نشست علمی«سیر مرکزیت دینی و الگوی فرهنگی تمدنی از خداشهرهای کهن تا مدینه النبی» برگزار شد

به گزارش آستان‌نیوز، دکتر ابوالفضل خوش‌منش، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران در این نشست که روز گذشته در نمایشگاه دائمی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به معرفی کتاب «بیداری بین الملل اسلامی با مروری بر نقش داعیان قرآنی در دو سده اخیر» پرداخت.
وی گفت: زمانی که فاصله شمال و جنوب در اقصی نهایت خودش وجود داشت و هیچ مفری به نظر نمی‌آمد عده‌ای به تدبیر و چاره اندیشی برای از بین بردن این فاصله مهلک پرداختند، در این زمینه راه‌های گوناگونی در شبه قاره هند پیشنهاد شد و تنها راه تسلیم کامل راه پناه بردن به قرآن کریم بود که مستندا و مستدلا به آن پرداخته شد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسئله حج یکی از مسائلی است که با حضرت ابراهیم(ع) پیوند خورده است، ادامه داد: بیداری اسلامی رویدادی مهم با زمینه‌ها و بازتاب‌های مختلف فکری و سیاسی و فرهنگی است که طی دو سده پیشین در سرزمین‌های اسلامی روی داد و ابعاد آن هنوز نیز استمرار دارد. بیداری اسلامی در بطن خود با مقوله دیگری نیز پیوند دارد که عبارت از همبستگی یا «بین الملل اسلامی» است.
وی تصریح کرد: معنایی که بارها در تعالیم قرآن کریم آمده و در سیره داعیان این بیداری و همبستگی ظاهر شده است، چنان که استعمال این تعبیر را در آخرین کلمات مکتوب امام خمینی(ره) پس از حج خونین و پذیرش قطعنامه می‌بینیم اما درحال حاضر از آن کمتر می‌شنویم، در حالی که انتباه به این تعبیر مهم در راهبردها و مناسبات امت اسلامی، امری ضروری است. 
دکتر خوش‌منش افزود: کتاب «بیداری بین الملل اسلامی با مروری بر نقش داعیان قرآنی در دو سده اخیر» بر نقش داعیان قرآنی و بازگشت به قرآن در امر بیداری و بین الملل اسلامی تأکید می‌کند و آثار این بیداری و همبستگی را در زمینه‌های سیاسی و فرهنگی می کاود و مورد کشورهای ایران، مصر، لبنان و افغانستان را در این مقوله مورد توجه خاص قرار می‌دهد.
وی همچنین به کتاب «دو پیشوای ملل: حضرت ابراهیم و حضرت رضا(ع)» اشاره کرد و گفت: در این کتاب آمده است: «در میان پیامبران الهی و ائمة معصوم (ع)، حضرت ابراهیم(ع) و امام رضا(ع) از جنبه‌های مختلفی به یکدیگر شباهت دارند. همان‌گونه که حضرت ابراهیم(ع) نقشی جهانی و بین ادیانی دارد، شخصیت امام رضا(ع) را نیز در میان ائمه می‌توان با ایشان مقایسه کرد. محورهای اصلی همچون شرایط تاریخی و جغرافیایی بعثت حضرت ابراهیم(ع)؛ سیرة ابراهیم(ع) در مسیر بین‌المللی میان اور، بابل، شام، مصر و حجاز، ایران و سابقة کهن آن در یکتاخواهی و یگانه‌گرایی و نیز مدیریت سیاسی در تمدّن بشری و... این دو امام را به هم شبیه‌تر کرده است».
به گفته عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، پیشوایی که در یک حوزه تمدنی کهن، در شرقی‌ترین نقاطی که در آن از حضور پیامبران سراغ داده‌اند، حاضر است، حضرت ابراهیم است، پیشوایی که بیش از دو هزاره پس از او، در غربی‌ترین نقطه‌‌ای که در آن از حضور یک «امام» معصوم خبر داده‌اند حاضر شده و از سنخ همو سخن گفته، امام رضا(ع) است، پیشوایی که سر و کارش با دستگاه سیاست و طغیانی بزرگ در «بابلِ» کهن افتاده حضرت ابراهیم است؛ پیشوایی که سر و کارش با دستگاه سیاستی زیرک در «مرو» کهن افتاده، امام رضا است.
وی ادامه داد: حضرت ابراهیم(ع) ابوالانبیا است و نام ایشان با فطرت پیوند خورده است.کسی که خود پیامبر احتجاج و زبان‌آوری و دعوت به «فطرت» است، حضرت ابراهیم است. او از خدا یک درخواست از همین جنس نیز دارد: «وَاجْعَلْ لِی لِسَانَ صِدْقٍ فِی الآخِرِینَ (شعرا، 84)». رضای آل محمد، زبانه‌ای از شعله آن لسان صدق است که بعد از او با اقوام و ملل همچنان سخن از راستی و درستی می‌گوید.
دکتر خوش‌منش، خاطر نشان کرد: اگر بخواهیم نظیری برای حضرت ابرهیم ذکر کنیم حضرت رضا(ع) است در میان پیامبران الهی جناب ابراهیم خلیل غربی‌ترین نقطه را رفته است و حضرت رضا نیز تا مرو آمده‌اند.
وی گفت: بحث سیر مرکزیت دینی و الگوی فرهنگی تمدنی از خداشهرهای کهن تا مدینه‌النبی، یک نیاز چندین هزار ساله بشر بوده و نیاز بسیاری از جوانان ما است، از همین رو باید به زبان روز برای جوانان تبیین شود.