پاسخ به یک شبهه‌افکنی تاریخی درباره شهادت امام رضا‌(ع) در «فرجام آفتاب»

به گزارش آستان‌نیوز، شهادت امام رضا(ع)، بنابه قول مشهور در بین شیعه، روز 30 صفر سال 203 هجری قمری واقع شده است. 
آن حضرت توسط مامون خلیفه عباسی و با خورانده شدن سم به شهادت رسید. درباره تاريخ شهادت امام رضا(ع)، مورخان و سيره‌نگاران نظرات مختلفی دارند. به عنوان مثال برخی مورخان آن را روز 23 ذی‌القعده سال 203 می‌دانند و برخی نیز روز 23 ماه رمضان را سال روز شهادت آن حضرت، دانسته‌اند. 
عده‌ای نیز، شهادت امام رضا(ع) را در روزهای چهاردهم، هفدهم یا آخرین روز ماه صفر ذكر كرده‌اند (منتهی الآمال، ج 2، ص 312). معروف و مشهور ميان علما و مورخان شيعه آن است كه امام رضا (ع) در آخرين روز ماه صفر سال 203 هجری قمری در طوس به شهادت رسيده که نظر شيخ مفيد در «ارشاد» نيز همین است.
کتاب «فرجام آفتاب، پیرامون شهادت امام علی‌بن موسی الرضا (ع)» ترجمه کتابی با عنوان «کیف قضاء الامام علی‌ابن موسی الرضا(ع)»‌ به قلم جعفر البیاتی است که در سال 1393 به زبان اصلی از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در 60 صفحه و قطع جیبی منتشر شده بود و با افزوده‌ها، اصلاحات و ترجمه فارسی در قطع رقعی و 70 صفحه با عنوان «فرجام آفتاب» چاپ و به بازار نشر عرضه شد.
 در این کتاب با تکیه بر منابع تاریخی و روایی اعم از منابع شیعه و سنی و تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته، ثابت شده است که علی‌ابن موسی الرضا(ع) توسط مأمون به شهادت رسیده و انگیزه‌های مأمون از این اقدام به جنایت نیز ذکر شده است. 
در این اثر به شکل علمی و کاملا مستند به این شبهه تاریخی پاسخ داده شده و  نشان داده شده است که فرزندان پیامبر(ص)، همگی در راه تبلیغ و ترویج دین که رسالت اصلی‌شان بوده، به شهادت رسیده‌اند.
این پژوهش با توجه به مستندات تاریخی و روایی پیش و پس از شهادت امام رضا(ع) و به‌ویژه منابع و دیدگاه‌های اهل سنت، صورت گرفته و اثری است که به‌طور خاص و به‌شکل علمی درباره نحوه شهادت امام نوشته شده است.