غنی‌سازی اوقات فراغت با «یارِ مهربان» در سایه امام رئوف (ع)

به گزارش آستان نیوز، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با دارابودن ۶۰ کتابخانه در کشور از جمله ۲۳ کتابخانه در مشهد و همچنین فراهم‌آوری فضا، امکانات و منابع مناسب و استاندارد، توانسته بستر مناسبی برای اشاعه کتاب و کتاب‌خوانی و به‌تبع آن افزایش علم و فرهنگ در جامعه ایجاد کند. در ادامه، با خدمات و فعالیت‌های کتابخانه‌های وابسته به این سازمان در سطح شهر مقدس مشهد بیشتر آشنا می‌شویم.

 
 عضویت بیش از ۲۵۰ هزار نفر

 در حال حاضر شاهد فعالیت بیش از ۲۰ کتابخانه عمومی وابسته به سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در اقصی‌نقاط شهر مشهد هستیم. رضا رشیدپور، رئیس اداره کتابخانه‌های وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد در این باره بیان می‌کند: بیش از یک میلیون منبع مطالعاتی اعم از کتاب چاپی، نشریه و منابع دیجیتال در موضوعات مختلف در این کتابخانه‌های شهر در دسترس علاقه‌مندان به کتاب و کتاب‌خوانی قرار دارد.
عضویت برای عموم و تمامی گروه‌های سِنی؛ از خردسال تا کهن‌سال در کتابخانه‌های آستان قدس رضوی در مشهد آزاد است. همچنین او با اشاره به اینکه تاکنون بیش از ۲۵۰ هزار پرونده عضویت در کتابخانه‌های وابسته شهر مشهد تشکیل شده است، می‌افزاید: در این کتابخانه‌ها انواع خدمات کتابخانه‌ای اعم از خدمات سالن مطالعه، امانت و بازگشت کتاب، مطبوعات، مشاوره مطالعاتی، مشاوره‌های تحصیلی و خانواده، اتاق‌های ویژه مطالعه، معرفی کتاب‌های مناسب، برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی و نمایشگاه‌های کتاب حضوری و مجازی، تولید و بارگذاری محتوای مطالعاتی در فضای مجازی و... باتوجه‌به فضا و ظرفیت هر کدام از کتابخانه‌ها، ارائه می‌شود.
این مقام مسئول می‌گوید: در چند سال اخیر شاهد گسترش خدمات کتابخانه‌های آستان قدس رضوی در راستای ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی بین دانش‌آموزان نیز بوده‌ایم. به طور مثال، میزبانی از گروه‌های دانش‌آموزی با برگزاری برنامه‌های متنوع همچون خوانش کتاب، معرفی خدمات و منابع کتابخانه‌ها و شرایط عضویت، برگزاری مسابقات فرهنگی هنری و...، از جمله فعالیت‌های کتابخانه‌های وابسته مشهد است که با همکاری مدارس و سازمان به‌ویژه در ایام مناسبتی صورت می‌گیرد.

 
 ارائه خدمات به گروه‌های خاص

  وی تصریح می‌کند: تلاش شده با فعالیت کتابخانه‌های وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد، طیف گسترده‌تری از کتاب‌دوستان از خدمات کتابخانه‌ای این آستان ملکوتی بهره‌مند شوند. تعدادی از این کتابخانه‌ها باهدف ارائه خدمات به اقشار خاص جامعه راه‌اندازی شده است.
به گفته رشیدپور، کتابخانه گویای رضوی در جوار کتابخانه آیت‌الله حاج شیخ مجتبی قزوینی (ره) مشهد ویژه خدمات‌رسانی به جامعه نابینا و کم‌بینای کشور با فراهم‌آوری تجهیزات ویژه نابینایان، کتاب‌های چاپ بریل و صوتی در سال ۱۳۸۳ راه‌اندازی شده است. کتابخانه سیار آستان قدس رضوی نیز به دلیل گستردگی جغرافیایی شهر مشهد و کمبود کتابخانه در شهر به‌ویژه در نقاط محروم و دورافتاده از مرکز شهر و همچنین مشکلات تردد برخی افراد همچون معلولان، جانبازان، روشندلان، سالمندان، پژوهشگران، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و مادران دارای سه فرزند و بیشتر، از سال ۱۳۷۷ در حال خدمات‌رسانی به اعضای خود در محدوده این شهر مقدس است. اعضای این کتابخانه سیار می‌توانند به‌صورت تلفنی، ایمیل، کانال‌های اطلاع‌رسانی (ایتا، سروش، بله و...) کتاب‌های موردنیاز خود را درخواست کنند. این منابع در صورت موجود بودن توسط کتابدار کتابخانه سیار، طبق زمان‌بندی و منطقه‌بندی تعیین شده، به درب منزل عضو تحویل داده می‌شود.
 او ادامه می‌دهد: البته باتوجه‌به اهمیت اشاعه فرهنگ کتاب‌خوانی از سنین پایین‌تر، این اداره با ایجاد مکان‌هایی همچون ایستگاه کودک تا کتابخانه کودک در بیشتر کتابخانه‌های خود توانسته زمینه خدمات‌رسانی به کودکان و آشنایی نونهالان با کتاب و کتاب‌خوانی و همچنین آسایش و آرامش والدین برای استفاده از خدمات کتابخانه‌ها را در این شهر مقدس فراهم کند. در این میان، اولین کتابخانه تخصصی کودک آستان قدس رضوی در سال ۱۳۹۸ در منطقه خواجه ربیع مشهد در محل مجتمع فرهنگی هنری امام خمینی (ره) افتتاح شده است.

 
 دسترسی اعضاء به خدمات تمامی کتابخانه‌ها
 اداره کتابخانه‌های وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد، علاوه بر اینکه منابع مطالعاتی به‌روز کشور را در دسترس اعضای خود قرار داده است، با اجرای چند اقدام زیرساختی و طرح ارزشمند کتابخانه‌ای نیز توانسته خدمات‌رسانی به مراجعان این کتابخانه‌ها را تسهیل و امکانات بیشتری نسبت به سایر کتابخانه‌های عمومی شهر در اختیار آنان قرار دهد. رشیدپور دراین‌خصوص توضیح می‌دهد: باتوجه‌به استفاده از نرم‌افزار کتابخانه‌ای یکپارچه آذرسا در این سازمان، با عضویت در یک کتابخانه وابسته آستان قدس رضوی در مشهد، امکان بهره‌مندی از خدمات دیگر کتابخانه‌های وابسته این آستان مقدس در شهر نیز برای اعضاء وجود دارد.
به گفته این مقام مسئول، کتابخانه‌های وابسته در مشهد در راستای برطرف‌کردن نیازهای مطالعاتی اعضای خود، محدودیتی در امانت تعداد منابع مطالعاتی مورد درخواست اعضاء ندارند. در این راستا، اگر فردی تمایل داشته باشد می‌تواند در قالب «طرح عضویت خانوادگی» تعداد بیشتری کتاب امانت بگیرد.

 امکان عضویت حضوری و غیرحضوری
 از وی درباره چگونگی عضویت در کتابخانه‌های وابسته شهر مشهد می‌پرسم که پاسخ می‌دهد: عضویت در این کتابخانه‌ها هم به‌صورت حضوری و تکمیل و ارائه فرم و مدارک عضویت به کتابخانه موردنظر و هم به‌صورت غیرحضوری با مراجعه به نشانی اینترنتیlibrary.razavi.ir و تکمیل فرم و بارگذاری مدارک، امکان‌پذیر است.
رشیدپور با اشاره به اینکه کتابخانه‌های وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد، همه‌روزه به‌جز روزهای تعطیل، در ساعات ۷ تا ۱۹ آماده خدمت‌رسانی به مراجعان هستند، خاطرنشان می‌کند: این اداره در راستای تکریم مراجعان کتابخانه‌های زیرمجموعه خود و در پاسخ به نیازهای مطالعاتی آنان، در کتابخانه مسجدالرضا (ع) خیابان احمدآباد، کتابخانه مسجد جوادالائمه (ع) بلوار هاشمیه، کتابخانه شیخ عباس تربتی (ره) منطقه خواجه ربیع و کتابخانه مسجد حضرت عباس (ع) بلوار شاهد، تا ساعت ۲۱، حتی در روزهای جمعه و تعطیل، پذیرای اهل علم و پژوهش است.

 گزارشگر: آرزو مستأجر حقیقی