به گزارش آستان نیوز، چند سالی است که قطار توسعه و پیشرفت در این منطقه روی ریل سرعت قرار گرفته و پروژه‌های متعددی در حوزه لجستیک و ترانزیت با سرمایه‌گذاری شرکت‌های داخلی و خارجی اجرا شده است، اقداماتی که باعث شده تا منطقه ویژه اقتصادی سرخس به یکی از مناطق استراتژیک کشور تبدیل شود.
محمدرضا برهمند رئیس هیئت مدیره منطقه ویژه اقتصادی سرخس در گفت‌وگو با برنامه علمی «فناورانه» در شبکه شمس‌تی‌وی، جزئیات بیشتری از فعالیت‌ها و برنامه‌های این شرکت مطرح کرده است که در ادامه می‌خوانید.
 

منطقه ویژه اقتصادی سرخس در چه سالی و در راستای چه اهدافی تاسیس شد؟
سال ۱۳۷۴ بنا به نیاز کشور برای ارتباط با کشورهای تازه استقلال یافته اتحادیه جماهیر شوروی، با تصمیم دولت و آستان قدس رضوی، قرار شد منطقه ویژه اقتصادی در شمال شرقی‌ترین نقطه کشور در شهرستان سرخس که بخش زیادی از اراضی آن موقوفه است، ایجاد و در نهایت به منطقه آزاد اقتصادی تبدیل شود. بدین ترتیب این منطقه 28 سال پیش با اتصال خط سراسری مشهد-تجن افتتاح و خط ریلی مشهد به خطوط ریلی کشورهای حوزه CIS متصل شد. در این سال‌ها هم آستان قدس رضوی سرمایه‌گذاری بسیاری را در راستای توسعه منطقه انجام داده است.
آستان قدس رضوی در سرخس خدمات بسیاری را برای رفع محرومیت اجتماعی و فرهنگی ارائه کرده است. بزرگ‌ترین مسجد شهر، چندین دبستان و مدرسه، جاده ترانزیتی، فرودگاه، منطقه ویژه اقتصادی سرخس، بزرگ‌ترین فرهنگسرای شهر و... است.
 

در این منطقه چه فعالیت‌هایی انجام می‌شود؟
سرخس دروازه واردات و صادرات ایران به کشورهای حوزه CIS، روسیه و چین به حساب می‌آید و علاوه‌بر ارتباط ریلی و جاده‌ای با کشورهای همجوار، مزیت‌های قابل توجهی در حوزه تولید دارد. حدود ۷۰ درصد ترانزیت ریلی کشور از مرز سرخس انجام می‌شود، از همین رو یک مرز شناخته شده بین‌المللی در حوزه ریلی به شمار می‌رود.
 

بهره‌مندی از نیروی جوان و جویای چه جایگاهی در برنامه‌های این منطقه دارد؟
اشتغالزایی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های منطقه ویژه اقتصادی سرخس است که به جد دنبال می‌شود، به خصوص این‌که آستان قدس رضوی نگاه ویژه‌ای به مردم بومی سرخس دارد. شهر سرخس در طول سالیان گذشته از امکانات رفاهی و اقتصادی، کمی محروم مانده است و در تلاش هستیم در راستای اهداف آستان قدس رضوی، توسعه متوازن اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را برای مردم سرخس برقرار کنیم. در ۱۸ ماه گذشته میزان اشتغال صورت گرفته در این منطقه حدود هزار نفر بوده که بیش از ۹۵ درصد این افراد، بومی شهرستان سرخس هستند. امید می‌رود با فعال‌سازی شرکت‌ها و کارخانجات، این میزان به صورت تصاعدی افزایش یابد. با توجه به جایگاه اشتغالزایی در برنامه‌های منطقه، حتی در قرارداد منعقد شده با سرمایه‌گذار چینی، استفاده از نیروهای بومی ایرانی و مردم سرخس به عنوان یکی از شروط قرارداد مطرح شده است.
 

منطقه ویژه اقتصادی سرخس چه چشم‌انداز و دیدگاه استراتژیکی را در سال‌های آتی دنبال می‌کند؟
اگرچه رشد و توسعه تولید یکی از اهداف در دست اقدام منطقه به شمار می‌رود، اما برنامه اصلی در حوزه لجستیک با چشم‌انداز انتقال حدود ۲۰ میلیون تن بار در سال است که این عدد در وضعیت فعلی حدود 5/3 (سه ممیز پنج دهم) میلیون تن می‌باشد. ضمن این‌که میزان انتقال بار در سال ۱۴۰۰ تقریبا ۲۴۰ هزار تن بود و در سال گذشته به ۳/۴ میلیون تن افزایش یافت. با توجه به ظرفیت و زیرساخت‌های موجود، در تلاش هستیم در یک بازه حداقل سه ساله، این رقم به ۲۰ میلیون تن برسد.
در مسیر تحقق این هدف، راه‌اندازی قطار برنامه‌ای چین-سرخس در دستور کار است و امیدواریم قطار برنامه‌ای از مرز خورگس قزاقستان تا مرز سرخس ایران را تا ظرفیت روزانه ۵ قطار برسانیم و این هدف در دسترس و قابل انجام است. در این راستا در سال گذشته قراردادی با سرمایه‌گذار چینی به امضا رسید و در حال حاضر هم در مرحله اجرای قرارداد هستیم. یکی از تعهدات طرف چینی، انتقال روزانه ۶ قطار باری برنامه‌ای است، به گونه‌ای که مشخص باشد در روزهای هفته چه باری از مرز قزاقستان تا سرخس به مقصد بندرعباس یا ترکیه (از طریق مرز رازی) منتقل می‌شود. این برنامه با یک قطار در روز آغاز خواهد شد و به روزانه ۶ قطار افزایش داده می‌شود. منطقه ویژه اقتصادی سرخس هم به زودی زیرساخت‌های آن را مهیا خواهد کرد.
 

این منطقه در راستای تحقق اهداف عالی کشور، شعار امسال و اهداف بالادستی آستان قدس چه گام‌هایی برداشته است؟
سیاست‌های کلی نظام و سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی همواره سرلوحه امور در منطقه ویژه اقتصادی سرخس بوده است. در این نهاد شرکت‌ها و موسسات با توجه به برنامه‌های یک ساله، سه ساله و پنج ساله‌‌ای که توسط مجموعه‌ها تهیه می‌شود، پایش خواهند شد. علاوه‌براین در راستای تعیین تکلیف و کمک به سرمایه‌گذارانی که در حوزه تولید به صورت ویژه فعالیت می‌کنند نیز جلسات هیئت مدیره به صورت هفتگی تشکیل می‌شود تا با رصد وضعیت سرمایه‌گذاران به صورت هفتگی رصد، نسبت به حل مشکلات‌شان اقدام شود و بتوانیم به سهم خود نقشی در تحقق سیاست‌های کلی کشور و «رشد تولید، مهار تورم» داشته باشیم.
در این منطقه سعی شده با کاهش هزینه‌های تولید به حداقل، شرایطی فراهم شود تا سرمایه‌گذاران بتوانند با قیمت مناسب محصولات خود را عرضه کنند و از این طریق کمک جدی به مهار تورم شود. علاوه‏‌براین هزینه‌های حمل و نقل به شدت کاهش داده شده است. با توجه به این‌که بیشتر مواد اولیه محصولاتی که وارد کشور می‌شود وارداتی است، تلاش شده علاوه‌بر واردات مواد اولیه از کشورهای چین، تاجیکستان و ازبکستان با کمترین هزینه، محصولاتی هم که به کشورهای روسیه و حوزه CIS صادر می‌شود، تقویت شده و با هزینه کمتری انجام شود.
در خصوص سیاست‌های کلی آستان قدس رضوی هم رویکرد اصلی منطقه، توسعه متوازن است. در این راستا صرفا مقوله اقتصاد مد نظر نیست، بلکه درصدی از درآمدهای آستان قدس در راستای اشتغالزایی هزینه می‌شود. در حال حاضر نیز با رویکرد توسعه اشتغال در شهرستان سرخس، کارخانه‌ای در منطقه با کمک و سرمایه‌گذاری مستقیم آستان قدس رضوی در حال احداث است. منطقه ویژه اقتصادی سرخس همچنین در بحث فرهنگی پرچم‌دار بوده و تمام فعالیت‌های فرهنگی ذیل آستان قدس رضوی و با همراهی و کمک‌های این نهاد انجام می‌شود.
اگرچه در بحث لجستیک تقریبا مسیر مدنظر طی شده ولی با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب در خصوص رشد تولید، این امر یکی از مهم‌ترین برنامه‌های منطقه را به خود اختصاص می‌دهد. در تلاش هستیم ضمن تسهیل فرایندها، به شرکت‌های مستقر در سایت برای تولید بهتر و با کیفیت‌تر، کاهش هزینه‌ها، توسعه کسب‌وکار و همچنین گسترش صادرات کمک کنیم تا نفع آن در دهله نخست به مردم محروم سرخس و در مرحله بعد به کشور برسد. بسیاری از فناوری‌ها قابل ارائه در کشورهای حوزه CIS است و آن‌ها تشنه تولیدات ما هستند، از همین رو باید شرکت‌ها حصار خود را شکسته و وارد بازارهای بین‌المللی شوند. امیدواریم از این مزیت و فرصت ایجاد شده و نگاه همدلی که بین دولت، آستان قدس رضوی و سایر ارکان و نهادهای نظام شکل گرفته است، استفاده شود.
 

تجار، تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی چطور می‌توانند با منطقه ویژه اقتصادی سرخس ارتباط برقرار کنند؟
سایت منطقه به نشانی khsez.com فعال است و عزیزان می‌توانند با عوامل موسسه حتی مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره به صورت مستقیم در ارتباط باشند و درخواست‌هایشان را مطرح کنند، به تمام درخواست‌ها هم طی یک هفته پاسخ داده خواهد شد. علاوه‌براین می‌توانیم به صورت مستقیم و حضوری در مشهد، تهران و سرخس در خدمت سرمایه‌گذاران باشیم.