نمایشگاه «کارگاه بایسنغر؛ امیرزاده هنرمند دوره تیموری» با برگزاری نخستین نشست تخصصی این نمایشگاه در کتابخانه و موزه ملی ملک در تهران گشایش یافت.
برگزاری نمایشگاه و نشستهای «کارگاه بایسنغر؛ امیرزاده هنرمند تیموری» در کتابخانه و موزه ملی ملک
به گزارش آستان نیوز، این نمایشگاه بعدازظهر سهشنبه 30 آبان 1402 با حضور جمعی از دوستداران فرهنگ و هنر کشور در نگارخانه مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در پایتخت افتتاح شد و به مدت یک ماه تا پنجشنبه 30 آذرماه در این مؤسسه پذیرای هنردوستان است.
کتابخانه و موزه ملی ملک در این نمایشگاه در پرداختی اختصاصی، به معرفی و نمایش گزیدهای از آثار هنری مرتبط با بایسنغر میرزای تیموری همچون قرآن بایسنغری و شاهنامه بایسنغری میپردازد.
معرفی بایسنغر میرزا و نفایس او
میرزا غیاثالدین بایسنغر (802 تا 837 قمری) یکی از 3 فرزند گوهرشاد بیگم و شاهرخ تیموری است که «بایسنغر میرزا» و «سلطان بایسنغر بهادرخان» نیز نامیده میشود.
او را میتوان سرآمد امیران دودمان تیموری در هنرپروری دانست چنانکه در عمری کوتاه، اما پربار افزون بر حمایت گسترده از هنرمندان عصر خود و راهاندازی کارگاههای تولید آثار هنری، هنرمندی تمام در چند رشته بود.
بایسنغر میرزا در خط محقق و ثلث به استادی رسیده بود، شعر میگفت، خطاطان، نقاشان و کتابآرایان را به تولید نسخهها و قطعههای ارزشمند گرد میآورد، بانی آثار یگانه معماری بود و مورخان را به تاریخنگاری مأمور میکرد. شهرت او در این زمینه تا بدانجا پیش رفت که بسیاری از آثار هنری آن دوران را نوشته یا منسوب به کارگاههای هنری او میدانند.
از آثار منسوب به این شاهزاده تیموری کتیبهای در مسجد گوهرشاد مشهد است که به دستور مادرش بنا شده است. از مهمترین آثار کتابت منسوب او (یا کارگاههای او) نیز بزرگترین قرآن موجود تاریخ جهان اسلام، مشهور به «قرآن بایسنغری» بوده که به خط محقق بینظیر نگاشته شده است و چند سطر آن در کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری میشود.
شعردوستی بایسنغر و علاقه او به هنرهای کتابآرایی در نگارش نسخهای از شاهنامه فردوسی به هم رسید و «شاهنامه بایسنغری» را پدید آورد. این نسخه که در سال ۸۲۹ قمری نوشته شده، از برجستهترین نمونههای هنر ایرانی در سراسر جهان است.
دیگر دستاورد بزرگ کارگاههای بایسنغر که بر جای مانده، نسخهای از شاهنامه بوده که با خمسه نظامی در یک مجلد گرد آمده است و در کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری میشود.
علاوه بر این شاهکارهای بینظیر، دیگر آثار خرد و کلان نیز در جایجای جهان منسوب به این دودمان به ویژه بایسنغر میرزا پراکنده شده که کتابخانه و موزه ملی ملک نیز میراثدار شماری از آنها است.
برگزاری 3 نشست تخصصی
همچنین همزمان با افتتاح نمایشگاه کارگاه بایسنغر، نخستین نشست از سه نشست تخصصی این نمایشگاه برگزار شد و در آن ابوالعلا سودآور و شیوا میهن درباره هنر تیموری و شمسههای معرفیشده جدید سخنرانی کردند.
مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به مناسبت برپایی این نمایشگاه، دو نشست دیگر نیز در هفتم و چهاردهم آذرماه سال جاری از ساعت 15 در این موقوفه برگزار خواهد کرد که نشست دوم با سخنرانی مجید فداییان و نایب شیرازی و نشست سوم با سخنرانی نوشاد رکنی و کیانوش معتقدی میزبان علاقهمندان است.
شایان ذکر است، فرهنگدوستان برای بازدید از نمایشگاه کارگاه بایسنغر و حضور در نشستهای جانبی آن میتوانند به ساختمان کتابخانه و موزه ملی ملک به نشانی «تهران، میدان امام خمینی، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد (میدان مشق)» مراجعه کنند.
تولیت آستان قدس رضوی
