به گزارش آستان نیوز، مترجم و شارح قصاید سه‌گانه ابوتمام طائی، به معرفی این کتاب پرداخت و گفت: موفق شدیم قصیده ابوتمام را از هفت نسخه خطی کهن پیدا کنیم که کهن‌ترین آن‌ها، نسخه‌ای است که از روی نسخه سال ۳۸۱ هجری کتابت شده است. حبیب راثی تهرانی ادامه داد: کتاب «سه چکامه ولائی از ابوتمام طائی» با مقدمه علامه سید محمدرضا حسینی جلالی و استاد شیخ قیس العطار و تألیف حبیب راثی تهرانی از سوی انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی چاپ و منتشر شده است.
 

 آشنایی با مضامین خطبه غدیریه
 
 وی با بیان این که ابوتمام طائی یکی از سه شاعر بزرگ عرب در عصر عباسی است که بر متنبی و بحتری چیرگی داشت، گفت: کتاب «دیوان الحماسه» ابوتمام طائی امروزه در حوزه ادبیات عرب در دانشگاه‌های کشورهای مختلف عرب‌زبان در حال تدریس است؛ ابوتمام دیوان الحماسه را در ایران و در شهر همدان نوشته و همچنین بخش‌های مهمی از دیوان او در ایران سروده شده است و کتاب «سه چکامه ولائی از ابوتمام طائی» دربردارنده سه قصیده نایاب شیعی از این شاعر بزرگ عصر عباسی است.
این نویسنده با بیان این که جدا از جایگاه رفیع ابوتمام در شعر و ادبیات، وی شاعری شیعی محسوب می‌شود، افزود: ابوتمام غدیریه‌ای جاودانه در ۷۴ بیت سروده است که نشان‌دهنده جایگاه والای او در بین شعرای شیعه است. مرحوم علامه امینی در کتاب گران‌سنگ الغدیر او را در زمره شعرای بزرگ شیعه آورده و غدیریه او را هم ذکر می‌کند.                                                                                                                                                         راثی تهرانی بیان کرد: هدف اولیه بنده این بود که خطبه غدیریه ابوتمام را به فارسی شرح و ترجمه کنم تا علاقه‌مندان به ادبیات عرب در عرصه غدیر با مضامین عالی این خطبه آشنا شوند زیرا در بدو امر ممکن است خواننده متوجه معنای این اشعار نشود، زیرا روش ابوتمام استفاده از لغات و واژگان غریب و مشکل است و فهم اشعار او به این آسانی برای مخاطبان میسر نیست، از همین رو در گام نخست ترجمه و شرح این غدیریه در دستور کار قرار گرفت.
این کارشناس ادبیات عرب تصریح کرد: علمای رجالی مانند نجاشی و ابن غضائری، همگی ابوتمام را جزو شعرای شیعه قلمداد کرده و قصیده‌ای را به او نسبت داده‌اند که اسامی پیامبر اکرم (ص) و همه ائمه را تا امام جواد (ع) در آن ذکر کرده است، زیرا ایشان در دوران امامت امام جواد (ع) از دنیا رفته است.
وی افزود: متأسفانه هیچ اثری از این قصیده در دیوان‌های چاپی ابوتمام وجود نداشت تا اینکه موفق شدیم آن را از ۷ نسخه خطی کهن پیدا کنیم که کهن‌ترین آن‌ها، نسخه‌ای است که از روی نسخه سال ۳۸۱ هجری کتابت شده است.
وی ادامه داد: این قصیده در قافیه میم و در ۶۰ بیت است و پس از تحقیق و تصحیح متن عربی قصیده به زبان فارسی نیز شرح و ترجمه شده است. این نسخه‌ها از کشورهای مصر، ترکیه، مراکش، سوریه و هلند کشف شده است. قصیده دیگری نیز در مدح بنی‌هاشم و هجو بنی‌امیه نیز از ایشان یافت شد که در دیوان ابوتمام وجود نداشت.

 
 محتوای قصیده ابوتمام

  راثی تهرانی با اشاره به محتوای این قصاید، گفت: قصیده اول در ۷۴ بیت و در قافیه «راء» است؛ محوریت این قصیده هم غدیر خم و وصایت امیرمؤمنان (ع) و سخنان پیامبر (ص) در این باره است.
وی افزود: این اشعار ادامه دارد تا این که از امام جواد (ع) در این شعر نام‌برده است، با اینکه این قصیده در کتب رجالی ما به‌عنوان سند شیعه بودن ابوتمام طائی ذکر شده است، ولی متأسفانه در دیوان‌های ابوتمام نبود و برای نخستین‌بار در این کتاب، تصحیح، ترجمه و شرح شد.
مترجم قصاید ابوتمام در پایان گفت: قصیده سوم نیز در ۱۳ بیت در مدح بنی‌هاشم و ذم بنی‌امیه سروده شده و در یک بیت آن به بنی‌امیه اشاره دارد که در قرآن و در آیه ۶۰ سوره مبارکه اسراء، ملعون شمرده شده‌اند.