشنواره‌های خاصی است که متصدی آن جریان‌ها و دستگاه‌های دانشگاهی، حوزوی و پژوهشی است. برگزاری این گونه جشنواره‌ها یک نوع نشاط و شادابی به استادان و محققان و البته دانشجویان و دانش‌پژو‌هان می‌دهد. ضمن اینکه می‌تواند اسوه‌ها، الگوها و سرمشق‌های خوبی را به جامعه علمی، دانشگاهی و حوزوی کشور به ویژه به جوانان علاقه‌مند در این حوزه‌ها معرفی کند. از طرف دیگر انتخاب محققان و پژوهشگرانی که مطابق ضوابط و دستورالعمل‌های این گونه جشنواره‌های خاص، انتخاب و معرفی می‌شوند، یک نوع ارج نهادن و قدردانی از زحمات این عزیزان است.

محققان و پژوهشگران از جمله اقشار پرتلاشی هستند که با همه مشکلات موجود، به تحقیق و پژوهش در موضوعات گوناگون مرتبط با زندگی انسان‌ها می‌پردازند.  بنابراین به نظر من حضور در چنین جشنواره‌هایی به شرط دقیق بودن ملاک‌ها، معیارها و شاخص‌های انتخاب‌کننده و مشارکت جامعه علمی، دانشگاهی و حوزوی می‌تواند بسیار ثمربخش باشد.
از طرف دیگر حضور و به کارگیری تجربیات و تلاش‌های استادان و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و همچنین مدرسان، استادان و فضلای حوزه‌های علمیه در این گونه جشنواره‌ها هم بسیار مغتنم و ارزشمند است. 
حضور مجموعه‌های مذهبی و دینی مانند آستان قدس رضوی با داشتن مراکز علمی و فرهنگی، دانشگاهی، پژوهشی، هنری، انتشاراتی و... در این گونه جشنواره‌ها هم بسیار مهم است. مسئولان بخش‌های مختلف علمی، دانشگاهی و پژوهشی آستان قدس باید با تلاش و برنامه‌ریزی مؤثر، زمینه حضور در این گونه جشنواره‌ها را برای مجموعه تحت مدیریت خود فراهم آورند.
 در بنیاد پژوهش‌های آستان قدس هم اکنون برنامه‌ریزی و اقدامات خوبی در ماه‌های اخیر بدین منظور انجام شده است. ارتقا و استانداردسازی حوزه نشر در این بنیاد با شاخص‌های انتخاب کتاب سال در جشنواره‌های مختلف، سرمایه‌گذاری برای همکاران پژوهشگر و محقق با برگزاری کارگاه‌های مهارتی، آموزشی و پژوهشی مؤثر و مرتبط با حوزه فعالیت آنان و استفاده از استادان و چهره‌های علمی و دانشگاهی باتجربه و شناخته شده در این حوزه‌ها و... از جمله این کارهاست. امسال خوشبختانه علاوه بر بنده، یکی دیگر از چهره‌های سرشناس در زمینه علوم انسانی و اسلامی یعنی حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر حمید پارسانیا، متخصص در جامعه‌شناسی که عضو شورای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و عضو هیئت امنای بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس هم هستند در این دوره از جشنواره فارابی به عنوان شخصیت پیشتاز در علوم انسانی و اسلامی برگزیده شده است و این حضور برای آستان قدس رضوی بسیار ارزشمند است. 
 هم اکنون فعالیت‌های خوبی با حضور چهره‌های دانشگاهی و علمی در دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع)، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مؤسسه آفرینش‌های آستان قدس، مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)، مؤسسه به‌نشر و... در حال انجام است و حضور این مجموعه‌ها می‌تواند به عنوان یک فرصت مغتنم برای معرفی معارف ناب رضوی و سنت و سیره حضرت رضا(ع) به مخاطبان مطرح شود. هر چه حضور بخش‌های مختلف آستان قدس رضوی در چنین جشنواره‌هایی بیشتر باشد، فرصت مغتنمی برای معرفی آموزه‌ها و معارف ناب رضوی و همچنین معرفی بهتر و بیشتر توانایی‌ها و ظرفیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی موجود در مجموعه آستان قدس رضوی خواهد بود. 
ضمن اینکه من معتقدم دامنه حضور آستان قدس رضوی باید از سطح جشنواره‌های ملی و داخلی عبور کرده و به حضور در جشنواره‌های جهانی و بین‌المللی بیندیشیم.