در هشتمین روز از برگزاری سی و پنجمین دوره از نمایشگاه کتاب تهران در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی کتاب «به دنبال ماه»، اثری از مهدیه ارطایفه که در انتشارات بهنشر منتشر شده است، رونمایی شد.
«به دنبال ماه» رونمایی شد/ ترسیم فضای تاریخی در مجموعه10 جلدی رمانهای اهل بیت(ع)
به گزارش آستاننیوز، در این برنامه مهدیه ارطایفه نویسنده اثر، سعید طاووسی کارشناس و پژوهشگر تاریخ و کامران پارسینژاد نویسنده و دبیر مجموعه «رمان اهل بیت(ع) حضور داشتند. این اثر یکی از جلدهای مجموعه «رمان اهل بیت(ع)» است که رمانی با محوریت یکی از سالهای زندگی امام کاظم (ع) در زمان منصور دوانیقی، خلیفه عباسی است.
به نوشتن این مجموعه ادامه خواهم داد
نویسنده اثر درباره داستان پرکاراکتر «به دنبال ماه» گفت: شخصیت اصلی کتاب جوانی 18 ساله است که تصمیم میگیرد به نزد منصور، خلیفه عباسی برود؛ چون برادر ناتنی و پدرش از سرداران اموی بودهاند و از امویان بیزار است و به دنبال دادخواهی است. او در جریان وقایعی میفهمد منصور آن کسی نیست که نزد او دادخواهی کند و در نهایت به امام کاظم(ع) میرسد.
مهدیه ارطایفه درباره نوشتن این اثر بیان کرد: کامران پارسینژاد با من تماس گرفت و دعوت به همکاری با مجموعه «رمان اهل بیت(ع)» کرد. از قضا آن شب، شب ولادت امام کاظم(ع) بود و به ایشان پیشنهاد دادم که درباره امام هفتم بنویسم و کار شروع شد. با این حال، تجربه این کار را نداشتم و برایم مشکل بود. به خصوص رعایت خط قرمزها برایم خیلی سخت بود. مفتخرم که این افتخار به من داده شد و تصمیم دارم جلدهای بعدی رمان امام هفتم را نیز بنویسم؛ چون در دوره 35ساله امامت امام کاظم(ع) چهار خلیفه حاکم بودهاند و این دورهها جای کار دارد.
او ادامه داد: «به دنبال ماه» فقط به خلافت منصور دوانیقی در سال 148 هجری پرداخته و داستان طی بازه زمانی یک سال تعریف شده. در پایان نیز به ظهور امام زمان(عج) اشارهای میشود.
ارطایفه افزود: نگارش این رمان کار بسیار سختی بود و داستان نکات کوری داشت که با کمک خودشان حل میشد. از همه نویسندگان میخواهم جاهای خالی دورههای تاریخی زمان معصومین(ع) را پر کنند.
هدف این گروه خلق رمان است، نه زندگینامه داستانی
دبیر مجموعه «رمان اهل بیت(ع)» در این نشست اظهار کرد: ما طی تدوین این پروژه کوچکترین مشکلی با انتشارات بهنشر نداشتیم و با اینکه کار گروهی در ایران مرسوم نیست، آمادگی در کل گروه بسیار بالا بود. اگر به جز دکتر سعید طاووسی با دانش و بینشی که ایشان به ادبیات داستانی و دینی دارد، فرد دانشمند و آگاه دیگری بود، این کار به ثمر نمیرسید. ایشان ساحت داستان را درک میکند و بسیار مقید بود که کوچکترین خطایی در بیان تاریخ و شخصیت امام معصوم(ع) پیش نیاید.
کامران پارسینژاد افزود: این مجموعه ده جلدی در قالب رمان انتشار یافته و در بهنشر هدف اصلی ما خلق رمان بود، نه زندگینامه داستانی. طی چهار سال جلسات بسیاری در خصوص این پروژه برگزار شد و بارها به نویسندگان تاکید بر نوشتن رمان شد، نه اینکه زندگینامه داستانی امام معصوم باشد. از آقایان سرشار و شاکری برای همراهی و همفکری در این جلسات تشکر میکنیم.
او در ادامه به ذکر نام رمانهای چاپشده از این مجموعه پرداخت و گفت: «صادقانه» اثر سهیلا عبدالحسینی درباره امام صادق(ع)، «به امید دیدار» به قلم مریم شریفرضویان درباره حضرت زهرا(س)، «مردی که همه چیز میدانست» اثری از مریم بصیری با موضوع امام باقر(ع) و «به دنبال ماه» نوشته مهدیه ارطایفه با محوریت امام کاظم(ع) است.
دبیر این مجموعه درباره انتخاب نویسندگان بیان کرد: ما نویسندگانی میخواستیم که جدای از تبحر در داستاننویسی و توانمندیهای ثابتشده ایشان، به ائمه (ع) عشق و مهرورزی داشته و دغدغه و دقت افراد در این خصوص برای ما بسیار مهم بود؛ زیرا در کار تاثیر بسیاری میگذارد.
حفظ حریم امام معصوم در مجموعه «رمان اهل بیت(ع)»
پژوهشگر تاریخ اسلام بیان کرد: به خانم ارطایفه به دلیل نوشتن این اثر ارزشمند تبریک میگویم و به علاقهمندان حوزه ادبیات داستانی خواندن این مجموعه را توصیه میکنم. برخی معتقدند درباره امام معصوم نمیشود نوشت؛ ولی به نظرم در مجموعه «رمان اهل بیت(ع)» رعایت اصول و موازین و چارچوبها مدنظر بود و رمانهای این مجموعه و به طور خاص، «به دنبال ماه»، ویژگی مهمی دارد که شرافت است.
سعید طاووسی مسرور با تاکید بر اینکه کتابهای این مجموعه شریفاند و حریم معصوم را حفظ کردهاند، ادامه داد: هنگام نوشتن درباره امام معصوم، شایسته نیست هرچه به ذهنمان میرسد در دهان معصوم گذاشته و حتی به صورت اول شخص بیان کنیم. آنچه به معصوم نسبت داده میشود، روایت است. طی نگارش این مجموعه، با نویسندگان هر جلد سر روایتها کنکاش داشتهایم که میشود این روایت را به معصوم نسبت داد یا نه؛ حتی اگر در کتب اربعه آمده باشد.
پژوهشگر تاریخ اسلام افزود: نویسندگان این مجموعه با این سطح از دقت به حریم معصوم با حفظ حرمت نزدیک شدهاند. در بازار آثاری را با ادبیاتی خاص درباره معصومین میبینیم و کارهایی با زمینه وهن امام معصوم منتشر شده است. بعضی مطالب در بعضی از کتب آمده که خوارج حیا میکردند آن را درباره ائمه بگویند. لذا این مجموعه آثار شریفی را شامل میشود.
طاووسی معتقد است که نویسندگان این مجموعه با دقت انتخاب شدهاند. با این حال نوشتن برای ائمه توفیق است که نصیب نگارندگان میشود. دوستان گرچه مورخ نبودهاند، چه در توصیف کوچه و بازار و کاخ و مسجد و چه در توصیف شخصیتها در ترسیم فضای تاریخی موفق عمل کردهاند.
آشنایی با منصور دوانیقی و مادر امام هفتم در «به دنبال ماه»
این پژوهشگر تاریخ اسلام به ویژگیهای مثبت این اشاره کرد و گفت: «به دنبال ماه» خواننده را با منصور دوانیقی آشنا میکند و را به درون و ذهن او میبرد. یکی از ضعفهای ما این است که دشمنان اهل بیت را نمیشناسیم. مثلا جمعیت کثیر این نمایشگاه بیش از چند خط درباره منصور دوانیقی نمیدانند؛ در حالی که منصور کسی بود که فتوا میداد و محدث بود و از پیامبر(ص) و امام علی(ع) حدیث نقل میکرد و خود را مرد دین نشان میداد. او نهضت ترجمه را در جهان اسلام راه انداخت. ولی تصور ما از آنها صرفا عیاشی است.
طاووسی اظهار کرد: چرا به او دوانیقی میگفتند؟ دانق پول خرد دینار است و او از این مقدار بیتالمال حسابکشی میکرده که حرام نشود. در حدی که امام صادق(ع) به او فرمودند: سپاس خدایی را که تو را مورد لطف قرار داد و در سلطنت فقیر قرار داد. امام(ع) این را به طعنه به منصور گفتهاند؛ زیرا برای خودش هم خرج نمیکرده است؛ اما چنین شخصیتی در خون مردم ملاحظهای نداشته و جنایتهایش مثل ساداتکشی در این کتاب منعکس شده است.
پژوهشگر تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: ویژگی مثبت دیگر این کتاب آشنایی با مادر امام کاظم(ع) است بدون اینکه از مدار تاریخ خارج شود. مادر امام کاظم(ع) کنیز بوده است؛ چه خوشمان بیاید یا نیاید. پیش از این، کتابی با عنوان «بانوی اندلس» منتشر شده در توضیح اینکه مادر امام رضا(ع) کنیز نبوده و من برای این کتاب نقدی نوشتهام. اسلام به کنیزان و غلامان جایگاهی داد که بالاتر از بنیهاشم قرار گرفتند. امام حسن عسکری(ع) فرمودهاند : "وقتی من از دنیا رفتم، به مادرم رجوع کنید و مادر ایشان نیز کنیز بوده است". اینها باید بیان شود و مخفی نشود.
طاووسی در پایان عنوان کرد: این کتاب دست مخاطب را میگیرد و به سال 148 هجری میبرد که سال بسیار مهمی است؛ زیرا در آن سال و با فاصله 16 روز، امام صادق(ع) از دنیا رفته و امام رضا (ع) به دنیا آمده است. آن دوره دوره سختگیری منصور و شدت تقیه مومنان است. مولف موفق شده گزارشهای منابع تاریخی و روایی را به صورت آشکار یا ضمنی در کتاب استفاده کند و این نشاندهنده مطالعات دقیق ایشان است.