۴۶ روضه‌خوان سنتی، خادمان حزن و ماتم اهل‌بیت (ع) در صحن و سرای رضوی

مهدی ساقی، کارشناس نماز و مسئول روضه‌خوانان حرم مطهر رضوی در گفت‌گو با آستان‌نیوز، درباره  تاریخچه برگزاری مراسم روضه‌خوانی در حرم مطهر رضوی گفت: روضه‌خوانی ذیل الگوی عزاداری بر مصائب اهل‌بیت(ع) درحرم مطهر، سابقه‌ای ۵۰۰ ساله دارد و به اوایل عصر صفویه برمی‌گردد.

 وی ادامه داد: قدیمی‌ترین سند موجود درباره این سنت دیرینه، مربوط به سال ۱۰۲۵ هـ.ق(۹۹۴ خورشیدی) و دوران حکومت شاه‌عباس یکم صفوی است؛ سندی که مربوط به پرداخت حقوق شخصی به نام محمدحسین روضه‌خوان برای روضه‌خوانی در حرم مطهر رضوی و در روزهای عاشورای حسینی است.

ساقی با بیان اینکه روضه‌خوانی در حرم، معمولاً با شیوه‌های نذری، وقفی و رسمی برگزار شده و می‌شود، ادامه داد: روضه‌خوانی نذری به حالتی اطلاق می‌شود که روضه‌خوان‌ها از سر ارادت در هر گوشه از حرم مطهر نشسته و بنا به درخواست و عمدتاً بر اساس نذر آن‌ها، به خواندن روضه می‌پردازند.
 

یک قرن روضه‌خوانی در محضر امام رضا (ع)
وی با اشاره به اینکه روضه خوانی نذری در حرم سابقه بیش از ۱۱۰ سال دارد، تصریح کرد: مرحوم سید حسین صفوی، قدیمی‌ترین روضه خوان حرم مطهر بود. در حال حاضر ۴۶ روضه خوان سنتی در حرم مشغول به ذکر مصیبت برای ائمه معصومین (ع) هستند که در صحن‌های انقلاب، آزادی، جمهوری، دارالهدایه، دار‌السیاده و رواق نجمه خاتون همه روزه در ۴ شیفت خدمتی از ساعت ۵ تا ۱۰ صبح، 10 صبح تا ۳ بعد از ظهر، ۳ تا ۸ شب و ۸ تا یک بامداد به ذکر مصیبت می‌پردازند .

وی با اعلام  این که اغلب روضه‌خوانان سنتی حرم روحانیون حوزه هستند، افزود: برخورداری از صدای خوب، داشتن حداقل سن ۳۵ و حداکثر ۵۵ سال، تایید حراست و بازرسی آستان قدس رضوی، تسلط در بیان احکام شرعی، قبولی در آزمون‌های روخوانی و روانخوانی قرآن‌کریم، تجوید، مرثیه‌سرایی و مداحی از شروط جذب روضه‌خوانان سنتی در حرم مطهر رضوی است که علاقه‌مندان برای کسب آگاهی و یا ثبت‌نام می‌توانند به اداره مراسم‌ وآئین‌های آستان قدس رضوی واقع در صحن قدس مراجعه کنند.

ساقی درباره  روضه‌های وقفی در حرم مطهر رضوی گفت : دراین نوع از برگزاری مراسم‌های عزاداری، اقامه روضه بر اساس نیت واقفان و با درآمد موقوفه‌ها انجام می‌شود که سند قدیمی‌ترین نمونه روضه وقفی، مربوط به سال ۱۱۲۹ هـ.ق (۱۰۹۵ خورشیدی) و دوره حکومت شاه ‌سلطان‌ حسین صفوی است که بر اساس آن، عایدات دو قریه «علی‌آباد» و «موسی‌آباد» وقف روضه‌خوانی در حرم مطهر رضوی شده است.  

کارشناس نماز و مسئول روضه‌خوانان حرم رضوی درپایان یادآور شد: برگزاری روضه رسمی نیز از دوره صفوی در برنامه‌های روزانه حرم مطهر رضوی گنجانده شد و تا امروز با حضور مداحان و سخنرانان برجسته در مناسبت‌های طول سال ادامه دارد.