تأملی بر کتاب های برتر عاشورایی/ از مقاتل مشهور تا کتب داستانی

محمدحسین فروتنی در گفت و گو با آستان‌نیوز در خراسان جنوبی اظهار کرد: محرم و واقعه عاشورا مهم‌ترین اتفاق در فرهنگ شیعیان و آزادی خواهان جهان است و در حقیقت محرم و قیام عاشورا اتفاقی به مثابه‌ی تجربه‌ای قدسی، واقعه‌ای تاریخی، رفتاری دینی، آیین و اسطوره محسوب می‌شود.

مدیر کانون کتاب و کتابخوانی خدمت رضوی خراسان جنوبی بیان کرد: تأثیر فرهنگ عاشورا را می‌توان در همه‌ی زوایای زندگی شیعیان و آزادی خواهان و آزادگان جهان همچون مسائل اجتماعی، فرهنگی، علمی، هنری، شعر، نثر و موسیقی، … مشاهده کرد.

فروتنی افزود: ماه محرم اگر توفیق بزرگی برای اقامه عزای حسینی است، فرصت بسیار بزرگ‌تری برای تأمل و اندیشه در اهداف قیام حسینی نیز با خود دارد.

فعال حوزه کتاب و کتابخوانی بیان کرد: از این رو بهتر است با اغتنام فرصت، به مطالعه دلایل رویداد قیام امام حسین(ع) و تحولات تاریخی آن پس از عصر پیامبر(ص) بپردازیم و از عاشورا و سیره سیدالشهدا(ع) برای امروز خود درس بگیریم.

وی ادامه داد: می‌توان در این فرصت به معرفی مهم‌ترین کتاب‌های عاشورایی آثار داستانی و غیرداستانی اشاره کرد.

چهار گفتار از رهبر انقلاب درباره عاشورا

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی گفت: یکی از این کتاب‌ها کتاب «چهار گفتار» است که در توضیح این کتاب در سایت دفتر نشر رهبر معظم انقلاب آمده است این کتاب شامل چهار سخنرانی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای است که موضوع مشترک تمامی آن‌ها یعنی تحلیل زمینه‌ها و عوامل مؤثر در بروز حادثه‌ی عاشورای سال ۶۱ قمری است.

فروتنی با اشاره به یکی دیگر از کتاب‌های عاشورایی یعنی کتاب هفتاد و دو سخن عاشورایی بیان کرد: ویژگی اصلی این کتاب آن است که ما را کاملاً در برزخ قرار می‌دهد که اکنون در کربلای امروز در کدام جایگاه قرار داریم، آیا یزیدی هستیم یا حسینی؟

وی گفت: صحبت‌های بسیار شیوا و رسای رهبر انقلاب به همراه تدوین بسیار دقیق علیرضا قهرودی و همینطور متن‌های کوتاه و مرتب این کتاب باعث نمی‌شود که شما در طول خواندن این کتاب ذره‌ای احساس خستگی کنید.

تحلیل قیام عاشورا از زبان علامه مصباح

مدیر کانون کتاب و کتابخوانی خدمت رضوی خراسان جنوبی ادامه داد: یکی دیگر از کتاب‌های بسیار خوب درباره عاشورا کتاب «آذرخش کربلا» از علامه مصباح یزدی است که ای کاش مسائل موجود در این کتاب را اول هر جلسه هیئت‌ها مداح‌ها و سخنران‌ها به خودشان یادآوری می‌کردند.

فروتنی گفت: این اثر، مجموعه چند سخنرانی استاد مصباح یزدی، در تحلیل قیام عاشورا و بیان اهداف امام حسین(ع) از اقدام علیه یزید است.

وی افزود: نویسنده این اثر برای زدودن برخی شبهات موجود درباره بزرگداشت عاشورا و علل و زمینه‌های بروز آن و گریه و عزاداری بر امام حسین(ع) مجموعه حاضر را تدوین کرده است.

مدیر کانون کتاب و کتابخوانی خدمت رضوی خراسان جنوبی افزود: علامه در این کتاب به روش تحلیلی و با استناد به آیات و احادیث، هدف امام حسین(ع) را اجرای حدود الهی و عمل به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر دانسته است که مطالعه آن برای همگان مفید است.

«آه» بازخوانی ادبی و خواندنی یک مقتل مشهور

فروتنی با بیان اینکه یکی از بهترین کتاب‌ها درباره عاشورا کتاب «آه» از یاسین حجازی است، گفت: سخن گفتن درباره این کتاب سخت است چرا که قطره قطره در زمان خواندن این کتاب آن را نوشیدم.

وی ادامه داد: در توضیح این کتاب آمده است کتاب آه حاصل بازخوانی و ویرایش مقتل «نفس المهموم» است، کتابی که غالب نقل‌های صحیح مقاتل و کتب تاریخ را در خود گرد آورده و جزءجزء حادثه قتل حسین ابن علی(ع) را از شش ماه پیشتر تا چند ماه بعدتر ثبت کرده است.

مدیر کانون کتاب و کتابخوانی خدمت رضوی خراسان جنوبی یادآور شد: هم اکنون در جلسات حسینیه کتاب که از شب اول محرم به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی و همکاری کانون کتاب در محل اداره کل کتابخانه های استان برقرار است، هر شب به بازخوانی و خوانش این اثر ماندگار پرداخته می‌شود.

«لهوف»، مقتل کوتاه سیدالشهدا (ع)

فروتنی با اشاره به کتاب لهوف اظهار کرد: کتاب لهوف اثری از ابوالقاسم رضی الدین علی بن موسی معروف به سید بن طاووس است که درباره‌ی تاریخ‌نگاری واقعه‌ی عاشورا و همچنین زندگانی امام حسین(ع) نوشته شده است.

وی ادامه داد: لهوف یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌های جامع درباره‌ی واقعه‌ی عاشورا به شمار می‌آید که در قرن هفتم هجری قمری نوشته شده است.

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بیان کرد: لهوف به زبان عربی نوشته شده اما ترجمه‌های متعددی از آن به زبان فارسی موجود است و به مثابه یکی از مهم‌ترین منابع درمورد واقعه‌ی عاشورا محسوب می‌شود.

فروتنی گفت: اما از آن‌جا که کتاب با نیت استفاده‌ی زائران در مسافرت‌ها و هنگام زیارت نوشته شده، اختصار زیادی دارد.

«نامیرا» رمانی خواندنی از قیام عاشورا

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی در مورد کتاب داستانی «نامیرا» نیز بیان کرد: نویسنده کتاب، صادق کرمیار در این کتاب لحظه‌ای شما را تنها نمی‌گذارد و تمام داستان در اوج است.

وی یادآور شد: از ابتدای داستان که روایت ساده‌ای از اوضاع کوفه را داریم تا انتهای کتاب که به کربلا می‌رسیم هنوز جایگاه افراد بد و خوب خود را نشان نمی‌دهد.

فروتنی ادامه داد: اگر که هنوز این کتاب را مطالعه نکردید حتماً این کتاب را مطالعه کنید.

دبیر محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی یادآور شد: پیش از این مطالب زیادی را درباره حوادث کوفه در روزهای ورود مسلم ابن عقیل(ع) خوانده بودم و معرفتی نسبی در باره آن بدست آورده بودم.

وی یادآور شد: اما تفاوت جدی این کتاب و نثر روان و شیوای آن با مطالب تاریخی و علمی در این بود که انسان را به درون خانه‌های کوفیان می‌برد و توگویی در آنجا زیسته‌ای و گویی با مردمان آن همراه بوده‌ای.