در آستانه روز شهادت امام رضا (ع)، دویست و پانزدهمین برنامه سهشنبههای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی با محوریت رونمایی از نسخه خطی «صحیفه الرضا (ع)» موجود در کتابخانه رضوی، در نمایشگاه فرهنگی ایام پایانی ماه صفر در پیادهراه آیتالله واعظ طبسی مشهد، برگزار شد.
رونمایی از نسخه خطی «صحیفه الرضا (ع)»
به گزارش آستان نیوز، این مراسم رونمایی، 13 شهریورماه 1403، با حضور حجتالاسلاموالمسلمین سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، جمعی از مدیران و کارکنان این سازمان و همچنین زائران و مجاوران علاقهمند، در رواق گفتوگوی نمایشگاه «گذر نور در محضر عالم آل محمد (ع)» در جوار حرم مطهر رضوی، انجام شد.
حسنعلی فریدونی، کارشناس مرکز نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی در این مراسم اظهار کرد: صحیفه الرضا (ع)، نام مجموعه احادیثی است که از امام رضا (ع) در موضوعات مختلف و بدون چینش و دستهبندی، نقل شده است.
وی افزود: طبق تحقیقات تاریخی، امام رضا (ع) در سال 194 هجری قمری، جلسات متعددی در مدینه تشکیل دادند و روایاتی را با سلسله سند کامل از حضرت رسول اکرم (ص) بیان فرمودن و حاصل این جلسات، مجموعه احادیثی به روایت «احمد بن عامر طائی» است که به صحیفه الرضا (ع) معروف شده است. این اثر دربردارنده، 240 حدیث است.
فریدونی با ذکر سخنانی از علمای برجسته همچون علامه مجلسی، درباره اهمیت صحیفه الرضا (ع)، گفت: 128 نسخه خطی از این کتاب در ایران وجود دارد که 25 نسخه آن در مرکز نسخ خطی کتابخانه رضوی نگهداری میشود که 23 اثر از این آثار کتابخانه به روایت شیخ طبرسی و 2 اثر دیگر نیز به روایت عبدالعلی بن عبدالحمید سبزواری، مزین است.
وی گفت: نسخهای از صحیفه الرضا (ع) به شماره ثبت «26136»، موجود در گنجینه کتابخانه رضوی در این مراسم رونمایی شد که آن را امین الا سلام فضل بن حسن طبرسی، صاحب مجمع البیان، نقل کرده و راوی آن نیز ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن سلیمان طائی، است.
این کارشناس مرکز نسخ خطی افزود: این اثر نفیس به خط نسخ 11 سطری توسط امرالله بن نعمت الله، در 36 برگ در سال 977 هجری قمری، کتابت و با تیماج قهوهای، مجلد شده و توسط جعفر زاهدی در سال 1377 وقف حرم مطهر رضوی شده است.
اهمیت حدیث «سلسله الذهب»
در ادامه، حجتالاسلاموالمسلمین مرتضی دهشت، استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به این که صاحب کتاب صحیفه الرضا (ع)، کتاب خود را با حدیث «سلسله الذهب» آغاز کرده است، بیان کرد: حضرت رضا (ع) این حدیث را در نیشابور در موقعیتی خاص نقل کردند و اجازه کتابت آن را دادند، چنانکه گفته میشود از 10 تا 100 هزار نفر قلمدان به دست و کاتب در آن محل، حضور داشتند.
وی با تأکید بر نکاتی درباره نقل حدیث سلسله الذهب با وقفه توسط حضرت رضا (ع)، ادامه داد: ایشان تأمل کردند تا بین سخنان خالق و مخلوق فرق بگذارند، در واقع، پس از حرکت کاروان به سخنشان ادامه داده و عبارت «انا من شروطها» را مطرح کردند که به نظرم، «انا»، ناظر به شخص خود حضرت است.
سخنران مراسم افزود: حضرت رضا (ع) نیز در زمان نقل حدیث سلسله الذهب به دلیل انحرافاتی که بین مردم وجود داشت، خود را شرط «لا اِله اِلا الله» دانستند، بهعبارتدیگر، اوج این ولایت را حضرت در نیشابور بیان کردند و فرمودند، لا اله الا الله، به شرطی پذیرفته میشود که فرد ولایت ایشان را قبول کند.