به گزارش آستان‌نیوز، رئیس اداره همکاری‌ها و تبادلات علمی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در ابتدای این نشست، با اشاره به تاریخچه و سابقه فعالیت‌های بنیاد پژوهش ها در حوزه خراسان‌شناسی، گفت: مرکز خراسان‌شناسی در سال 75 در بنیاد پژوهش ها تاسیس و در سال 80 با گروه‌های دیگر ادغام شد.
بهزاد نعمتی، ادامه داد: در مدت 5 سال فعالیت این مرکز، سه گروه مطالعاتی تاریخ و جغرافیای تاریخی، مطالعات مشترک خراسان‌شناسی و آسیایی مرکزی و گروه جغرافیا تشکیل شدند و به فعالیت پرداختند. در واقع بخش مهمی از فعالیت ها به تاریخ‌نگاری محلی، شهرشناسی، هسته‌های شهر شناسی و...اختصاص داشت و در همین راستا نشست‌های متعددی برگزار و آثاری نیز منتشر شد و همچنین جریان ثبت اطلاعات محلی وتاریخ نگاری محلی فعال شد.

فعالیت گروه خراسان‌شناسی با تمرکز بر دایرة المعارف آستان قدس

وی بازخوانی و انتشار اسناد و مدارک محلی مانند وقف‌نامه‌ها را از دیگر فعالیت‌های این مرکز برشمرد و ادامه داد: گروه مطالعات مشترک خراسان و آسیای مرکزی با ارتباطاتی که خراسان با تاجیکستان و ازبکستان داشت فعال شد و علاوه بر تعریف کارهای محلی، اساتیدی نیز از این کشورها به کشور ایران سفر کردند و در همین راستا آثاری به چاپ رسید.
نعمتی افزود: گروه جغرافیا نیز درمدت دو سال،کارهایی در حوزه جغرافیایی  و شهرشناسی تعریف و شیوه‌نامه‌هایی را نیز تدوین و آثاری را هم منتشر کرد.
 وی اضافه کرد:همچنین در حوزه پژوهش‌های رجالی کارهایی انجام شد و 8 عنوان کتاب با محوریت رجال اسفراین، جغرافیای قائنات، تاریخ مردم خجند و....در حوزه خراسان‌شناسی، به چاپ رسید.
نعمتی خاطر نشان کرد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی گروه خراسان‌شناسی را با تمرکز بر دایرة المعارف آستان قدس ادامه داد و بر مباحث رجال‌شناسی، سادات‌شناسی و...تمرکز داشت و توانست کارنامه پرباری را برای این مرکز رقم بزند.

نقش آستان قدس در تاریخ نگاری محلی

رئیس اداره مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان خراسان رضوی نیز در ادامه این نشست با اشاره به نقش و عملکرد بنیاد پژوهش های اسلامی در تاریخ نگاری محلی با تاکید بر مشهد، خراسان و آستان قدس رضوی، گفت: اهمیت این موضوع از آن روست که تاکنون به تاریخ‌نگاری محلی خراسان در دوره معاصر با مولفه‌های تبیین شده، پرداخته نشده است و بیشتر به تک‌نگاری‌های موضوعی درباره کتابها و برخی موضوعات سیاسی واجتماعی توجه شده است.
ابوالفضل حسن‌آبادی، ابرازکرد: سابقه تاریخ‌نگاری محلی ایران به قرن سوم بر می‌گردد اما در تعریف شاخصه محیط که چه اندازه و چه عناصر موضوعی را در بر می‌گیرد هنوز در ایران شناخته نشده است. 
وی افزود:برخی از کشورها همچون آمریکا، انگلیس و فرانسه بسیار در بحث تاریخ محلی کار می‌کنند. اما ما در حوزه شاخص‌های تاریخ محلی، تفاوت و تبیین مرزهای تاریخ محلی مشکل داریم.
حسن‌آبادی خاطر نشان کرد: تاریخ محلی به بررسی موضوعات هر محل با تکیه بر شاخص نیروی انسانی آن  می پردازد و در واقع تعاملی بین انسان با محیط در یک محل مشخص است.

رئیس اداره مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان خراسان رضوی، تصریح کرد: پیش از انقلاب اسلامی دو مجله مهم در حوزه تاریخ محلی ایران با عناوین «نامه آستان قدس رضوی» و «مجله فرهنگ خراسان» فعالیت داشت که در زمان خودش بسیار خوب بود.

وی با اشاره به اینکه در دهه 70 تاریخ نگاری محلی، به شکوفایی رسید، گفت: دلیل این مهم، فعالیت بنیاد پژوهش‌های اسلامی در حوزه تاریخ‌نگاری است که آثار بسیاری در این حوزه به چاپ رسید.
وی ابراز امیدواری کرد: بنیاد پژوهش های اسلامی بتواند بیش از پیش در این زمینه مثمر ثمر باشد و گام های ارزشمندی در عرصه تاریخ نگاری محلی بردارد.