مسیر سبز محرومیت‌زدایی از سرخس به برکت نام حضرت رضا(ع)

​​​​​به گزارش آستان‌نیوز، حدود سه دهه از ایفای مسئولیت ملی به آستان قدس رضوی برای فعال کردن منطقه ویژه اقتصادی سرخس سپری شده است؛ مسئولیتی که به واسطه پررنگ بودن نام این شهرستان در فهرست مناطق موقوفه‌دار به این آستان سپرده شد تا در راستای ترویج فرهنگ حسنه وقف و حمایت از واقفان و ارادتمندان به حضرت رضا(ع)، آستان قدس رضوی پای کار محرومیت‌زدایی از این منطقه باشد. البته این حضور اهداف کلان دیگری هم داشت که ثمره آن توسعه اقتصادی این منطقه و ایجاد هاب ترانزیتی منطقه بوده که روز به روز کامل‌تر شده و ثمرات آن نه فقط برای سرخس و شرق کشور بلکه برای کل کشور و منطقه هویدا می‌شود.

محرومیت‌زدایی؛ مهم‌ترین هدف

نخستین و مهم‌ترین هدف آستان قدس رضوی از حضور قدرتمند و سرمایه‌گذاری در سرخس حمایت از مردم این شهرستان و منطقه بوده است. تلاش برای تحقق این هدف تاکنون با اقدام‌های گسترده‌ای در زمینه‌های مختلف از ایجاد فضای کسب و کار برای جوانان شهرستان سرخس، مساعدت چندین میلیاردی برای خانه‌دارشدن محرومان و حمایت‌های مستمر معیشتی همراه بوده است و استمرار دارد.

بهره‌برداری از طرح‌های مختلف و تکمیل زیرساخت‌ها

در حوزه اقتصادی و تلاش برای تحقق اهداف کلان نیز، تنها مرور کارنامه عملکرد یک سال اخیر آستان قدس رضوی در منطقه سرخس، سندی بر موفقیت این خدمت‌رسانی است. سال ۱۴۰۱ برای منطقه ویژه اقتصادی سرخس، سالی استثنایی بود؛ چرا که هم با بهره‌برداری از طرح‌های مختلف و تکمیل زیرساخت‌های منطقه در راستای چابک‌سازی فعالیت‌های تجاری و ترانزیت کالا در شرق کشور همراه بود و هم تحولی در حوزه سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در این منطقه ایجاد شد. مروری بر اقدام‌های یک سال اخیر مؤسسه منطقه ویژه اقتصادی سرخس نشان می‌دهد ارائه خدمات یکپارچه گمرکی از درگاه منطقه ویژه، فعال شدن پژوهشکده بین‌المللی لجستیک، جذب مشارکت کشورهای روسیه، هند و سازمان اکو برای تقویت کریدور شمال جنوب از مسیر سرخس، جذب سرمایه‌گذاری‌های متعدد خارجی و... از مهم‌ترین فعالیت‌های انجام شده در سال ۱۴۰۱ بوده که در ادامه جزئیات آن شرح داده شده است.

تجمیع خدمات گمرکی منطقه

هزینه‌کرد با هدف تجمیع خدمات گمرکی منطقه از جمله اقدام‌های شاخص یک سال اخیر بوده که به تبع آن، سه کد گمرکی در یک کد با محوریت منطقه ویژه اقتصادی تجمیع شد تا تمام نهادهای خدمت‌رسان از دریچه‌ای واحد در یک محل خدمت‌رسانی کنند. با حمایت‌های تولیت آستان قدس رضوی، تاکنون بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان برای اتصال جاده ترانزیت به نقطه صفر مرزی هزینه شده است تا زیرساخت‌های منطقه برای تجمیع گمرکات، ارائه خدمات مطلوب‌تر به صاحبان کالا و انجام تمام امور گمرکی در مرز سرخس با یک کد فراهم شود.

جذب سرمایه‌گذاری خارجی

دومین محور اقدام‌های شاخص در یک سال گذشته، جذب سرمایه‌گذاری خارجی است که با وجود شرایط خاص اقتصادی کشور و همچنین تحریم‌های ظالمانه موجود در این حوزه، اقدامی اثرگذار برای کل اقتصاد کشور بوده است. در سال ۱۴۰۱ با مشارکت آستان قدس رضوی و سرمایه‌گذاران چینی و همچنین حمایت و پشتیبانی وزارتخانه‌های اقتصاد و امور خارجه، قرارداد ایجاد مرکز بین‌المللی لجستیک در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون یوانی چینی‌ها به امضا رسید. مرحله نخست اجرای این طرح که مربوط به حوزه ساخت و راه‌اندازی است، با ۴۰۰ میلیون یوان سرمایه‌گذاری اولیه آغاز شد، در مرحله دوم نیز ایجاد سایت تهاتر کالاهای ایران و چین و در مرحله سوم ایجاد شهرک بزرگ صنایع با مشارکت سرمایه‌گذاران چینی تعریف شده است.

مشارکت ۴۰۰ میلیون یوانی چینی‌ها برای ساخت پارک بزرگ لجستیک بین‌المللی سرخس گام نخست برای افزایش میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این منطقه بود و به دنبال آن، سرمایه‌گذاران کشورهای روسیه و ترکیه نیز برای اجرای پروژه‌های توسعه‌ای این منطقه قرارداد همکاری امضا کردند؛ قراردادهایی برای ساخت «سایت تخصصی حمل و ترانشیپ (انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر) زغال سنگ و کود پتاس» و همچنین «ساخت کارخانه فرآوری گوگرد». تلاش‌ها در سال ۱۴۰۱ برای افزایش اثرگذاری اقتصادی این منطقه ویژه به همین جا ختم نشد و برگزاری نشست بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه تجاری در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با حضور سفیران، دیپلمات‌های کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو، نمایندگانی از چین، هند و روسیه و همچنین سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی یکی دیگر از اقدام‌های مهم در این حوزه بود.

توجه به حوزه علمی و پژوهشی 

در کنار اقدام‌ها با رویکرد اقتصادی و عمرانی، توجه به حوزه علمی و پژوهشی در حوزه لجستیکی نیز از یاد نرفت و آستان قدس رضوی در این زمینه هم دست به کار بزرگی زد. آذر ماه ۱۴۰۱ همزمان با برپایی نمایشگاه بین‌المللی حمل ‌و نقل و لجستیک تهران، نخستین پژوهشکده بین‌المللی لجستیک کشور، کار خود را در منطقه ویژه اقتصادی سرخس آغاز کرد. توافق‌ها و قراردادها با سرمایه‌گذاران خارجی خیلی زود وارد مرحله اجرایی شد و در سال ۱۴۰۱، تعدادی از این پروژه‌ها و سایر طرح‌های توسعه منطقه ویژه اقتصادی سرخس با  ۱۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کلید خورد.

این طرح‌ها در کنار سرمایه‌گذاری هزار و ۱۰۰ میلیارد تومانی صورت گرفته در منطقه، نقش مهمی در توسعه روابط کشور و افزایش مبادلات میان ایران و کشورهای حوزه سی‌آی‌اس خواهد داشت و سهم درآمدی ایران در کریدورهای (گذرگاه) ترانزیتی و همچنین اشتغال‌زایی در شرق کشور به ویژه خراسان را افزایش می‌دهد.

فرصت تازه برای توسعه خدمت‌رسانی

اکنون با تصویب لایحه تبدیل سرخس به منطقه آزاد تجاری- صنعتی، فرصت مهیاتری برای تحقق این اهداف فراهم شده است. هفته گذشته نمایندگان مجلس به این لایحه رأی مثبت دادند و به دنبال آن، تدوین طرح جامع این منطقه توسط هیئت مدیره کلید خورده است. بر پایه برنامه‌ریزی انجام شده، این طرح در ۱۸ ماه آینده نهایی و به شورای عالی مناطق آزاد ارائه خواهد شد.