نسخه خطی ۸۰۰ ساله اخلاق ناصری رونمایی شد/ خواجه نصیرالدین طوسی واسطه تمدن اسلامی به عصر حاضر

به گزارش آستان‌نیوز، کتابخانه آستان قدس رضوی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های جهان اسلام، دارای کتب خطی بسیار ارزشمندی به لحاظ قدمت، دستخط علما و آرایه‌های هنری در موضوعات مختلف است که یکی از نسخه‌های نفیس و باارزش این کتابخانه، نسخه خطی کتاب «اخلاق ناصری» از تألیفات این حکیم و ریاضیدان نامور قرن هفتم هجری قمری است. خواجه نصیر این کتاب را در سال 633 هجری قمری تألیف نموده و به ناصرالدین ابوالفتح از پادشاهان اسماعیلی الموت تقدیم کرده است.
خواجه نصیرالدین واسطه تمدن اسلامی به عصر حاضر
حسین لطیفی، مدیر گروه کلام بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی در این مراسم که امروز سه‌شنبه اول اسفند در تالار کنفرانس کتابخانه مرکزی رضوی برگزار شد، به بیان مطالبی در مورد نسخه خطی اخلاق ناصری اثر دانشمند بزرگ، خواجه نصیرالدین طوسی پرداخت و اظهار کرد: خواجه نصیرالدین واسطه تمدن اسلامی به عصر حاضر یعنی عصر بعد از خودش است.
وی با بیان اینکه خواجه نصیرالدین تمام آثار را تمدنی و با موضوعات جدید و اساسی به جای گذاشته است، گفت: هر اثری که از این دانشمند بزرگ باقی مانده است، دربردارنده خلاقیت و نوآوری خاصی در آن حوزه است.
لطیفی با اشاره به این که از دانشمندان ما بر خلاف فیلسوفان غرب به محض ورود به علم اخلاق آثاری با موضوعات علم و اخلاق به جای مانده است، ابراز کرد: همه آثار خواجه بسیار حائز اهمیت است و تجرید یکی از شاهکارهای این دانشمند است که شاید سال ها باید بگذرد تا ارزش این کتاب شناخته شود.
 

مدیرگروه کلام اسلامی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی ادامه داد: اخلاق ناصری  از آثار فلسفی است که بیشتر متاثر از اندیشه های یونان باستان می باشد و بر اساس الگوی تحلیلی و فلسفی این مباحث به نگارش در آمده است.
وی با بیان اینکه ‌خواجه کتاب‌ اخلاق ناصری را زمانی‌ نوشت‌ که‌ در قهستان‌ قاین و در خدمت‌ حاکم‌ آنجا، ناصرالدین‌ عبدالرحیم‌، محتشم‌ اسماعیلی‌ بود، افزود: این کتاب از مهم ترین رساله های حکمت عملی در دوره اسلامی و شامل سه بخش اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن است که مطابق با حکمت عملی در فلسفه اسلامی به نگارش در آمده است.

این گزارش حاکی است، این کتاب شامل یک مقدمه، سه مقاله و یک خاتمه در تهذیب اخلاق، تدبیر منزل، سیاست مُدُن به زبان فارسی است و به خط نستعلیق و دارای یک سرلوح است و کاتب آن، مندنی بن‌نورالدین، کتابت این نسخه را در دوشنبه آغاز رجب سال 1003 قمری به انجام رسانده است.
نسخه حاضر، با شماره ثبت 3504، در سال 1311 هجری شمسی، توسط میرزا رضا نائینی، وقف کتابخانه آستان قدس رضوی شده است.
از این کتاب در کتابخانه‌های ایران 192 نسخه خطی موجود است که 41 نسخه آن، در مرکز نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
به خاطر اهمیت و ارزش این کتاب، تاکنون، شروح و حواشی متعددی بر آن نگاشته و چندین بار چاپ شده و در اختیار پژوهشگران قرار گرفته است.