شست‌وشوی فرش‌های حرم مطهر، تلاشی سخت برای رفاه زائران

به گزارش آستان نیوز، هر لحظه که زائر بر روی این فرش‌ها می‌نشیند، هر دم که دعا و مناجات می‌کند و از درگاه الهی استغاثه می‌جوید، انگار ارزش آن‌ها بالاترمی‌رود. بر گوشه‌گوشه این فرش‌ها چه دعاهایی که از عمق جان تا آسمان رفته است. چه راز دل‌ها که با پروردگار مهربان و صاحب این صحن و سرا، گفته شده و چه نجواهایی که زمزمه‌اش گوش ملائک را پرکرده است. این فرش‌ها که زینت‌بخش حرم رضوی و مایه آسایش و رفاه حال زائران هستند، باتوجه‌به حضور چندمیلیونی زائران مشتاق بارگاه امام رئوف در همه فصول سال، نیاز به شستشو، تعمیر و تعویض و رسیدگی دارند. تجهیز و نوسازی ادوات و ماشین‌های شستشوی فرش حرم مطهر رضوی بهانه‌ای شد تا با مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی دکتر حمید کارگر در این باره به گفت‌وگو بنشینیم.

 نیازسنجی بارگاه مطهر رضوی

 حمید کارگر درباره موضوع فرش‌های حرم مطهر رضوی می‌گوید: «این بارگاه مقدس از گذشته‌های دور با فرش‌های دستباف مفروش می‌شده و در دوران معاصر با گسترش صحن‌ها، رواق‌ها و اماکن روباز، برای مفروش شدن آن از فرش‌های ماشینی استفاده می‌شود». وی می‌افزاید: «واحد قالی‌شویی شرکت فرش آستان قدس رضوی از اوایل سال ۱۳۹۳ در کارگاه کنه بیست راه‌اندازی شد و به‌صورت مداوم شست‌وشو و تطهیر فرش‌های حرم مطهر رضوی را برعهده داشته است. در دهه گذشته تجهیزات و ماشین‌آلات قالی‌شویی به‌صورت استیجاری در اختیار شرکت قرار داشتند و باتوجه‌به اینکه همه اجسام در مجاورت آب و رطوبت اکسید شده و از بین می‌روند، دستگاه‌های قالی‌شویی هم از این قاعده مستثنی نبودند».
وی ادامه می‌دهد: «مجاورت با آب و رطوبت باعث شد تا زنگ‌زدگی و پوسیدگی در قطعات و بدنه به وجود بیاید، همین امر نیز موجب کاهش کیفیت خدمات در این واحد شده بود».
مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی با اشاره به نیازسنجی تخصصی توسط کارکنان شرکت بر اساس نیاز حرم مطهر رضوی بیان می‌کند: «مناقصه برای خرید دستگاه‌های شست‌وشو، شلاق‌زنی، آبگیری و خشک‌کنی برگزار شد و نتایج آن در کارگروه معاملات مورد بررسی قرار گرفت. با مصوبه هیئت‌مدیره خرید دستگاه‌های موردنظر از یک شرکت در دی‌ماه ۱۴۰۲ به تأیید رسید».

 
 توسعه و راه‌اندازی دستگاه شست‌وشوی جدید
 جواد غریبی مسئول روابط‌عمومی شرکت فرش آستان قدس رضوی نیز دراین‌رابطه می‌گوید: «دستگاه شست‌وشوی جدید این امکان را پدید می‌آورد تا فرش‌های ماشینی با عرض ۴/۵۰ متر را با طول نامحدود وارد کرده و به‌صورت خودکار و قابل‌برنامه‌ریزی عملیات شست‌وشو را به انجام رساند».
وی با اشاره به دیگر ویژگی‌های این دستگاه تصریح می‌کند: «دستگاه شست‌وشوی جدید به‌صورت خودکار به خاک‌گیری فرش با لرزاننده‌های تعبیه شده زیر دستگاه، برخورداری از ۱۶ فرچه رفت و برگشتی با حرکت فرکانسی، برخورداری از ۲ برس شست‌وشوی پشت و روی فرش، تنظیم سرعت شست‌وشو، تنظیم ارتفاع فرچه‌ها، تنظیم میزان مواد شوینده، برنامه‌پذیر بودن دستگاه و نازل‌های آب پرفشار برای تطهیر و آب‌کشی فرش‌ها مطابق با موازین شرعی و فقهی طراحی شده است. این دستگاه با شست‌وشوی معمولی و متداول در هر دقیقه امکان شست‌وشوی یک متر طولی فرش را نیز دارد».
وی با اشاره به دیگر تجهیزات استقراریافته در کنار دستگاه اصلی شست‌وشو عنوان کرد: «خشک‌کن لوله‌ای، دستگاه شلاق‌زن، دستگاه پولیشر مراحل شست‌وشوی فرش را به‌صورت نیمه‌خودکار بر عهده داشته و این مجموعه دستگاه‌های نیمه اتوماتیک فرایند شست‌وشوی فرش را به‌خوبی انجام می‌دهد».
گفتنی است بعد از ثبت سفارش از سوی شرکت فرش آستان قدس رضوی در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۳ عملیات ساخت دستگاه‌ها توسط شرکت تولیدکننده آغاز شد و در مدت حدود ۷۰ روز کاری به پایان رسید، در نهایت اواخر تیرماه ۱۴۰۳ قطعات ساخته شده از یزد به مشهد حمل و به مجتمع فرش کنه بیست منتقل شد تا در محل واحد قالی‌شویی نصب و سرهم‌بندی شود و استقرار یابد. باتوجه‌به اختصاص‌داشتن ماشین‌ها و تجهیزات نصب شده به شست‌وشوی فرش‌های حرم مطهر رضوی شایسته بود تا آغاز به کار این تجهیزات با نهاد بهره‌بردار به انجام رسد، به همین دلیل از در تاریخ ۳ مرداد ۱۴۰۳ با حضور مدیر عالی حرم مطهر و معاونین ایشان از تجهیزات جدید قالی‌شویی رونمایی شد و دستگاه‌ها به‌صورت رسمی به بهره‌برداری رسید.
نزدیک غروب است. نوای جان‌بخش قرآن در صحن و سرای رضوی می‌پیچد. سرتاسر حریم قدسی امام رضا (ع) با فرش‌های رنگارنگ مزین شده است. انگار حرم رضوی باغی است و فرش‌های آن گل‌های رنگین. زائران با اشتیاق صفوف نماز را تشکیل می‌دهند، بر فرش‌هایی که گروه زیادی از خادمان و دلدادگان حرم هشتمین امام مهربانی، برای استفاده بهینه زائرین از آن‌ها، شبانه‌روز تلاش می‌کنند و این تلاش، دلیلی جز عشق ندارد. عشق به صاحب این حریم نورانی و میهمانانی که حالا خاضعانه در مقابل معبود خود، نماز بندگی می‌خوانند.

 گزارشگر: سمانه عیدی کاخکی