لزوم توجه نویسندگان به تبیین دین در تولید آثار دینی

به گزارش آستان‌نیوز، صادق کرمیار در بیست و هشتمین جلسه انجمن «عصر داستان» مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی که بعدازظهر چهارشنبه ۱۸ مردادماه در نگارخانه رضوان مشهد برگزار شد، اظهار کرد: یک نویسنده دینی که معنویت را شاخصه زندگی‌اش قرار داده است، حتی اگر درباره شیطان هم بنویسد، داستانش دینی می‌شود، اما اگر نویسنده فرد بی‌دینی باشد، اثرش دینی نخواهد شد. بنابراین آنچه مهم است، نوع نگاه نویسنده به جهان و هستی است.  
وی گفت: همچنین نویسندگان به دو صورت به خلق آثار دینی می‌پردازند؛ نخست نگاهشان به اثر دینی تبلیغی است، یعنی با هدف تبلیغ می‌نویسند. اگرچه تبلیغ دین خوب است، اما کار نویسنده تبلیغ نیست. 
کرمیار افزود: در نگاه دیگر نویسنده به دنبال تبیین دین در اثرش است، در این حالت دیگر شخصیت‌های داستان تبلیغی رفتار نکرده و حتی می‌توانند به موضوع شک داشته باشند و در طی داستان است که دین برای شخصیت داستان تبیین می‌شود. البته این نوع نگاه را در خلق آثار دینی‌مان کم داریم.
این نویسنده ادامه داد: همچنین نوع نگاه به موضوع در آثار دینی نباید تک‌صدایی باشد. در واقع، باید نگاه‌های متفاوت و چندصدایی؛ از موافق تا مخالف را در اثر داشته باشیم و به سؤالات مخاطبان مختلف پاسخ دهیم. 
وی با اشاره به این‌که داستان حاصل قدرت تخیل نویسنده است، تصریح کرد: نویسنده هیچ الزامی ندارد که متکی بر وقایع تاریخی- دینی باشد. حتی او می‌تواند یک داستان تاریخی را وارونه روایت کند. 
 

نقش مخاطب در خلق داستان
کرمیار با بیان مطالبی در خصوص برخی از آثارش همچون «دشت‌های سوزان» و «نامیرا» افزود: وقتی نوشتن رمانی را می‌خواهم شروع کنم، تحقیقات لازم را انجام داده تا جایی که حجم یادداشت‌هایم ممکن است سه برابر حجم آن رمان شود. 
وی در باره تفاوت فعالیت در عرصه نویسندگی و کارگردانی نیز اظهار کرد: هر کدام از این عرصه‌ها جایگاه خودشان را دارند، اما نویسندگی دنیایی است که خلق اثر به طور کامل در اختیار خود نویسنده است در حالی در تولید یک اثر سینمایی، کارگردان نمی‌تواند به تمام آنچه می‌خواهد برسد و عوامل بیرونی مختلف در این امر اثرگذار است.
این نویسنده تهرانی در پاسخ به پرسش «نویسندگان باید برای دل خودشان بنویسند یا باتوجه به نیاز جامعه؟»، گفت: اگر همچون روزنامه‌نگاران با مردم ارتباط داشته باشید و در بطن جامعه باشید، در این حالت اگر برای دل خودتان هم بنویسید، انگار برای جامعه نوشته‌اید. 
وی ادامه داد: نویسندگان در خلق آثارشان باید به گروه سنی مخاطب توجه کنند و متناسب با آن بنویسند. در این میان، نویسنده می‌تواند با توجه به تجربه و نوع نگاهش اثرش را خلق کند، یعنی محتوای این اثر می‌تواند عامه‌پسند باشد و یا فقط برای قشر روشنفکر جامعه یا هر دو نوشته شده باشد. 
 

چگونه نویسنده شویم
کرمیار با تأکید بر این‌که منظور از نویسنده، فردی است که داستان و رمان می‌نویسد و از این واژه فقط باید در ادبیات داستانی استفاده کرد، گفت: برای نویسنده شدن باید دغدغه داشته باشید. همچنین تکنیک‌های داستان‌نویسی را فرا گرفته، مطالعه کنید و در نوشتن تمرین بسیار داشته باشید. خواندن آثار ایرانی یا خارجی نیز تفاوتی با یکدیگر ندارد، مهم مطالعه است. 
وی با اشاره به این‌که پایه و اساس هنر، تقلید است، اضافه کرد: نویسندگان بزرگ و برجسته‌ای که احساس کردید می‌توانید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید را انتخاب کرده و از آثارشان تقلید کنید‌. به تدریج این تقلید در کارتان فراموش شده و شناسنامه و جنس کار خودتان را پیدا خواهید کرد.
این نویسنده برجسته در خصوص نقد منصفانه آثار نیز گفت: من به ندرت در جامعه علمی و هنری کشور، شاهد نقد علمی بودم. در واقع بیشتر نقدها در جلسات نقد و بررسی آثار، سلیقه‌ای است. 
وی خاطرنشان کرد: هر کدام از رسانه‌ها جایگاه خاص خود را دارند، بنابراین یک رمان قطور هم مخاطبش را دارد و نویسندگان نباید نگران فضای مجازی و گسترش آن باشند. 
شایان ذکر است، در بخش دوم این جلسه سه ساعته، کرمیار به خوانش بخش‌هایی از رمان «نامیرا» پرداخت. تنی چند از اعضای انجمن عصر داستان نیز عکس‌نوشت‌های عاشورایی خود را خواندند.