گزارش/ همراه با کتاب صوتی «مرا با خودت ببر» به سفری در دل زمان و شهر بغداد رفتهام. از بازار تا کاخ، از سیاهچال تا خانههای گلِی شخصیتهای شناخته شده تاریخی را دنبال میکنم. باز هم چراغقرمز میشود. رانندهتاکسی زیر لب غرولند میکند. هرچند تاکسی کهنه کولری ندارد و گرما امانمان را بریده است اما برای رهایی از صدای بوق و همهمه بیرون، شیشه را بالا میدهم و دوباره به همراه خوشبیانم پناه میبرم.
همراه خوشبیان برای مخاطبان خوشذوق
این روزها زندگی ماشینی و شتابزدگی آن درکنار پیامدهای منفی متعددی که دارد شرایط مناسب مطالعه را نیز محدود میکند. اما انسان هوشمند برای این معضل هم راهکاری پیدا کرده است که کتاب صوتی نام دارد. کتابهای صوتی برای آسانکردن زندگی و استفاده مفید از وقت ایجاد شدهاند. امکانی که در خیلی از موقعیتها محدودیت کتابهای الکترونیک یا کاغذی برای تمرکز صددرصدی آن را ندارند. در هر شرایط، زمانی و مکانی که باشی؛ هنگام رانندگی، پیادهروی، آشپزی، ورزش و... یا کارهایی که نیاز به تمرکز کامل حواس ندارد میتوانی به این منبع ارزشمند آگاهی دسترسی داشته باشی.
مثلاً میتوانی همراه راوی شوی تا تو را با خود ببرد به سالهای دور. همراه با رمان «مرا با خودت ببر» که کتابی صوتی از انتشارات به نشر است.
آشنایی با کتابهای صوتی به نشر
در گفتگو با مسعود فرزانه مدیرعامل به نشر، اطلاعاتی دررابطهبا فعالیتهای این مؤسسه در حوزه تولید کتابهای صوتی کسب میکنیم تا با کتابهای گویای این انتشارات که زیرمجموعه آستان قدس رضوی است بیشتر آشنا شویم. کتابهایی که طی سالهای اخیر در سراسر کشور، گوی سبقت را از کتابهای کاغذی ربودهاند و روز به روز مخاطبین بیشتری پیدا میکنند.
به گزارش آستان نیوز، به نشر، یکی از مؤسسات فرهنگی آستان قدس رضوی (بهعنوان بزرگترین ناشر شرق کشور با بیش از سه دهه فعالیت) چند سالی است در حوزه تولید کتابهای صوتی فعالیت میکند. شروع تولید این آثار از اوایل دهه ۹۰ بوده و در سال ۹۸ با تشکیل واحد مستقل نشر الکترونیک تولید این آثار، سرعت بیشتری به خود گرفت و برنامهریزیهایی برای گسترده شدن این مسیر انجام شد. تجربهکردن گونههای مختلف نشر، تولید برای همه سلیقهها، گسترش مطالعه در زمانهای انتظار مثل قطار، مترو، رانندگی، حین کار و آشپزی و... از مهمترین اهداف به نشر در ورود به این عرصه است. تاکنون حدود ۵۰ کتاب صوتی در ردههای سنی بزرگسال، نوجوان و کودک توسط به نشر تولید شده که این آثار عمدتاً در زمینههای موضوعات معارف اسلامی، تربیت دینی، سبک زندگی ایرانی اسلامی، ادبیات پایداری، گفتمان مقاومت و انقلاب اسلامی و بهویژه ادبیات دینی و رضوی و در قالب رمان، داستان و قصه هستند.بهعنوانمثال، قلم روان و گیرای مظفر سالاری در رمان «مرا با خودت ببر» پردههای زمان را کنار میزند و شنونده را به سفری در قرون و اعصار گذشته میبرد تا با فرزند دلبند ثامنالائمه (ع) همراه شود.
به نشر و مخاطبین نسل جوان
یکی از مهمترین اقدامات و کارویژههای به نشر، تولید رمان و داستان دینی با عنوان کلی ادبیات دینی است که در این زمینه به طور فعال به تولید اثر میپردازد و استقبال بسیار خوبی نیز از این تولیدات شده است. بخشی از این تولیدات به کتابهای صوتی تبدیل شدهاند. اما بیشترین مخاطبین کتابهای صوتی به نشر چه افرادی هستند؟ همه ردههای سنی گروه هدف، مخاطبین این آثار هستند و اگرچه کتاب صوتی قابلمقایسه با نسخه فیزیکی و یا حتی نسخه الکترونیک متن نیست و ویژگیهای خود را دارد، اما مخاطبان خاصش بهخصوص در بین نسل جوان، وفادارند و این سبک از کتاب را میپسندند.
رمان «مرا با خودت ببر» با گرداندن قفسی که مردی درون آن محبوس است توسط سربازان در بازار بغداد آغاز میشود؛ شروعی محکم، قوی و جذاب. این اثر با تلاش برای کشف شخصیت مرد محبوس در قفس ادامه مییابد و با شروع روایتی عاشقانه خواندنیتر میشود. شخصیتهای رمان بدون وقفه میروند و میآیند و داستان بدون هیچ سکته و توقفی جلو میرود و خواننده را تا باز شدن یکبهیک گرههای داستانی همراهی میکند.
عناوین برتر و اپلیکیشنهای کتابهای صوتی به نشر
«موقف» و «دعبل و زلفا» و «اوسنه گوهرشاد» رتبههایی را در جشنوارههای کتاب سال رضوی، میراث مکتوب رضوی و جشنواره شهید اندرزگو کسب کردهاند. «باران دوشنبه» نیز برگزیده جشنواره ملی کتاب سال کودک و نوجوان و جشنواره کتاب سال قم شده است. «پل جغاتو» هم در جشنواره کتاب سال ایثار و شهادت رتبه کسب کرده است. «آب و زنجیر» نیز اثر شایسته تقدیر کتاب سال اردبیل شناخته شده است. همچنین رتبه نخست در بخش کتابهای دیجیتال و گویای سیزدهمین جشنواره کتاب سال رضوی برای این کتابهای صوتی به نشر یعنی «راز آن بوی شگفت»، «صبح روز عید»، «موقف»، «اعترافات غلامان»، «ماه غریب من» کسب شده است. اپلیکیشنهای نوار، فراکتاب و ایران صدا، کتابهای صوتی به نشر را عرضه میکنند. محدود نبودن به مطالعه بصری و امکان چندباره شنیدن یک مطلب، باعث شده این کتاب صوتی جایگاه خود را در بین مخاطبان به دست بیاورند و روز به روز نیز استقبال از آنها افزایش یابد. در نتیجه ناشران و تولیدکنندگان این آثار رغبت بیشتری به پاسخگویی به چنین تقاضای فزایندهای دارند.
کتابهایی صوتی به نشر کداماند؟
کتابهایی که توسط مؤسسه به نشر بهصورت صوتی در اختیار کتابدوستان قرار گرفتهاند عبارتاند از «آبیها» با گویندگی محمد ملتجی، صادق سفید باغی، هاله صدیقیان، مهناز آسوده. «موقف» با گویندگی محمد جهانپا، مصطفی جلالی، صبا صفارو. «اوسنه گوهرشاد» با گویندگی حارث فرازی، سمانه هادی، حامد عارفی، زهرا بهشتی صفت، با نویسندگی سعید تشکری که به ترتیب رمانی عاشقانه از جستجو و تلاش طبیبی رومی برای دیدار امام رضا (ع) و رمانی درباره دعبل شاعر و از یاران امام هشتم (ع) و داستان متفاوتی درباره گوهرشاد بانو، ماجرای ساخت مسجد گوهرشاد و حوادث کشف حجاب هستند. کتاب «دعبل و زلفا» با گویندگی حجت باغانی، ابوالفضل اکبری، فاطمه حیدری، محمد ملتجی، مهناز آسوده و به نویسندگی مظفر سالاری رمانی عاشقانه و جذاب از زندگی دعبل شاعر با داستانی از اوضاع و زمانه امام هفتم و هشتم هست. «مدایح رضوی» با لهجه مشهدی به نویسندگی و گویندگی یوسف ازغدی است و کتابهای «صبح روز عید» با گویندگی شهرام شکیبا، «اعترافات غلامان» با گویندگی علی ضمیری، جلال کریمزاده، محمد تقینژاد به قلم حمیدرضا شاهآبادی، «نشانهها» به قلم ابراهیم حسنبیگی، «باران دوشنبه» به قلم سید عباس صحفی، «راز آن بوی شگفت» به قلم فریبا کلهر و «ماه غریب من» به قلم مجید ملامحمدی همگی درباره زندگی امام هستند. اما کتابهای «آخرین مهاجر» با گویندگی محمدرضا حسینیان، «تنها زندگی میکنی» با گویندگی حسام نورمحمدی، «سالهای بردگی» با گویندگی صادق غفرانی، «آن روی زیبا» با گویندگی صادق سفید باغی و به قلم محمود پوروهاب به زندگی یاران و نزدیکان پیامبر اکرم (ص) پرداختهاند. کتاب «باد یمانی» با گویندگی سعید باصری و به نویسندگی محمدرضا عابدی شاهرودی رمان دینی درباره دوره امام حسن عسکری (ع) است. کتاب «به سفارش مادرم» با اجرا و گویندگی شاهین نورایی و به قلم احسان حسینینسب است که نویسنده، به روایتهای خانوادگی در کشور عراق پرداخته است. «کلاغپر» با گویندگی آرش تقوی و نویسندگی مهدی رسولی، کتابی درباره دوران پرافتخار دفاع مقدس، «تا ابد با تو میمانم» با اجرای سمانه هادی و به قلم مریم عرفانیان است که به خاطرات همسر یک جانباز پرداخته است.
«مرا با خودت ببر» به قلم مظفر سالاری و با صدای علی ضمیری از دوران زندگی امام جواد (ع) میگوید. کتابهای «سنگر علافها» با گویندگی مصطفی جلالی و «پیرمرد و حوری» با گویندگی سینا خدادادی هر دو از اکبر صحرایی هستند. وی در این کتابها داستانهایی طنز از دفاع مقدس میگوید. کتابهای «خلوت مدیر» با گویندگی علی ضمیری و «روشنای خاموش» با اجرای محمد سخایی مهر هر دو به قلم علی اکبر والایی هستند. نویسنده این کتابها هم به انقلاب اسلامی و داستانهای کوتاهی درباره جبهه و جنگ پرداخته است. «وقتی در آغوش کوه بودیم»، «پل جغاتو»، «آب و زنجیر»، «آرزوی چهارم» و «مرد قورباغهای» به ترتیب با قلم فاطمه فروتن اصفهانی، مجید محبوبی و حسین قربانزاده خیاوی و اکبر صحرایی و فرخنده حقشنو و گویندگی سارا رفوگران، احمد هاشمآبادی، محمد جهانپا صادق سفیدباغی و مهناز آسوده کتابهایی در رده سنی نوجوانان هستند که نویسندگان آنها به دوران دفاع مقدس پرداختهاند. «قصههای قشنگ ایرانی» در دو جلد با قلم مجید ملامحمدی و صدای قاسم عکاف تبدیل به کتاب صوتی شدهاند و بالاخره کتابهای «جشن خرگوشها»، «بازی بازیها» و «ملکه موشها» به قلم زیبای محمد میرکیایی و گویندگی نگین خواجهنصیر، گلچهره زند، میلاد عندلیبی و داوود نماینده نیز آثاری برای کودکان هستند که به ماجرای دشتی مرموز میپردازند.
برنامههای آینده کتابهای صوتی به نشر
تولید ۳۰ کتاب صوتی جدید در دستور کار انتشارات به نشر است و همچنین باتوجهبه افزایش مخاطبان کتاب صوتی، توسعه این بازار در دستور کار است. دستاندرکاران به نشر علاوه بر استفاده از ظرفیتهای تولیدی به توسعه شبکه تولیدکنندگان کتاب صوتی همچون استفاده از ظرفیتهایی مانند ایران صدا و رادیو زیارت نیز فکر میکنند و قدمهایی را در این زمینه برداشتهاند.تاکسی در مقصد متوقف میشود. اما سفر من در بغداد، بازار، کاخ، سیاهچال نیمهتمام میماند تا در جایی دیگر بقیه داستان را گوش کنم. هرچند در این همراهی کوتاه با شخصیتهای شناخته شده تاریخی همسفر بودهام.
گزارشگر: رقیه نصیرزاده