شکر یکی از اصلیترین محصولات استراتژیک در ایران است که هنوز هم بخشی از نیاز کشور به وسیله واردات تامین میشود. برای رفع این نیاز در حال حاضر حدود 40 کارخانه تولید شکر از چغندر قند در کشور فعالیت میکنند که از این تعداد دو کارخانه وابسته به آستان قدس رضوی است.
افزایش بهرهوری و رونق تولید شکر، در دو کارخانه آستان قدس رضوی
به گزارش آستان نیوز، قند تربت حیدریه و قند چناران دو کارخانه قدیمی خراسان رضوی هستند که به ترتیب در سالهای 1329 و 1334 با رویکرد تولید قند و شکر از چغندرقند و کمک به قطع وابستگی کشور به واردات شکر تاسیس شدند. اهمیت کشت چغندر در استان پهناور خراسان و ظرفیت ویژه مناطقی همچون تربت حیدریه و چناران برای کشت چغندر باعث شد تا این شهرستانها، از جمله خواستگاههای اصلی کارخانههای قند خراسان بزرگ در آن زمان باشد.
جالب است بدانید کارخانههای قند استان خراسان رضوی حدود ۳۰ درصد از مجموع شکر تولید شده از چغندر قند در کشور را تامین میکنند که تولید نزدیک به 8 درصد شکر مورد نیاز کشور(تولیدی از چغندر) در اختیار دو کارخانه قند وابسته به آستان قدس رضوی است؛ کارخانههایی که از نظر راندمان تولید و استحصال، جزء 4 مجموعه برتر کشور هستند.
در این سالها با وجود مشکلات مختلفی که صنایع با آن دست و پنجه نرم میکنند، نه تنها صدای چرخ دندههای این دو کارخانه خاموش نشده، بلکه هر سال بلندتر از گذشته به گوش میرسد، صدایی که نوید حرکت به سوی خودکفایی در تولید این کالای استراتژیک را میدهد.
تولید 20 درصد شکر مورد نیاز استان توسط کارخانه قند تربت حیدریه
کارخانه قند تربت حیدریه که از اوایل مهر ماه امسال، جذب چغندر قند و تولید شکر را آغاز کرد، توانست هفتاد و سومین فصل بهرهبرداری خود را با تولید ۳۶ هزار تن شکر به پایان برساند و با کسب راندمان حدود ۱۶، به عنوان کارخانه برتر کشور در زمینه راندمان تولید شناخته شود. این مجموعه امسال از نظر ضریب استحصال هم رتبه چهارم کشور را از آن خود کرده است.
شرکت قند تربت حیدریه در حال حاضر 20 درصد از نیاز استان به شکر را تولید میکند و تلاش کرده است علاوهبر افزایش راندمان تولید، با اجرای دقیق استانداردهای مربوط به میکروبیولوژی قند و شکر، محصولی با کیفیت را در اختیار مشتریان خود قرار دهد. یکی از اقدامات جدیدی این کارخانه، افزودن بستهبندیهای جدید بوده که در سال جاری با هدف ایجاد ارزش افزوده و سهولت مصرف برای خانوادهها و صنوف، این محصول علاوهبر اوزان یک و دو و نیم کیلوگرمی، برای اولین بار در اوزان ۵ و ۱۰ کیلوگرمی روانه بازار شده است.
در کنار تولید شکر از چغندر قند، از تصفیه شکر خام میتوان به عنوان یکی دیگر از فعالیتهای در دست اقدام شرکت قند تربت حیدریه نام برد. با وجود پایان یافتن فصل بهرهبرداری، این مجموعه تولید شکر سفید را آغاز کرده و در حال حاضر از ۱۶۰۰۰ تن شکر خام دریافت شده، روزانه ۶۰۰ تن وارد خط تولید برای تصفیه میشود.
یکی دیگر از اقدامات ارزشمند قند تربت حیدریه در سال 1402، پرداخت حدود 98 درصد مطالبات چغندرکاران طرف قرارداد با این شرکت بوده، به گونهای که از ابتدای فصل بهرهبرداری تاکنون بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان از مجموع بهای چغندر قند دریافت شده، به بیش از ۱۱۰۰ پیمانکار پرداخت شده است. ناگفته نماند علی رغم کمبود کشت چغندر قند در کشور، این شرکت توانست در ۹۰ روز کاری ۲۳۰ هزار تن چغندر قند را جذب و مصرف کند که این رقم ۱۵ درصد بیشتر از سال گذشته بوده است. در کنار تمام این اقدامات، کارخانه قند تربت حیدریه توانسته است زمینه اشتغالزایی مستقیم و غیر مستقیم را برای حدود ۵ هزار نفر فراهم کند تا از این رهگذر، علاوهبر تولید با حداکثر ظرفیت برای تامین نیاز عموم مردم، بتواند اشتغال را هم به ارمغان آورد.
تامین ۱۴ درصد شکر مورد نیاز استان توسط کارخانه قند چناران
شرکت قند چناران هم امسال 68 امین فعالیت فصلی خود را با ظرفیت 1300 تا 1400 تن چغندر قند در شبانه روز آغاز کرد و توانست 20 هزار و 600 تن شکر سفید را از مجموع چغندر 128 هزار و 500 تن چغندر دریافت شده از استانهای آذربایجان غربی، همدان و خراسان رضوی تولید کند. در حال حاضر نیز تمام شکر تولید شده در این کارخانه به بازار عرضه شده که هزار تن در بستهبندی 5 کیلوگرمی و مابقی در کیسههای 50 کیلویی بوده است.
در سال جاری حدود ۴۵۰ کشاورز، پیمانکارِ طرف قرارداد این شرکت برای تامین چغندر مورد نیاز بوده که به منظور افزایش بهرهوری در تولید، خدمات مکانیزه کشاورزی، کود، بذر، سم و... به آنها ارائه شده است. ناگفته نماند که در حال حاضر ۹۵ درصد مطالبات کشاورزان طرف قرارداد با این شرکت از زمان آغاز فصل بهرهبرداری تاکنون پرداخت شده است.
یکی از دستاوردهای قابل توجه این شرکت در سال جاری افزایش ضریب استحصال تجاری است. در همین راستا قند چناران از نظر ضریب استحصال که اصلیترین شاخص عملکرد در صنعت قند به حساب میآید، با کسب رکورد 14/87(هشتاد و هفت ممیز 14) رتبه دوم کشوری و رتبه یک استانی را در اختیار دارد. این کارخانه در حال حاضر ۱۴ درصد شکر مورد نیاز استان خراسان رضوی را تامین میکند و حدود 80 درصد محصول آن در شهرهای استان خراسان رضوی از قبیل چناران و مشهد به فروش میرسد.