از دیرباز اهل علم و ادب در خصوص اهمیت مطالعه و کتابخوانی سخن گفتهاند چراکه کتاب، از جمله ابزارهای تفکر، رشد و تعالی انسانی است. کتاب حتی امروزه که شاهد پیشرفتهای چشمگیر بشر در عرصههای دانش، تمدن و فرهنگ هستیم، نه تنها اهمیت خود را از دست نداده بلکه جنبههای گستردهتر، تازهتر و جلوههای پایدارتر یافته است. بیشک این امر بر ضرورت ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه افزوده است و نقش نهادهایی همچون کتابخانهها را پررنگتر کرده است.
برگزاری دهها برنامه متنوع در مسیر ترویج فرهنگ مطالعه/ از زنگ کتاب تا جلسات ادبی
به گزارش آستان نیوز، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از جمله مراکز فرهنگی فعال کشور است که همواره دغدغه اشاعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی را در کشور به ویژه در بین نسل نوجوان و جوان داشته و این موضوع مهم را با انجام اقدامات ارزشمندی از جمله فعالیت دفتر امور ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی دنبال کرده است. در این گزارش با لزوم راهاندازی، اهداف و فعالیتهای این دفتر آشنا میشویم.
چگونگی راهاندازی در سال 1399
پیرو دغدغه اندیشمندانه رهبر معظم انقلاب که در یک نگاه جامع و علمی، اشاعه و ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و نهادینه کردن آن را نیازمند همکاری و برنامهریزی خانواده، آموزش و پرورش، رسانهها و کتابخانهها دانستند و طبق تأکیدات تولیت آستان قدس رضوی بر بهرهبرداری بهینه از توانمندیها و امکانات موجود در این آستان مقدس در راستای ترویج فرهنگ مطالعه و همچنین به منظور گسترش مطالعه هدفمند در راستای کمک به توسعه علمی، فرهنگی و اجتماعی مخاطبان و اعضاء (با اولویت خدماترسانی به مناطق محروم)، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در سال 1399 اقدام به ایجاد بخشی مستقل تحت عنوان «امور ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی» زیر نظر معاونت کتابخانههای این سازمان در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی کرد.
اهداف کلی برنامههای حضوری و مجازی
این بخش مستقل با توجه به اهميت لزوم ايجاد تنوع در ارائه خدمات و روزآمدسازي چگونگی اشاعه اطلاعات در كتابخانههای عمومي براي همگامي با تغييرات نوين و همچنین به منظور رفع نيازهاي مراجعان و جذب مخاطب بيشتر به كتابخانه و اشاعه فرهنگ كتابخواني و مطالعه هدفمند، اقدام به برنامهریزی جهت اجرای برنامههای متنوع (حضوری و مجازی) برای مخاطبان مختلف خود کرده است.
«آشنایی با فرهنگ قرآن، سیره اهل بیت(ع) به ویژه امام رضا(ع)، شهادت طلبی، ایثار و شجاعت»، «اشاعه فرهنگ غنی ملی- مذهبی و تلاش برای دستیابی به توسعه پایدار علمی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی»، «ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس برای انجام فعالیتهای علمی، اقتصادی و فرهنگی»، «آموزش مهارتهای ضروری فردی و اجتماعی مورد نیاز»، ترویج فرهنگ احترام به طبیعت، حفظ منابع محیط زیست و آشنایی با توسعه پابدار»، «تلاش برای تعامل، هماندیشی و تضارب آراء، در راستای حرکت به سوی تحقق مرجعیت علمی آستان قدس رضوی»، «غنیسازی اوقات فراغت»، «تقویت روحیه امید به آینده، سازندگی و عزت نفس»، «ترویج روحیه خلاقیت و کارآفرینی»، «پیشگیری از بروز آسیبهای فردی و اجتماعی»، «ترویج فرهنگ مطالعه و كتابخواني هدفمند با معرفی برترین، ارزشمندترین آثار و منابع به علاقهمندان»، «شناسایی روشمند مهمترین پرسشها و فرضیههای موجود در آثار مکتوب متفکران حوزه علوم انسانی و فراهم ساختن شرایط و امکانات لازم برای گفتوگوی نقادانه درباره آنها»، «ایجاد بستر و فضای مناسب برای ارائه یافتههای نوپدید و تجارب پدیدآورندگان، مؤلفان و مترجمان» و «معرفی گنجینه غنی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و پیشینه درخشان شیعه به عموم هموطنان، زائران و جهانگردان»، از جمله اهداف کلی برنامههای حضوری و مجازی امور ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی این سازمان است.
مهمترین فعالیتها
از جمله مهمترین فعالیتهای فوق برنامه انجام شده توسط سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در حوزه ترویج فرهنگ مطالعه میتوان به مواردی همچون کتاب درمانی، زنگ کتاب، جلسات نقد و بررسی «شمس» و خوانش متون کهن فارسی و ادبیات دفاع مقدس به مناسبتهای مذهبی و ملی، برگزاری نمایشگاههای(حضوری-مجازی) تازههای کتاب و منابع در کتابخانههای آستان قدس رضوی، برگزاری مسابقات مختلف فرهنگی، برپایی کارگاههای آموزشی عمومی و فعالیت در فضای مجازی شامل تولید محتوا و بارگذاری اطلاعات در کانالهای مختلف شبکههای اجتماعی از جمله کانال پاتوق فرهنگی در پیامرسانهای داخلی و خارجی اشاره کرد.