رفتارشناسی زائران حرم مطهر رضوی بررسی شد

به گزارش آستان نیوز،دکتر حسین اکبری، دانشیار علوم اجتماعی دانشگاه فردسی مشهد، در نخستین پیش نشست همایش ملی برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری(توسعه و تاثیر زیارت و گردشگری) با عنوان «رفتارشناسی زائران و هوشمندسازی پژوهش‌ها» که صبح امروز در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، عنوان کرد: با تشکیل مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی توسط معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی از سال 1380 و با همکاری اساتید دانشگاه فردوسی مشهد، 100 طرح پژوهشی کاربردی متناسب با زائر و زیارت و با هدف مرجعیت علمی در زیارت انجام شده است.
وی موضوع یکی از این طرح‌ها را «بررسی ویژگی های زیارتی، فرهنگی و جمعیتی زائران» ذکر کرد و گفت: برنامه و فعالیت فرهنگی هدفمند و برخوردار از مضامین و پیام‌های عالی زمانی می‌تواند شرایط تاثیرگذاری بر مخاطب را داشته باشد که با نیازها، تمایلات و استعداد گروه‌های مختلف مخاطب هماهنگ باشد.
دانشیار علوم اجتماعی دانشگاه فردسی مشهد با بیان اینکه در واقع شناخت مخاطبین، دارای دو بعد اصلی فرهنگ مخاطب و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مخاطب است، خاطر نشان کرد: یکی ازشاخص های بررسي شده در این طرح فرهنگ زیارتي زائران حرم مطهر رضوی، شامل انگيزه شناسی زیارت،  دفعات تشرف، ماندگاری در حرم مطهر رضوی، نحوه سفر و تشرف، مناسک زیارتی، پيامدهای زیارت، چرخه زیارت، وضعيت اقامت در مشهد، وسيله سفر و ماندگاری در مشهد است.
وی افزود: در شاخص‌های فرهنگي زائران حرم مطهر رضوی، استفاده از برنامه حرم مطهر رضوی، اطلاع یابی درون حرم مطهر، شرکت در نماز جماعت و جمعه محل سکونت و  خرید سوغات متبرک مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش شاخص‌های جمعیتي زائران حرم مطهر رضوی نیز جنسيت، سن، وضعيت تاهل، تحصيلات،  وضعيت فعاليت، محل سکونت و  زبان مادری مورد بررسی قرار گرفته است.
اکبری اظهار کرد: در این پژوهش جامعه آماري تمامي افراد با 15 سالي است كه در بازه زمانی یک ساله از سال 1395 تا 1396 به حرم مطهر رضوي مشرف مي‌شوند و حجم نمونه در این مطالعه با توجه به ضرایب درب وردی، ضریب روز و ضریب ساعت بررسی شده است.
دانشیار علوم اجتماعی دانشگاه فردسی مشهد افزود: با بررسی ‌ای صورت گرفته در این پژوهش انگيزه    65  درصد پاسخگویان امور معنوی بوده است، 64 درصد به صورت پياده به زیارت مشرف شده‌اند، 66 درصد زائران و 48 درصد مجاوران همراه خانواده به زیارت مشرف شده‌اند و میانگین حضور زائران در حرم مطهر در هر تشرف 121 دقیقه است. همچنین 70 درصد پاسخگویان بعد از زیارت احساس آرامش معنوی داشته‌اند.
وی همچنین در بررسی ميزان استفاده زائران در استفاده از برنامه‌های حرم مطهر رضوی، گفت: در این سفر زیارتی نيمی از زائران از سخنرانی‌های حرم مطهر و 57 درصد مجاوران از سخنرانی‌ها و برنامه قرائت دعا و زیارت حرم مطهر بهره برده‌اند.
اکبری ادامه داد: در خصوص سوغات زائر نیز زعفران یک سوم خرید سوغات زائران را به خود اختصاص داده است واین نکته با توجه به گرانی زعفران قابل توجه است و66 درصد زائران تمایل دارند بسته‌های متبرک نبات و نمک، عکس و پوستر جهت تجدید خاطره زیارت برای آنان ارسال شود.
وی تصریح کرد: حدود دوسوم مشرف شدگان(63 درصد) از استان‌های خراسان رضوی، تهران، واصفهان هستند و پس از خراسان رضوی، تهران بيشترین و کردستان کمترین زائر را دارند.