«شهد زیارت»؛ اثری در مسیر تبیین زیارت متعالی  

به گزارش آستان‌نیوز، این اثر، نوشته دکتر احد فرامرز قراملکی، استاد برجسته حوزه علوم انسانی است که خود درباره این کتاب چنین می گوید: «در تصدی مدیریت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی فرصتی برای تجربه زیارت امام رضا(ع) و درنگ و مطالعه در زیارت گفتمان شیعی به دست آمد. زیارت در گفتمان شیعه از جهات فراوانی مانند انگیزه و کیفیت ارتباط با زیارت شونده، گوناگون است گاهی کرم و مهربانی زیارت شونده سبب می‌شود تا از خدای سبحان بخواهد روی بنده عاصی را به طرف خود بگرداند و با توفیق توبه او را از زائرانی قرار دهد که رو به سوی دوست زیارت می‌کنند.»
قراملکی عنوان کرد: کتاب«شهد زیارت» در 10 فصل به تبیین مباحثی همچون، «زیارت به مثابه رفتار ارتباطی»، «عشق زنده»، «زیارت به مثابه سفر»، «سلوک درونی و تجربه حضور»، «اشک رمزناک»، «زیارت به مثابه مراقبت»، «زیارت و حاجت»، «از زیارت دوستدارانه تا زیارت عارفانه»، «برکات زیارت متعارف و زیارت متعالی»، «دام‌ها و رهزنی» می‌پردازد.

فهم حقیقت زیارت
قراملکی تصریح کرد: در این اثر دو شیوه بررسی شده است تا بتواند به فهم حقیقت زیارت نزدیک شود، شیوه نخست رویکرد کثرت‌گرایی روش‌شناختی است. در این شیوه انگاره‌ها و ایده‌هایی که تجربه زیارت را بتوان در آینه آن‌ها نشان دهد. 
وی ادامه داد: در واقع وقتی از زیارت به مثابه سفر سلوک یا عبادت یا عشق و دوستی یا مراقبت یا ارتباط گفت وگو می‌شود، هدف آن نیست که گفته شود زیارت یعنی سفر و بس، زیارت یعنی ارتباط و دیگر هیچ و.. بلکه هدف بازنمایاندن زیارت در آینه‌های گوناگون است، هر یک این انگاره‌ها نقبی می‌شوند برای ژرف نگری و رویت هسته پنهان تجربه زیارت.
رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی شیوه دوم را یاری خواستن از معصوم(ع) ذکرکرد و افزود: معصوم(ع) به زیارت معصوم دیگر رفته است و هم درباره زیارت معصومان(ع) راهنمایی کرده است. فعل و گفتار معصوم(ع) به شرط اعتبار سند، ما را به حقیقت زیارت رهنمون می‌کند.
به گفته وی همه ما زیارت راتجربه کرده‌ایم، از آن سخن گفته یا شندیده‌ایم از همین رو کسانی از راه دور و نزدیک به مکان مقدسی می‌روند تا کسی را زیارت کنند، می‌توان پرسید عبارت زیارت یعنی چه؟ ماهیت زیارت چیست؟ آیا زیارت تجربه است یا کنش یا رخداد یا پدیدار؟ آیا زیارت گونه‌ای از مناسک دینی است؟ آیا زیارت همان دیدار است؟ آیا زیارت همان گردشگری است؟ و... پاسخ داده است.
 

زیارت متعارف و زیارت متعالی
نویسنده شهد زیارت همچنین درباره هدف تبیینی این کتاب یعنی «زیارت متعالی» گفته است: فهم زیارت متعالی، فراتر از توصیف و تحلیل، سلوک عینی می خواهد تا سالک گام به گام مراتب زیارت را تجربه کند و به مرتبه متعالی دست یابد. این کتاب سلوک عقلی را در پیش دارد . آن چه در این سلوک به دست می آید، با زبان صمیمی عرضه می شود. 
قراملکی همچنین درباره اصلاح زیارت متعالی، این طور گفت: این اصطلاح در سخنان تولیت آستان قدس رضوی مورد اشاره قرار گرفت. پیش از این دو فیلسوف موثر در تمدن اسلامی ابوعلی سینا و ملا صدرا طرح گذار از فلسفه متعارف به فلسفه متعالی را ابراز کردند. هرچند ملاصدرا در تاسیس حکمت متعالی کامیاب شد. به هر روی مفهوم غنی زیارت متعالی، نوید بخش تحول مستمر و بالندگی پایدار در دیدار مشتاق زیارت معصوم (ع) است.