به همت بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، نشست علمی «آب، محیطزیست و تغییرات اقلیمی» با محوریت گزارش و تحلیل تجارب یونسکو، برگزار شد.
برگزاری نشست علمی آب، محیطزیست و تغییرات اقلیمی با حضور سفیر ایران در یونسکو
به گزارش آستان نیوز، سفیر جمهوری اسلامی ایران در یونسکو در ابتدای این جلسه که صبح امروز، ۱۴ مرداد در محل تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به معرفی یونسکو، اهداف شکلگیری و برنامههای آن اشاره کرد و گفت: یونسکو سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که در سال ۱۹۴۵ و هم زمان با پایان جنگ جهانی دوم در پاریس تأسیس و اهدافی همچون کمک به ایجاد صلح، ریشهکنکردن فقر، توسعه پایدار و گفتوگوی بین فرهنگی از طریق آموزش، علوم، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات را در دستور کار دارد.
دکتر احمد پاکتچی، ابراز کرد: در واقع یونسکو به دنبال ایجاد فرهنگ صلح و دانش فراگیر از طریق اطلاعات و ارتباطات است و برای این منظور، اهداف خود را از طریق ۵ حوزه اصلی آموزش، علوم طبیعی، علوم اجتماعی، انسانی و فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات دنبال میکند.
وی افزود: مهمترین اسنادی که در یونسکو وجود دارد کنوانسیونهای تعهدآورند، در واقع دو کنوانسیون مرتبط با بحث آب، محیطزیست و تغییرات اقلیمی در یونسکو وجود دارد، یکی از آنها کنوانسیون رامسر است که ۸ سال قبل از انقلاب در شهر رامسر برگزار شده و برای نخستینبار به موضوع باتلاقها و تالابهای محل اسکان آبزیان پرداخته شد.
دکتر پاکتچیخاطرنشان کرد: متأسفانه امروزه با رشد صنعت، طبیعت در حال تخریب و نابودی است و فهم و نگاه ما از طبیعت اشتباه است، از همین رو فرهنگسازی و آموزش حفظ و نگهداری از طبیعت در دستور کار این سازمان قرار گرفته و به جد دنبال میشود.
آموزش و فرهنگسازی در حوزه حفاظت از محیطزیست
سفیر ایران در یونسکو، گفت: شاید این سؤال مطرح باشد که این سازمان برای ایجاد صلح به وجود آمده و به طبیعت و مرغان آبزی چه ارتباطی دارد که در پاسخ باید گفت، همه این موارد منشأ جنگ خواهند بود و از همین رو با آموزش و فرهنگسازی باید این مسئله پیگیری شود.
وی کنوانسیون «میراث جهانی» با موضوع حفاظت از میراثفرهنگی و طبیعی جهان را از دیگر کنوانسیونهای این سازمان ذکر کرد و گفت: در واقع آثار طبیعی دارایی نیست؛ بلکه میراثی هستند که باید حفاظت شوند، این کنوانسیون به دنبال این است که بگوید منابع بشری میراث جهانی هستند و جهان موظف است از این میراث محافظت کند.
دکتر پاکتچی، ادامه داد: علاوه بر این در یونسکو شاهد برگزاری شوراها و کمیسیونهایی از جمله کمیسیون «بینالدولی اقیانوسشناسی» هستیم، در واقع ۵ اقیانوس در جهان داریم که جز قلمرو هیچ دولتی نیستند و از همین رو با رشد صنعت شاهد تخریب اقیانوسها هستیم، این کمیسیون تشکیل شد که به داد اقیانوسها برسد و کشور ایران از کشورهای فعال در حوزه اقیانوسشناسی است.
وی کمیته دیگر را کمیته «بینالدولی اخلاق زیستی» ذکر کرد و گفت: تعهدات اخلاقی انسان نسبت به طبیعت و محیطزیست و موضوعاتی ازایندست در این کمیته مطرح است و ایران نیز در این حوزه فعال است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در یونسکو، فعالیت و مطالعات در حوزه آبشناسی، انسان و سپهر زیستی، آبسنجی جهانی با محوریت ایجاد پل ارتباطی بین علم و فرهنگ و... را در دستور کار دارد و کرسیهای متعددی را با این محوریت برگزار میکند.
اهداف توسعه پایدار و سند توسعه پایدار
وی ادامه داد: سند توسعه پایدار در سال ۲۰۱۵ میلادی در سازمان ملل متحد به تصویب رسید که این سند مشتمل بر ۱۷ هدف از جمله آن برخورداری همه از آب سالم، پاکیزه و بهداشت برای همگان است.
به گفته دکتر پاکتچی، در فرهنگ اسلامی ما آموزهها و مفاهیمی همچون توکل و رزقوروزی وجود دارد که متأسفانه بهاشتباه تفسیر و معنا میشود و توسعه پایدار را جدی نمیگیریم، ما باید با حفظ منابع طبیعی به فکر نسل آینده باشیم، همچنین مصرف و جامعه مصرفی، مسئله حیات اقلیمی، زندگی آبزیان و خشک زیان، و...از دیگر موضوعات توسعه پایدار است.
وی به موضوع ارتقای آگاهی عمومی در فضای یونسکو اشاره کرد و یکی از مسائل در دستور کار یونسکو را مسئله ارتقای آگاهی عمومی دانست و گفت: آسیبهایی که ما در زندگی از آن رنج میبریم ناشی از فقدان آگاهی است، استفاده صحیح از آب و پایداری آن هدف یونسکو است و بحث تعمیق درک از مسئله، شناخت تنوع زیستی و رویکرد اخلاقی به موضوعات از مباحثی است که در یونسکو دنبال میشود.
بهرهمندی از ظرفیت یونسکو در معرفی ائمه اطهار (ع) به دنیا
رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی نیز در ادامه این نشست به پیام مقام معظم رهبری به پنجمین همایش جهانی امام رضا (ع) اشاره کرد و گفت: ایشان در بخشی از بیاناتشان فرمودند، ما در معرفی ائمه معصومین (ع) در ابعاد مختلف عرشی و قدسی و درسها و پیامهای آن بزرگواران، به جهان شیعه و غیرشیعه کمکاری کردهایم.
عبدالحمید طالبی با بیان اینکه مأموریت همه انبیای الهی ایجاد جامعه و حاکمیت اسلامی است، تصریح کرد: متأسفانه ما نتوانستیم بهدرستی از گنجینه گرانبهای معارف و آموزههای اهلبیت (ع) استفاده کرده و آن را به دنیا معرفی کنیم، از همین رو یونسکو ظرفیتی است که میتوان در معرفی ائمه اطهار (ع) به جهانیان از آن بهره برد.
وی خاطرنشان کرد: ما باید از ظرفیت آستان قدس رضوی و آثار ملموس و غیرملموس این مجموعه مقدس نیز که گنجینهای بیبدیل است در معرفی ائمه معصومین (ع) استفاده کنیم.
ارتباط بین موضوع آب و تغییرات اقلیمی با علومانسانی
رئیس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی نیز در ادامه این نشست گفت: بین آب و تغییرات اقلیمی با علومانسانی یک رابطه دوسویه برقرار است و شرایط اقلیمی بر اخلاق و دانش اخلاق نیز برموضوع آب تأثیرگذار است. در واقع خلقیات ایرانیان در طول قرنها وابسته به قنات بوده است و نظام آبیاری قناتی اخلاق را شکل داده است.
به گفته دکتر احد فرامرز قراملکی، ما به علومانسانی و رشدیافته محیطزیست نیاز داریم و برای تحقق این امر باید فلسفه محیطزیست راهاندازی شود. در واقع علومانسانی در جامعهشناسی و روانشناسی محیطزیست باید رشد یابد.
دکتر قراملکی گفت: ما به عمومیسازی دانش بهشدت احتیاج داریم و برای اینکه به عمومیسازی برسیم نیاز به کاربردیسازی علومانسانی داریم. برای کاربردیسازی یونسکو بهترین فرصت است تا از ظرفیت آن استفاده کرده به این هدف دست یابیم.
وی ادامه داد: میتوانیم با ارتباط بیشتر با سازمان یونسکو و همچنین برگزاری نشستهای علمی، اجرای پروژههای پژوهشی و... از این ظرفیت بهره برده و در ارائه طرحهای یونسکو گامی به جلو برداریم، آستان قدس رضوی نیز باید از ظرفیت یونسکو استفاده کند و در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد.
وی در پایان گفت: ما باید موضوع آب سالم را به بحث جهانی بگذاریم که به ارتباط تعریف شده و تعامل جدی با نهادهای یونسکو نیاز داریم.