10 دی 1357 مشهد؛ یک شهر حماسه و فریاد علیه ظلم طاغوت

به گزارش آستان‌نیوز، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمد تقی کریمی عضو پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد در این نشست که صبح امروز دهم دیماه به مناسبت گرامیداشت شهدای ۱۰ دی ۵۷ در تالار دائمی بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، عنوان کرد: دیماه برای ما نمایانگر وقایع تاریخی مهمی است.
وی ابراز کرد: تاریخ فضاهایی را برای ما نمایانده است که می‌تواند هدایتگر آینده باشد از همین رو دانش تاریخ برای ما مهم است و در همین راستا نگارش آثار تاریخی و حفظ امانت ویژگی خاص مربوط به این دانش می‌شود و پژوهشگر در مرحله نگاه و ارائه و تحلیل این وقایع باید حساسیت ها را بیشتر مورد توجه قرار دهد.
این پژوهشگر تصریح کرد: دهم دیماه نقطه عطفی در شهر مشهد است و جریان بزرگی را در محدوده خراسان ایجاد کرده است که در ادامه آن و در تاریخ ۲۲ بهمن ۵۷ شاهد پیروزی انقلاب اسلامی بودیم.
وی افزود: از همین رو وظیفه داریم این روز را تکریم کنیم و ادای دینی بر این حادثه داشته باشیم، در همین راستا این نشست با محوریت معرفی و نقد کتاب "یکشنبه خونین مشهد" که در سال ۸۴ به چاپ رسیده با حضور دکتر علی جان سکندری، نویسنده این کتاب تدارک دیده شد.
 

بررسی ابعاد و علل یکشنبه خونین دهم دیماه
 این نویسنده در ادامه به ارائه گزارش مختصری از کتاب «یکشنبه خونین مشهد» پرداخت و عنوان کرد: شنبه و یکشنبه خونین دی ماه 1357 در مشهد، از روزهای فراموش نشدنی در تاریخ تحولات اجتماعی این شهر به حساب می آید، زیرا ده ها نفر از مبارزین مسلمان توسط نیروهای سرکوبگر رژیم شاه به شهادت رسیدند و عده زیادی زخمی شدند. این واقعه بازتاب گسترده ای در داخل و خارج از کشور داشت و تبعات آن ضربات سختی به پیکره رژیم وارد کرد. از این رو بررسی ابعاد و علل این رویداد و نتایج آن گوشه ای از تاریخ انقلاب اسلامی را روشن می کند.
وی ادامه داد: در روزهای شنبه و یکشنبه نهم و دهم دی‌ 1357، در مشهد مقدس اتفاقاتی رخ داد که به یکشنبه خونین مشهد در تاریخ انقلاب اسلامی معروف شد. روز نهم دی 1357 برابر با اول صفر 1399 اقشار مختلف مشهد، در بیوت آیات معزز شیرازی، قمی و سید کاظم مرعشی اجتماع و شعارهایی علیه رژیم پهلوی سر دادند، سپس روانه حرم مطهر شدند و از آنجا به مقصد استانداری راه افتادند. در این روز، بازارها، مغازه‌ها و تمامی ادارات دولتی و بانک‌ها تعطیل بودند. مقصد راهپیمایی امروز برخلاف روزهای پیش، استانداری بود. 
سکندری ادامه داد: این راهپیمایی در واقع به چند علت، از جمله اعتراض به شهادت شهدای دوم دی مشهد که توسط مزدوران رژیم در راهپیمایی آن روز به شهادت رسیدند و بزرگداشت هفتمین روز یادبود آنها رخ داد، یکی از علت‌های دیگر این قیام، برگزاری مراسم سالگرد قیام خونین مردم قم، 19 دی 1356 بود که مردم سراسر  کشور در عزای عمومی به سر می‌بردند. 
وی افزود: مردم انقلابی مشهد نیز در پاسخ به ندای امام خمینی به عنوان رهبر نهضت اسلامی که در پیامی به ملت ایران این روز را عزای عمومی اعلام کرده بود، در این روز عزا داری برپا کردند و در اعتراض به اعمال سرکوبگرانه شاه، اقدام به راهپیمایی عظیمی کردند. علت سوم، در واقع حمایت و همبستگی انقلابیون مشهد با کارکنان دادگستری بود که از چند روز پیش، همبستگی خود را با روحانیت و مردم انقلابی اعلام کرده بودند.
این پژوهشگر تصریح کرد: کتاب یکشنبه خونین مشهد به وقایع رخ داده از اول دیماه سال ۵۷ و شهدا و مجروحان دوم دیماه در شهر مشهد و اعلام عزای عمومی توسط امام خمینی(ره) در تاریخ ۹ دیماه و تظاهرات ده دی ماه اشاره شده است.

وی خاطر نشان کرد: در فصل اول و دوم انحصارا به وقایع نهم و دهم دیماه پرداخته شده و دلیل اینکه چرا ده دی به یکشنبه خونین معروف شده بیان شده است.
شایان ذکر است، در ادامه این نشست، اثر حاضر توسط ناقدان به بوته نقد گذاشته شد.