فصل زمستان که فرامیرسد، بیماریهایی همچون سرماخوردگی و آنفولانزا در جامعه شیوع پیدا میکند و بیماران با علائمی نظیر آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، تب، بدندرد و حتی علائم گوارشی درگیر میشوند.
چگونگی پیشگیری و درمان بیماریهای ویروسی در فصل زمستان
در این میان، خانوادهها به سراغ درمانهای خانگی مختلف تا مصرف داروهای ضدویروسی میروند تا زودتر عضو بیمار خانواده، سلامتیاش را به دست آورده و بتواند به زندگی عادی خود بازگردد.
بیتردید، اقدامات بسیاری نیز انجام میشود تا از شیوع این بیماریهای ویروسی به دیگر اعضای خانواده و همچنین سایر افراد جامعه، جلوگیری شود.
به گزارش آستان نیوز، بیتردید، ارتقای سطح آگاهی افراد جامعه درباره بیماریهای شایع ویروسی فصل زمستان و چگونگی پیشگیری یا درمان آنها، نقش اثرگذاری در کاهش هزینههای خانوادهها و حفظ سلامت جسمی و روحی مردم یک کشور دارد.
بنابراین، باتوجهبه آغاز زمستان و ضرورت اطلاعرسانی هر چه بیشتر دراینخصوص، با دکتر کیارش قزوینی، متخصص میکروبیولوژی بیمارستان فوقتخصصی رضوی و عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
شایعترین بیماریهای ویروسی در فصل زمستان را معرفی بفرمایید.
بیماریهای ویروسی شایع در فصل زمستان به طور معمول به دلیل شرایط خاص جوی و رفتارهای اجتماعی افراد افزایش مییابند.
از جمله این ویروسها میتوان به ویروس آنفلوانزا یا آنفولانزا اشاره کرد، این ویروس یکی از شایعترین عوامل بیماریزای تنفسی در زمستان است و میتواند باعث بروز آنفلوانزا شود.
«رینوویروسها(ویروسهای سرماخوردگی)»؛نیز به طور گستردهای در فصل زمستان شیوع پیدا میکنند و باعث بروز علائم سرماخوردگی میشوند، «ویروس RSV(ویروس سینسیشیال تنفسی)»؛ این ویروس بهویژه در کودکان و نوزادان میتواند عفونتهای تنفسی جدی ایجاد کند، «ویروس پارا آنفلوانزا»؛ این ویروس نیز میتواند باعث عفونتهای تنفسی شود و «ویروس نروویروس»؛ این ویروس باعث عفونتهای گوارشی میشود، اشاره کرد.
جالب است بدانید، در پایش ویروسهای در گردش بیماریهای حاد تنفسی در آبانماه سال جاری در کشور، مشخص شد که ویروسهای سرماخوردگی با ۱۶.۱ درصد، در رأس ویروسهای در گردش قرار دارند.
دلایل اصلی افزایش شیوع این بیماریهای ویروسی چیست؟
هوای سرد و خشک با افزایش احتمال ابتلا به عفونتهای تنفسی، جمعشدن افراد در فضاهای بسته با افزایش انتقال ویروسها، کاهش فعالیتهای بدنی با تأثیر منفی بر سیستم ایمنی بدن و کمبود نور خورشید با کاهش سطح ویتامین D در بدن، از جمله مهمترین دلایل افزایش شیوع بیماریهای ویروسی در این فصل است.
آیا درمانهای خانگی مؤثری برای کاهش علائم این بیماریها وجود دارد؟
بله درمانهای خانگی میتوانند به کاهش علائم بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا کمک کنند.
استراحت کافی، نوشیدن مایعات، استنشاق بخار آب گرم، غرغره کردن آبنمک گرم، مصرف مکملهای ویتامین C و زینک، استفاده از ترکیب عسل و آبلیمو در آب گرم برای تسکین گلودرد و سرفه، از مفیدترین اقدامات ساده خانگی است.
چه زمانی استفاده از داروهای ضدویروسی توصیه میشود؟
مصرف داروهای ضدویروسی به طور معمول در مواردی نظیر بروز علائم شدید، گروههای پرخطر(مانند سالمندان، بیماران مزمن یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند) و تشخیص قطعی بیماری توسط پزشک، توصیه میشود.
همواره بهتر است قبل از شروع هرگونه درمان، با پزشک مشورت کنید تا بهترین گزینهها برای شرایط خاص شما تعیین شود.
در صورت بروز چه علائمی در ابتلا به بیماریهای ویروسی زمستانی، باید فوری به پزشک مراجعه کرد؟
همانطور که میدانید تشخیص علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا و کووید-۱۹، میتواند چالشبرانگیز باشد، زیرا برخی علائم این بیماریها مشابه هستند.
در این میان، در صورت تجربه علائمی نظیر تنگی نفس یا مشکل در تنفس، درد یا فشار در قفسه سینه، سردرد شدید(بهویژه اگر همراه با تب بالا یا نشانههای دیگر باشد)، ازدستدادن حس چشایی یا بویایی(بهخصوص در صورت وجود سایر علائم ابتلا به بیماری کووید-19)، تب بالا که به مدت طولانی ادامه دارد(بهویژه اگر بیش از سه روز طول بکشد)، علائم گوارشی شدید؛ مانند اسهال مداوم یا استفراغ که باعث کمآبی بدن میشود و خستگی شدید یا گیجی که میتواند نشاندهنده عفونت جدی باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید یا با مرکز درمانی تماس بگیرید.
همچنین، در صورت شک به کووید-۱۹، انجام تست تشخیصی توصیه میشود.
آیا این بیماریها میتوانند اثرات بلندمدتی بر سلامت فرد داشته باشند؟
بله. به طور مثال، عفونتهای ویروسی مانند آنفلوانزا یا کووید-۱۹ ممکن است باعث بروز عوارضی شوند که پس از بهبودی اولیه همچنان باقی بمانند.
این عوارض میتواند شامل مشکلات تنفسی، خستگی مزمن، اختلالات خواب و حتی مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی باشد.
دراینبین، اقداماتی همچون مراجعه به پزشک(در صورت مشاهده علائم طولانیمدت حتی پس از بهبودی از یک بیماری ویروسی)، رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم، مدیریت استرس، خواب کافی و در نهایت پیگیری درمانهای لازم، میتواند برای مقابله با این اثرات بلندمدت مفید باشد.
بهترین روشهای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای ویروسی در زمستان چیست؟
پیشگیری از ابتلا به بیماریهای ویروسی در زمستان، بهویژه سرماخوردگی، آنفلوانزا و کووید-۱۹، نیازمند رعایت اقدامات بهداشتی و سبک زندگی سالم است.
بهترین روشهای پیشگیری شامل شستن دستها، استفاده از ماسک، اجتناب از تماس نزدیک(حفظ فاصله اجتماعی از افرادی که علائم بیماری دارند یا در مکانهای شلوغ قرار دارند)، تقویت سیستم ایمنی(مصرف مواد غذایی مغذی، خواب کافی و ورزش منظم میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند)، اطمینان از تهویه مناسب فضاهای بسته، پرهیز از لمس صورت و استفاده از محصولات ضدعفونیکننده(تمیزکردن سطوح پرتردد مانند دستگیرهها، میزها و تلفنها به طور منظم)، میشود.
البته ازآنجاییکه واکسیناسیون نقش مهمی در کاهش شیوع بیماریهای ویروسی، حفاظت از جمعیت آسیبپذیر، کاهش شدت بیماری و ایمنی جمعی دارد، ترکیب این روشهای پیشگیری با واکسیناسیون میتواند بهطور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماریهای ویروسی در زمستان را کاهش دهد.
در پایان، در خصوص نقش تغذیه و سبک زندگی سالم در پیشگیری از این بیماریها بیشتر توضیح دهید.
همانطور که بیان شد تغذیه و سبک زندگی سالم، نقش بسیار مهمی در تقویت سیستم ایمنی و مقابله با ویروسها دارند.
به عبارتی دیگر، انتخابهای غذایی مناسب و عادات سالم میتوانند به تقویت دفاع طبیعی بدن کمک کنند. در این راستا، مصرف میوهها و سبزیها باتوجهبه اینکه سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها هستند، توصیه میشود.
به طور مثال، ویتامین C در پرتقال، کیوی و فلفلدلمهای و ویتامین A در هویج و کدو، از جمله مهمترین ویتامینهایی هستند که در پیشگیری از عفونت تنفسی اهمیت دارند. مصرف پروتئین کافی نیز برای تولید آنتیبادیها و سلولهای ایمنی ضروری است.
منابع خوب پروتئین شامل گوشت، ماهی، تخممرغ، لبنیات، حبوبات و مغزها میشود. چربیهای سالم اعم از چربیهای امگا-3 موجود در ماهیهای چرب (مانند سالمون) و دانهها میتوانند التهاب را کاهش دهند.
نوشیدن آب کافی نیز برای حفظ عملکرد صحیح سلولها ضروری است. همچنین کاهش مصرف قند و چربیهای ترانس و عدم استعمال دخانیات را در کنار سایر مواردی که عنوان شد، باید جدی گرفت.