زیارت با چاشنی معرفت

به گزارش آستان نیوز، مدیریت پایگاه‌های تبلیغی و معرفتی حرم مطهر رضوی در طول سال و به ویژه در ایام مناسبتی، برنامه‌های متنوعی را برای بهره‌مندی زائران تدارک می‌بیند تا به غنی تر شدن زیارت آنها کمک کند و بار فرهنگی و معنوی آن را بیافزاید. عمده زائران در تشرف به حرم مطهر رضوی با این برنامه ها آشنا شده اند و مخاطب آن بوده اند، اما شاید از برنامه‌ریزی گسترده‌ای که در پشت صحنه این برنامه ها صورت می گیرد اطلاع نداشته باشند؛ به همین دلیل ما در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین علی پایاب، مدیر پایگاه‌های تبلیغی و معرفتی حرم مطهر رضوی، جزئیات فعالیت‌ها و خدمات این پایگاه‌ها را بررسی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

لطفا در ابتدا ما را با رویکردها، اهداف و ماموریت پایگاه‌های تبلیغی و معرفتی حرم مطهر رضوی آشنا کنید؟

طبیعتا همه تلاش ها در آستان مقدس حضرت رضا(ع)، در جهت شکل گیری بهترین و زیباترین حالات زیارت برای زائران است و تلاش ما در مدیریت پایگاه‌های تبلیغی و معرفتی حرم نیز این بوده و هست که نهادینه شدن فرهنگ زیارت با معرفت را دنبال کنیم. برای تحقق این هدف، رویکردها و ماموریت هایی نیز تعریف شده که شامل موارد متعددی است؛ از جمله: جهت‎گیری و انسجام در خدمات، ارائه پیام‌های فرهنگی متناسب با نیاز و ویژگی‌های مخاطبان، بهره‌‌گیری از کارهای نوآورانه و اثر بخش، مدیریت محتوا، خدمت علمی و فرهنگی و ... . اگر بخواهم به دیگر اهداف مد نظر ما در این مدیریت هم اشاره ای داشته باشم، باید از پویایی، خلاقیت و نوآوری، تحول سازمانی با نظام نظارت هوشمند، برنامه‌های موثر و کارآمد و تولید محصولات در حوزه‌های مختلف نام ببرم. نکته مهم اینکه ما تلاش کرده‌ایم در تعریف اهداف، ماموریت ها و برنامه ها، به نیازهای همه مخاطبان، شامل قشرها و گروه های سنی مختلف توجه کنیم و برای کودک، نوجوان، جوان، بزرگسال و گروه‌های خاص محتوا داشته باشیم. از نظر تعداد افراد فعال در این پایگاه‌ها هم باید بگویم در اداره پاسخگویی 700 نفر، در اداره پایگاه‌ها 800 نفر و در مجموع 1500 نفر خادم افتخاری در این حوزه مشغول به خدمت هستند.

با توجه به توضیحی که دادید، به برنامه های ویژه گروه های سنی مختلف بپردازیم و به ما بگویید چه محتوایی برای گروه های سنی مختلف تولید می شود؟

مدیریت پایگاه‌های تبلیغی و معرفتی حرم مطهر رضوی در 5 عنوان کلی فعالیت دارد، عنوان نخست ویژه کودکان، نوجوان و جوانان است. برنامه ویژه این گروه از مخاطبان با هدف ترویج فرهنگ زیارت در پایگاه‌های فرهنگی به مخاطبان ارائه می‌شود، در بخش کودک ویژه برنامه‌هایی با سه عنوان کلی رواق کودک، پایگاه‌های سیار و جشن تکلیف برپاست. در فاز نخست رواق کودک روزانه نزدیک به 1000 کودک بین سنین 5 تا 9 سال از برنامه‌هایی که برای آنان تدارک دیده شده بهره‌مند می شوند. این برنامه ها همه روزه از ساعت 9صبح تا 8 شب و روزهای چهارشنبه و پنج شنبه تا ساعت 10 شب دایر است و کودکان به مدت 45 دقیقه از برنامه‌های قصه‌گویی، آموزش آداب زیارت و مفاهیم دینی و رضوی بهره‌مند می‌شوند. ضمن آنکه با افتتاح فاز دوم این رواق ظرفیت مخاطب افزایش می‌یابد. 

زمان بندی مشخصی برای افتتاح فاز دوم این رواق مشخص شده است؟

فاز دوم رواق کودک آماده بهره برداری است و به زودی با حضور تولیت آستان قدس رضوی افتتاح می شود. این رواق روزانه میزبان 1500کودک خواهد بود که به مدت یک ساعت از برنامه‌های تدارک دیده شده ویژه آنان بهره‌مند می‌شوند. در این رواق دارای شهرک کوچکی از شهرهای محل زندگی اهل بیت(ع) شبیه سازی شده و 120 مربی خانم و 30 مربی آقا، به صورت شبانه روزی با اجرای برنامه های متنوع میزبان کودکان خواهند بود.

درباره تعداد و برنامه های پایگاه های سیار کودکان در حرم هم توضیح بدهید.

8 پایگاه‌ سیار کودکان با نام «سلام بچه‌ها» در صحن‌های مختلف حرم مهر رضوی فعال است و برای کودکان برنامه اجرا می‌کند. تعداد ۶۰۰ نیروی افتخاری در این پایگاه‌های سیار که در صحن‌ها و رواق‌های مختلف اعم از رواق دارالمرحمه، دارالحجه، رواق کتاب، صحن جمهوری اسلامی و سایر صحن ها دایر است مشغول خدمت هستند و تلاشمی کنند مفاهیم دینی و اعتقادی و آموزه‌های رضوی را در اذهان کودکان نهادینه کنند.

برگزاری جشن های تکلیف دانش آموزی هم جزو ماموریت های شما تعریف شده. این ماموریت به چه نحوی انجام می شود؟

جشن تکلیف به صورت گروهی و فردی برای دختران تازه مکلف تدارک دیده شده که با نام «پرواز پروانه‌ها» در رواشبانه‌روزی با محوریت مدرسه پریزاد فعال است و سالانه 11 هزار حلقه معرفت برگزار می شود و به سوالات زائران پاسخ می دهد. بحث‌های تخصصی ویژه گروههای خاص فرهیختگان و نخبگان از دیگر فعالیت‌های اداره پاسخگویی حرم مطهر است که سالانه 40 نشست تخصصی با موضوعات به روز و محتواهای مورد نیاز جامعه و شبهات جدی در ذهن جوانان میزبان زائران است. پاسخگویی به سوالات اعتقادی نیز که در دفاتر پاسخگویی حرم صورت می گیرد در صحن‌های آزادی، انقلاب اسلامی، رواق دالحجه و مدرسه پریزاد در قالب میزهای پاسخگویی به سوالات به صورت شبانه روزی فعال است. وظیفه سامانه پاسخگویی نیز پاسخگویی به سوالات تلفنی است، زائران در صورت هر گونه سوال شرعی و اعتقادی با سامانه 32020 تماس گرفته و پاسخ خود را به صورت شبانه روزی دریافت می کنند. همچنین شرایطی فراهم آمده تا مخاطبان به صورت پیامکی سوالات خود را مطرح کرده و در کمتر از 24 ساعت پاسخ خود را دریافت کنند.