صوت دلنشین اذان و زیارت در قطعه ای از بهشت

 شاید قشنگ‌ترین و خاطره‌انگیزترینش، صلوات خاصه مرحوم استاد انصاریان، دعای تحویل سال، مناجات‌های شعبانیه، دعای جوشن کبیر و ... باشد که صدای آن را هر کجای این حرم که باشید، و بشنوید، حال دلتان را روحانی‌تر می‌کند. 
به گزارش آستان نیوز، سیستم‌های صوتی حرم مطهررضوی مثل هر بخش و قسمتی، پیشینه‌ای دارد. شاید برایتان جالب باشد که درگذشته این سیستم‌ها به‌صورت آنالوگ، همراه با میکسرهای آنالوگ‌ و بسیار قدیمی کنترل می‌شد که تمام تجهیزات به سمت اتاقی می‌رفت و محدودیت‌های بسیاری در خصوص انتقال سیگنال‌ها و قطعی و نویز شدید وجود داشت.
با شکل‌گیری اداره صوت و تصویر زیر نظر سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی و با درنظرگرفتن درخواست‌ها برای تجهیز سیستم‌های صوتی و از سویی با نظر به فناوری و سیستم‌هایی که در دنیا مورداستفاده قرار می‌گیرند، فرایند بسترسازی نوین در این مکان مقدس برای سیستم‌های صوتی و تصویری جدید آغاز شد.
در فاز نخست، زیر ساخت صوتی حرم مطهر رضوی از آنالوگ به دیجیتال تغییر یافت، یعنی سیستم‌های آنالوگ جمع‌آوری و تبدیل به فیبر نوری شدند.
با ایجاد بستر فیبر نوری و ایجاد شبکه‌ گسترده، سوئیچ و سرورها، فضایی استاندارد و به‌روز به وجود آمد که هم‌اکنون می‌توان ادعا کرد که بزرگ‌ترین بستر صوتی ایران و شاید یکی از بهترین بسترهای صوتی دنیا در حرم مطهر وجود دارد چرا که حدود 3 هزار خط ورودی و نزدیک به 1000 منطقه به‌صورت مجزا پوشش داده می‌شود.
یکی از مزایای این بستر این است که دیگر نویز و قطعی وجود ندارد و یا برخی مشکلات به حداقل رسیده‌اند. 
اینک، دست اپراتورها برای ارسال سیگنال‌های صوتی به تمام مناطق حرم به‌صورت نامحدود باز است و راحت می‌توان صوت همه مراسم‌های حرم را از یک مکان به مکان‌های دیگر انتقال داد.
اگر درگذشته، فقط امکان پوشش 10 محل در حرم مطهر برای نماز وجود داشت، باتوجه‌به ایجاد این بستر بزرگ، امروز می‌توان به‌ طور هم‌زمان ، 70 نماز واحد را به‌صورت مجزا برگزار کرد.

ایجاد سیستم‌های صوتی ایمن

در فاز دوم، تجهیز اتاق‌های صوتِ مجزا و استاندارد آغاز شد که شامل تجهیزات و امکانات حرفه‌ای، برای برگزاری مراسم‌ها در مکان موردنظر و انتقال صوت آن در دیگر مناطق است. 
با این اقدام حدود 12 مرکز کنترل کامل در حرم مطهر فعال شد که در صورت برگزاری مراسم در این اماکن می‌تواند به صورت مجزا آن مراسم را، راهبری کرد.در فاز سوم هم تجهیزات و مسائل امنیتی و ایمنی سیستم‌های صوتی ایجاد شدند. 
 تمام سیستم‌ها از نظر برق ورودی، نظارت تصویری و... در وضعیت بسیار خوبی هستند و تمام آن‌ها روی مدار برق استاندارد و UPS قرار دارند تا اگر خللی در برق شهری اتفاق افتاد بتوان در لحظه سیستم‌های صوتی را فعال نگه داشت تا تذکرها در شرایط اضطراری به زائران محترم اعلام شود.
درگذشته اگر در حرم به‌خاطر بارش برف‌وباران، لغزندگی ایجاد می‌شد از بلندگوهای دستی برای مراقبت‌های ویژه، نکات لازم برای عبورومرور ایمن به زائران اعلام می‌شد، اما در سیستمی که امروزه پیاده‌سازی شده، دیگر این بلندگوهای جانبی وجود ندارند و سیستم مرکزی اصلی در هر کجای حرم برای حفظ امنیت این تذکرات را پخش می‌کند.

بلندگوهایی همسان با معماری اسلامی

اصلاح بلندگوهای حرم اقدام دیگری بود که متناسب با ظرفیت هر صحن انجام شد. مسئله مهم این بود که تجهیزات صوتی از لحاظ آکوستیکی با معماری حرم مطهر رضوی سازگار باشند و از سویی ظاهر آن‌ها هم هماهنگ با معماری اسلامی باشد. 
 ازاین‌رو،بلندگوهایی که بتواند مراسم مذهبی را پوشش بدهد در دنیا کم بود، لذا این موضوع منجر به تحقیق و تفحص و تحلیل زیاد مهندسان شد که در نتیجه این تحقیقات،مونتاژ و ساخت بلندگوهای حرفه‌ای در حرم مطهر انجام شد که نکته مهم آن این است که این بلندگوها جدا از کیفیت خوب با معماری حرم نیز همسان هستند. 
 در سال 1402 این اتفاق در رواق امام خمینی(ره) به‌صورت کامل پیاده‌سازی و نصب شد و برندهای قدیمی و سیستم‌های معیوب، از حرم مطهر جمع شدند. 
به دنبال همسان‌سازی تجهیزات صوتی و تصویری با معماری این مکان مقدس، باکس‌های بلندگوها هم تغییر ظاهر دادند و نزدیک به رنگ و معماری محل نصب‌ و با محیط همخوان شدند.
باتوجه‌به ایجاد بسترهای دیجیتال و گسترش شبکه صوت و تصویر حرم مطهر، هم‌اکنون زائران در هر کجای حرم می‌توانند از صدای مراسم‌های مختلف مهم بدون نویز و تأخیر، استفاده کنند. 
در مراسم‌های یکپارچه، بسترسازی‌های رواق‌ها، راهروها و حتی حریم حرم پوشش صوتی کاملی دارند و در صورت نیاز به صوت یکپارچه می‌توان صوت یکپارچه را در هر محیطی از جمله پارکینگ، روگذر و حتی خیابان‌های منتهی به حرم، اضافه کرد.
در گام بعد نیز قرار است هوشمندسازی صدا در حرم مطهر رضوی انجام شود تا بتوان با استفاده از برنامه‌ها و شبکه‌ای که موجود است اماکن را به‌صورت هوشمند کنترل کرد تا در یک صحن صدا زیاد و در صحن دیگر، کم نباشد.