بررسی چالش‌های آموزشی در مدارس متوسطه دوره دوم امام رضا(ع)

به گزارش آستان نیوز، حافظ در این جلسه خطاب به راهبران و مشاوران آموزشی متوسطه دوم مدارس امام رضا(ع) گفت: هدف بنیاد فرهنگی رضوی، حال خوب دانش آموزان و گرفتن خروجی مطلوب از مدارس امام رضا(ع) است. 
وی هدف نظام آموزش و پرورش را دانایی، توانایی و سازگاری دانست و در این خصوص توضیح داد: دانایی از طریق کسب اطلاعات کسب می‌شود. اما در حوزه توانایی، آیا دانش آموز ما متعهد و مسئولیت پذیر تربیت می‌شود؟ و همچنین تاب‎‌آوری و انعطاف پذیری دانش آموزان ما نشانگر سازگاری آنهاست. 
مشاور دانشگاه فردوسی مشهد افزود: ایده‌آل ما، تربیت دانش آموزان قدرتمند از لحاظ علمی و آموزشی، رفتار اجتماعی جهت ورود به مدارج عالیه دانشگاهی است. لازم است بین همه اهداف مطلوب تعریف شده در نظام تعلیم و تربیت از جمله آزمون، تربیت عالی، تقویت بینه علمی و پژوهشی دانش آموزان و... اولویت‌بندی داشته باشم. 
 

تفاوت‌های مدارس دولتی و خاص
عامل مهم در این بین، فرصت است تا در ظرف زمان با در نظر گرفتن تفاوت‌های آموزشی و پرورشی دانش آموزان پایه‌های مختلف اهداف و ایده‌آل‌های مجموعه را محقق کنیم.     
به گفته وی، ما دو دسته مدرسه دولتی و خاص در نظام آموزش و پرورش داریم. مدارس دولتی که نتایج و خروجی چندان چشمگیری نداشتند و مدارس خاص که به سبب برخورداری از یک ویژگی برتر و متمایزکننده شناخته می‌شوند و والدین از این دسته از مدارس، مطالبه‌گرند و توقعات ویژه‌ای متناسب با نیاز فرزندان‌شان دارند. نیاز آنها، غنی‌سازی دانش آموز فراتر از منابع رسمی آموزشی است.   
حافظ به یکی از دلایل بی‌انگیزگی دانش آموزان اشاره داشت و ادامه داد: آوردن فشار بیش از حد تحمل و ظرفیت بر دانش آموز است. دانش آموزان بعد از تحمل حدی از فشار، درمانده می‌شود، به تدریج افت می‌کند و بالاخره همه انگیزه‌اش را از دست می‌دهد و دیگر به همه توقعات آموزشی و تربیتی بی‌توجه می‌شود.   
 

برقراری توازن میان انتظارات و وضع موجود مدارس خاص
وی تصریح کرد: همان‌گونه که توقعات والدین از دانش آموزان مدارس خاص فرق می‌کند، عملکرد کادر و معلمان نیز باید تفاوت داشته باشد. وقتی از دانش آموزان توقع داریم در همه حوزه‌های تحصیلی موفق ظاهر شود، نتیجه آسیب دیدن دو گروه از دانش آموزان؛ بچه‌های کمال‌گرا و نیز گروه میانگین مدرسه است. دانش آموزان قوی که مسیر خودشان را پیدا می‎کنند.  
این پژوهشگر حوزه آموزشی با اشاره به راهکار برون‌رفت از این مشکل گفت: راهکار این چالش، معنابخشی به مسیر حرکت دانش آموزان است تا با دیدن مسیری که تاکنون طی کرده‌اند و تلاش‌های افزون بر توان خود صرف کرده‌اند، بر مسیر باقیمانده به موفقیت متمرکز شوند. 
وی همچنین ابراز کرد: دانش آموزان ما معنا برای تحصیل ندارند و این از طریق سخنرانی حل نمی‎شود. باید خودشان را وارد میدان کنید. معنابخشی برای دانش آموزان زمینه ایجاد انگیزه، افزایش ساعات مطالعه و هدف‌گذاری برای آینده را در آنها تقویت می‌کند. 
حافظ پیشنهاد داد: چنین جلسه‌ای را با دانش آموزان مشاور مدارس امام رضا(ع) ترتیب دهید تا با در نظر گرفتن نظرات، پیشنهادات و دغدغه‎های آنها و اشتراکات نظرات راهبران آموزشی و دانش آموزان، برآیند چالش‌ها و راهکارها را برای بهبود امور آموزشی و برنامه‌های تربیتی در پیش بگیرید. هنر ما این است که به جای رقابت، مشارکت دانش آموزان را در جهت ارتقای توانمندی‌های آموزشی همه آنها جلب کنیم تا نقاط قوت خود را با همکلاسی‌ها به اشتراک بگذارند و نقاط ضعف تحصیلی همه دانش آموزان مرتفع شود.
 

با مشکلات دانش آموزان پساکرونا چه باید کرد؟
مدیر عامل بنیاد فرهنگی رضوی نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به تاثیرات مخرب دوران کرونا، بر تعلیم و تربیت اظهار کرد: در دوران پسا کرونا، از اثرات متعدد ایام تعطیلی نظام آموزشی بر تربیت و آموزش دانش آموزان واهمه وجود داشت. اینکه چه سطحی از آسیب ایجاد شده؛ چه کسانی بیشتر آسیب دیدند؛ باید بر درمان آسیبها چه راهی در پیش بگیریند؟
سیدمحمدصادق علی پرست ضمن برشمردن ویژگی‌های دانش آموزان پساکرونا ادامه داد: بچه‎هایی که تاب‌آوری و کار گروهی آنها کمرنگ شده، سبک یادگیری آنها تغییر کرده، منابع مرجع‌شان عوض شده و به نوعی اختلالات روانی را با خود یدک می‌کشند و... این همه به عدم توجه و تمرکز، سردرگمی و بی‌توجهی به رعایت ادب و احترام به بزرگترها و نظار آن منجر شده است. 
وی افزود: در مقابل نظام سلطه، به شکل‌های مختلف از فرصت فراهم شده با حضور دانش آموزان ما در فضای مجازی دسترس استفاده کرده و بر تربیت فرزندان ما اثر گذاشتند. اکنون باید کنش‌گر و دغدغه‌مند بر حل مشکلات موجود متمرکز شد و از خود پرسید که برای اصلاح این رویه چه کسانی و چه محورهایی اهمیت بیشتری دارند؟ 
 

تأکید بر نقش دیدهبانان مدرسه
علی پرست در پاسخ به این چالش گفت: هر کسی را بر پست تدریس و نیز مشاوره نگمارید. ‌آیا مشاور فقط مسئول تدوین جدول برنامه ریزی تحصیلی دانش آموزان است؟ جایگاه مشاور در مدرسه گم و مخدوش نشود.
به گفته وی، مشاوران و روانشناسان دیده‌بان‌های مدرسه هستند؛ چرا که فضای امروز و فردا را با طراحی و برنامه‌ریزی برای دانش آموز و والدین روشن می‌کنند. این مسئولیت، تکیهگاه مدیر در برنامه‌ریزی است و نباید به امور غیر تخصصی در فضای مدرسه مشغول شود. مشاور باید فضای مدرسه را طوری گرم کند که دانش آموز حس کند، حامی و پشتوانه اوست.‌ باید مشاور محبوب‌ترین فرد مدرسه باشد.‌
شایان ذکر است، بخش عمده این جلسه به بیان مشکلات، دغدغه‌ها و راهکارهای پیشنهادی راهبران و مشاوران آموزشی در زمینه‌های کیفیت آزمون‌های ورودی، فرایند انتخاب کادر آموزشی، بنیه اقتصادی خانواده‌ها، تغییرات نظام آموزشی، تعدد آزمون‎ها، تفاوت‎های استعداد دانش آموزان، سردرگمی رویکرد مدرسه در حوزه‌های آموزشی و پرورشی، تدوین برنامه جامع مشاوره، تعریف بسیط از دانش آموز تمام ساحتی و... اختصاص پیدا کرد.