هنر، بهترین ابزار برای امتداد زیارت در زندگی انسان معاصر

به گزارش آستان نیوز، محمدجواد استادی مدیر کلان پروژه «مکتب هنر رضوی» مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی در این جلسه که سه‌شنبه چهاردهم آذرماه با حضور جمعی از اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تربیت‌ مدرس در دانشکده هنر و معماری این دانشگاه برگزار شد، ابتدا نکاتی را درباره مفهوم امر قدسی، تعاریف متعدد مرتبط با آن و دیدگاه‌های مختلف در این زمینه مطرح کرد و گفت: مسئله ما این است که بتوانیم زیارت را در زیست اجتماعی امتداد دهیم، در این میان زبان هنر، بهترین ابزار برای این امر به دلیل ویژگی‌های ماهیتی آن است.

وی ضمن بیان جایگاه و نقش مهم امر قدسی در زندگی معاصر، به مفهوم‌شناسی زیارت به عنوان یک مفهوم قدسی پرداخت و به کارکردهای متنوع و گسترده زیارت اشاره کرد.

استادی همچنین به این نکته تأکید کرد که زیارت یک منبع محتوایی عمیق و برگرفته از تعالیم و آموزه‌های دینی و اسلامی است که به شدت به کارکردهای اجتماعی نیز توجه دارد و عرصه‌های مختلف زیست انسان را می‌تواند تحت پوشش خود قرار دهد. بنابراین زیارت، یک دال مرکزی مناسب و جدی است که می‌تواند به سبک زندگی ایرانی- اسلامی هویت ببخشد.

وی افزود: با توجه به اهمیت زیارت و مرکزیت این مفهوم در سبک زندگی ایرانی- اسلامی لازم است این مفهوم برای طبقات و گروه‌های مختلف اجتماعی مبنا قرار گیرد و به گفتمان مرکزی جامعه بدل شود و در زیست انسان معاصر تأثیرگذار شود.

استادی گفت: با توجه به جنبه‌های انتزاعی و ذهنی مفهومی همچون مفهوم زیارت که مفهومی قدسی نیز است، لازم است به این مفهوم عینیت بخشیده و آن را محسوس و ملموس کرده تا توسط طیف‌های مختلف اجتماعی مردم مورد استفاده قرار گیرد و بتواند اثر معنایی و قدسی خود را بر روی آنان بگذارد. 

رئیس اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تصریح کرد: پس مسئله ما این است که بتوانیم زیارت را در زیست اجتماعی امتداد دهیم، در این میان زبان هنر، بهترین ابزار برای این امر به دلیل ویژگی‌های ماهیتی آن است.

وی افزود: برای حل این مسئله که چگونه می‌توان با زبان هنر، زیارت را در زندگی عموم مردم جاری کرد و از طرف دیگر، پرداختن به هنر مبتنی بر زیارت به عنوان یکی از عرصه‌های جلوه‌گر شدن تمدن نوین اسلامی، نیازمند دستیابی به یک الگو و یک مدل است. از این رو، من مدل مکتب هنر رضوی را به عنوان مدل پیشنهادی خود طرح کردم. 

ویژگی‌های مکتب هنر رضوی 

در ادامه این نشست مدیر کلان پروژه مکتب هنر رضوی از ایده محور بودن، ساختار داشتن و جامعیت به عنوان ویژگی‌های اصلی مکتب نام برد و گفت: آنچه که به آن به عنوان مکتب هنر رضوی اشاره می‌کنیم، مفهومی گسترده‌تر از مکاتب هنری مرسوم است. در واقع این مکتب با بسیاری از سبک‌های هنری یا مکاتب مشهور هنری متفاوت است.

وی سه ضلع اصلی مثلث شکل‌گیری مکتب هنر رضوی برای خلق آثار هنری برآمده از فرهنگ رضوی را سیاست‌گذاران، هنرمندان و نظریه‌پردازان دانست و به توضیح مسائل و مشکلاتی که در هر کدام از این سه حوزه درگیر هستند، پرداخت. 

به طور نمونه استادی با اشاره به مسائلی که در حوزه سیاستگذاری و مدیریت با آن‌ها روبرو هستند، گفت چطور قدرت‌ها و حکومت‌ها باید از هنری که می‌تواند گفتمان مرکزی آن‌ها را ترویج و تبلیغ کند، حمایت کنند. 

وی همچنین با بیان متغیرهایی که پیرامون این سه ضلع اصلی وجود دارد، به نکاتی در خصوص چگونگی مدیریت روابط بین این سه ضلع پرداخت تا آن‌ها در راستای الگوی مفهومی مکتب هنر رضوی رخ دهند. 

استادی خاطرنشان کرد: بی‌تردید خروجی روابط این سه ضلع به خلق آثار هنری منتهی می‌شود که متناسب با جهان معاصر و مخاطب است و می‌تواند به آن ایده مرکزی زیارت عینیت ببخشد. همچنین از زبان روز بهره برد و مؤثر واقع شود. 

مدیر کلان پروژه مکتب هنر رضوی در پایان پیش‌نشست کنگره بین‌المللی مکتب هنر رضوی نیز به پرسش‌های حاضران پاسخ داد.

شایان ذکر است، دومین کنگره بین‌المللی فرهنگ و هنر در تمدن اسلامی با محوریت مکتب هنر رضوی به همت مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی و دانشگاه هنر در آذرماه سال جاری در مشهد برپا می‌شود.