بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، عاليترين مركز تبليغي، فرهنگي و علمي در اشاعه و ترویج سنت و سيره معصومین(ع) به ویژه حضرت رضا(ع) است که تاکنون آثار متنوعی را به ۱۵ زبان زنده دنیا ترجمه و روانه بازار نشر کرده است.
ترجمه پژوهشهایی با محوریت فرهنگ و سیره رضوی به ۱5 زبان زنده دنیا
به گزارش آستان نیوز، این آثار به زبانهای فرانسه، انگلیسی، تاجیکی، عربی، هوسایی، روسی، اردو، آلمانی، صربی، بنگالی، ترکی آذربایجانی،مالایی، هورامی،ایتالیایی و چینی با موضوعات آداب زیارت، امام رضا(ع)، حدیث سلسلةالذهب، فرهنگ زیارت، زائر و... ترجمه و در اختیار جامعه هدف قرار گرفته است.
در این نوشتار به برخی از آثار ترجمه شده این مرکز به زبانهای مختلف میپردازیم.
آثار منتشر شده به زبان انگلیسی
كتابهایی با عناوین «آداب زيارت امام رضا(ع)»، «امام رضا(ع) امام هشتم شيعيان»، «حضرت علي بن موسيالرضا(ع)، امام رأفت و معرفت»، «واژهنامه زیارت و حرم مطهر امام رضا(ع)»از جمله آثاری است که به زبان انگلیسی با محوریت سیره رضوی منتشر شده است.
كتاب «آداب زيارت امام رضا(ع)»، یکی از آثار برجسته این حوزه است که در آن اهداف و آداب زيارت حضرت علي بن موسي الرضا(ع) با رويكرد معرفت شناسي، طهارت روح و جسم، آمادگي روحي و عاطفي، نماز به درگاه خداوند، دعا و نيايش به پيشگاه پروردگار، پيمان صداقت و بندگي به درگاه الهي و دعا براي ظهور امام عصر(عج)،بررسی شده است.
«امام رضا(ع) امام هشتم شيعيان»، عنوان يكي ديگر از كتابهايی است كه به زبان انگليسي نوشته شده و توسط گروه ترجمه زبانهاي اروپايي اين مركز علمي پژوهشي، چاپ و منتشر شده است.
در اين كتاب شرح حال زندگي امام علي بن موسي الرضا(ع)، ويژگيهاي اخلاقي، ابعاد شخصيت اجتماعي، علمي، جلسات مناظره با ديگر دانشمندان و صاحبان انديشه، موضوع ولايت عهدي و برخورد و مواجهه امام هشتم(ع) با مامون خليفه عباسي و شهادت آن حضرت، به تفصيل آمده است.
«حضرت علي بن موسي الرضا(ع) امام رافت و معرفت»، نيز اثر دیگری است که به شرح اجمالي زندگاني امام رضا(ع)، امامت، شخصيت معنوي، اخلاقي، سياسي، مناظرات، آگاهي از اديان و مكاتب مختلف دنياي آن زمان پرداخته است.
همچنین «واژهنامه و حرم مطهر امام رضا(ع)»، از ديگر آثار منتشر يافته با محوريت امام رضا(ع) است و از آن جا كه شمار فراواني از زائران غير ايراني بارگاه امام علي بن موسي الرضا(ع) به زبان انگليسي تكلم ميكنند، نويسنده بر آن است تا با تدوين واژهنامه زيارت و حرم مطهر امام رضا(ع)، خادمان حرم شريف را در راهنمايي بهتر اين زائران ياري رساند.
آثار انتشار یافته به زبان عربی
سالانه زائران بسیاری از کشورهای عرب زبان، به بارگاه منور رضوی مشرف میشوند؛ از همین رو بخشی از آثار بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، به زبان عربی ترجمه شده و در اختیار مخاطبان عرب زبان قرار گرفته است.
از جمله این آثار میتوان به «المعارف الرافعة فی شرح الزیاره الجامعة»، «فیض الحرمین فی شرح منظومه الثقلین»، «روض الجنان و روح الجنان»، سی و پنجمین جلد از کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته» و «عجائب البلدان» اشاره کرد.
کتاب «روض الجنان و روح الجنان»، از بهترین و سودمندترین تفاسیر جهان اسلام و مقبولترین نگارشهای قرآنی فارسی امامیه در تاریخ است، این اثر تألیف حسین بن علی بن محمّدبن احمد خزاعی نیشابوری معروف به شیخ ابوالفتوح رازی است.
کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته»، دایرة المعارفی درباره قرآن، معارف و علوم قرآنی است. مدخلهای کتاب، براساس ریشه اصلی کلمات قرآن تنظیم شده و هر مدخل از جنبههای مختلف علوم قرآنی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب که هر مدخل در آغاز از لحاظ لغوی و دانش ریشهشناسی بررسی و سپس آرای دانشمندانصاحب نظر در آن زمینه مطرح میشود.
همین فرایند از منظر علم تفسیر، بلاغت، شأن نزول، تاریخ و... نیز اعمال میشود. در ابتدای هر مدخل، مشتقات هر ریشه اصلی و آمارهای گوناگون بسامدیآنها در قرآن نیز مورد توجّه قرار گرفته است.
«عجائب البلدان»، نام دیگر اثری است که به زبان عربی نگاشته شده، این اثر گنجنامهای است بر جای مانده از میراث سترگ و کهن مسلمانان در دانش جغرافیا و تاریخ که پس از تصحیح از روی دقیقترین نسخه خطی آن (نسخه دانشگاه پرینستون) فراروی خواننده قرار گرفته است.
این کتاب دانشنامهای است آکنده از دادههای دقیق و شگفتآور جغرافیایی و تاریخی و خواص گیاهان و میوهها و اعضای پیکر حیوانات که گاه به افسانه نیز در میآمیزد و تصاویری دیدنی و حکایاتی شنیدنی از باورهای کهن، فراروی ما مینهد.
«فیض الحرمین فی شرح منظومه الثقلین»،نیز کتابی ارزشمند است که فصاحت شعر را در کنار تابندگی نثر گرد آورده و در عرصۀ قرآن کریم، مهمترین موضوعات و دقیقترین آنها را بررسی کرده است.
کتاب هایی با ترجمه اردو
کتاب «فضیلت زیارت رضوی» نیز به دو زبان اردو و آذری ترجمه شده و همچنین «آرامگاههای خاندان پاک پیامبر(ص)»، «آینه الفت»، «تاریخ اسلامی؛ درسها و عبرتها» و... به زبان اردو، به چاپ رسیده است.
در کتاب «تاریخ اسلامی؛ درسها و عبرتها» که ترجمۀ «التاریخ الاسلامی دروس و عبر» به قلم آیت اللهالعظمی سید محمد تقی مدرّسی است، جنبشها و انقلابهای معاصر با عصر معصومان(ع) از سال 61 تا 250 هجری بررسی شده است؛ جنبشهایی که پس از حادثه عظیم کربلا و شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) شکل گرفت و با برافراشتن پرچم مقابله با سلطۀ امویان، مانع از تحریف آموزههای دین نبوی و فروپاشی ارکان امت اسلامی شد.
کتاب «سفر با خورشید» به زبان هوسایی
خاندان پیامبر(ص) و ائمه معصومین (ع)، همواره الگوی علمی پیروان خود بوده و با رفتار خود راه درست را به اهل ایمان نشان دادهاند، در همین راستا کتاب «سفر با خورشید» به سیره و سبک زندگی امام رضا(ع) پرداخته و خواننده را با شیوه زندگانی خاندان پیامبر (ص) آشنا میکند.
کتاب حاضر که توسط محمد تقی فعالی نگارش شده است، به زبان هوسایی، یکی از زبانهای آفریقایی-آسیایی، ترجمه و در اختیار علاقمندان، محققان و دانشپژوهان قرار گرفته است.
ترجمه کتاب «امام رضا(ع) دانای خاندان» به زبان صربی
این کتاب نوشته امیر سلمانی رحیمی، مرتضی انفرادی و بهزاد نعمتی است و توسط الکساندردراگویچ، پژوهشگر و مترجم صربستانی، ترجمه و به عنوان نخستین کتاب درباره علی بن موسی الرضا (ع) به زبان صربی ترجمه شده است.
منزلت علمی، اجتماعی، معنوی و رهنمودهای هشتمین ستاره پرفروغ آسمان ولایت و امامت، به عنوان یگانه امامی که ایرانیان مفتخر به حضور نورانی و پربرکت ایشان در سرزمینشان هستند و نماد گفت وگو در فرهنگ اسلامی به شمار میروند میتواند برای مخاطبان صرب به ویژه پژوهشگران آزاد اندیش و علاقه مند به اسلام شیعی سودمند باشد و شناخت بهتری نسبت به میراث و آموزههای تشیع به دست آورند.
این کتاب با۹۰صفحه،شامل ۸فصل، زندگی امام رضا(ع) ،شخصیت معنوی واخلاقی،شخصیت علمی، زندگانی سیاسی، شهادت، سخنان و آموزههای امام رضا (ع)، زیارت، نماد توحید و حرم مطهر، به نگارش درآمده است.