هشتمین قسمت از برنامه تلویزیونی «دارالعلم»، مجله تخصصی علوم اسلامی، میزبان حضور آیتالله محمد جواد فاضل لنکرانی، مدرس خارج فقه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، بود.
ولایت فقیه،استمرار حاکمیت دینی در عصر غیبت است
به گزارش آستان نیوز، این برنامه که هر شب ساعت 21 از شبکه چهار سیما به روی آنتن میرود، به تبیین مبانی نظری حکومت اسلامی در منظومه دین اسلام و بررسی جایگاه حکومت اسلامی در مسیر تمدنسازی نوین اسلامی، اختصاص داشت.
آیتالله فاضل لنکرانی، بیش از 32 عنوان کتاب را درباره مباحث تخصصی علوم اسلامی در کارنامه علمی خود دارد که از جمله آنها میتوان به کتابهای «نگاهی به مقاصد الشریعة»، «قواعد الفقهیه»، «بررسی فقهی سلاحهای کشتار جمعی»، «مشروعیت اجرای حدود اسلامی در زمان غیبت» و «بازپژوهی تحریف ناپذیری قرآن»، اشاره کرد.
پیوند عمیق دین و سیاست براساس قرآن
آیتالله فاضل لنکرانی،در ابتدای بحث، با اشاره به نسبت میان فقه و سیاست، گفت: دین مبین اسلام نه تنها مشتمل بر مجموعهای از آموزههای عبادی و اخلاقی برای تنظیم حیات فردی انسانهاست؛ بلکه بخش عمدهای از تعالیم خود را به حوزه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی،اختصاص داده است.
این فقیه و مدرس علوم اسلامی، در ادامه، وجود احکام اجتماعی در قران کریم را بهترین دلیل برای ارتباط دین و سیاست عنوان کرد و افزود: آیات بسیاری در قرآن کریم ناظر به مباحث اجتماعی است؛ دین قبل از اینکه به احکام فردی اشاره کند، در آیات اجتماعی، جامعه، نظام و اجتماع، مسلمانان را،مورد توجه قرار داده است. وی تاکید کرد: آیات مربوط به جهاد، ولایت و... از آیات اجتماعی قرآن بوده و خطاب آن به اجتماع است.
با توجه وجود احکام اجتماعی دین در قرآن ، دین نمی تواند جدا از سیاست باشد.
آیتالله فاضل لنکرانی، با اشاره به پیوند عمیق دین و سیاست ابراز کرد: نظریه راهبردی «الاسلام هو الحکومة» بر این نکته تاکید دارد که تحقق کامل دین بدون اقامه حکومت اسلامی ممکن نیست؛ مهمترین وظیفه حکومت اسلامی ، اقامه دین است و آیات قرآنی دلیل وجوب اطاعت از پیامبر(ص) در حکومت اسلامی را، تایید میکند.
آیت الله لنکرانی با اشاره به اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)، نظریه «الاسلام هو الحکومة» را محور اصلی بحث خود قرار داد و گفت: بر اساس تحلیل دقیق امام خمینی(ره) که در آثار فقهی ایشان همچون کتاب «البیع» به صراحت بیان شده، دین اسلام عین حکومت است؛ به این معنا که حکمرانی دینی از ماهیت و ذات دین برخاسته و نه امری الحاقی یا بیرونی به آن،است.
در قرآن کریم هم آیاتی وجود دارد از جمله آیه ۱۳ و ۱۵ سوره «شوری» که ،دلالت به اقامه دین توسط حکومت، دارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه با رد نگاه تقلیلگرایانه به دین، که آن را صرفاً در عبادات فردی منحصر میکند، افزود: اسلام دینی است که برای تمام عرصههای زندگی انسان برنامه دارد و نمیتوان آن را محدود به امور عبادی نظیر نماز و روزه دانست؛ دین بدون برنامه اجتماعی و حکومتی، ناقص و بدون کارایی است.
آیتالله فاضل لنکرانی همچنین با استناد به آیه ۳۶ سوره نحل «أَنِ اعبُدُوا اللَّهَ وَاجتَنِبُوا الطّاغوتَ»، تأکید کرد: این آیه روایتگر نفی مطلق طاغوت است که در اینجا طاغوت تعبیر به حاکم غیر مشروع میشود.
ایمان به خدا بدون پرهیز از طاغوت، ایمانی ناقص است؛ براساس این آیه، خداوند متعال، عبادت خالصانه خداوند، اجتناب مطلق از طاغوت و دوری از هرگونه سلطه غیرالهی را محورهای اصلی برای سعادت بشر، عنوان میکند.
وی افزود: طاغوت تنها به معنای بتهای چوبی یا سنگی نیست، بلکه هر قدرت، سیستم و فردی که بدون اذن الهی اعمال حاکمیت کند، طاغوت محسوب میشود.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)،با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی، نفی طاغوت میکند، افزود: تجربه انقلاب اسلامی ایران ثابت کرد، اگر ملتی با ایمان به خدا و در پرتو ولایت فقیه حرکت کند، میتواند طاغوت را ساقط کرده و حکومتی الهی برپا سازد.
وی اضافه کرد: امروز نیز هر حکومتی که قوانینش مبتنی بر وحی و دستورات الهی نباشد، مشمول عنوان طاغوت است و رجوع به آن، حتی برای احقاق حقوق شخصی، از منظر دین، حرام است.عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به آیه۴۰ سوره یوسف «إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلَّهِ» تصریح کرد: قضاوت و حاکمیت، تنها اختصاص به خداوند متعال دارد و هیچکس حق ندارد به صرف خواست خود یا مردم، بر دیگران حکومت کند.مشروعیت هر حکومتی تنها زمانی پذیرفته است که،مستند به فرمان الهی باشد.
تحقق دین در سایه حکومت الهی
این مدرس حوزه علمیه قم با تأکید بر این نکته که دین تنها در سایه حکومت الهی، محقق میشود، اظهار داشت: آیات متعددی از قرآن، همچون آیه ۴۱ سوره حج «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصّلاةَوَآتَوُا الزَّکاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ»، نشان میدهد که اجرای دین، نیازمند قدرت و حکومت است.
وی با اشاره به برخی مغالطههای رایج در عصر حاضر، افزود: ادعای دموکراسی بدون پذیرش مرجعیت وحی، در نهایت به نوعی طاغوتگرایی میانجامد، هرچند در ظاهر، شعار مردمسالاری داده شود.
ولایت فقیه ادامه منطقی و حقوقی ولایت معصوم(ع)
آیتالله فاضل لنکرانی با تبیین مبانی نظری ولایت فقیه اظهار داشت: ولایت فقیه ادامه منطقی و حقوقی ولایت معصوم(ع) است؛همانطور که پیامبر(ص) و ائمه(ع) مأمور به اقامه دین و اجرای عدالت بودند، فقیه جامع الشرایط نیز در عصر غیبت، این وظیفه را،بر عهده دارد.
وی، تأکید کرد: مشروعیت ولایت فقیه مستقیماً از شارع مقدس سرچشمه میگیرد و نیازی به مشروعیتبخشی مردمی ندارد، هرچند بیعت مردم، پشتوانه تحقق عملی آن است.
یادآوری میشود، ویژهبرنامه تلویزیونی «دارالعلم»، باهدف ترویج فرهنگ و معارف دینی، در 20 قسمت تهیه شده و هر شب (شنبه تا چهارشنبه، ساعت 21)، در شبکه 4 سیما، میزبان یکی از چهرههای نامدار دینی و فرهنگی کشور، است.
گفتنی است، در قسمتهای بعدی این مجله تلویزیونی، دانشورانی برجسته همچون حجتالاسلام حمید پارسانیا، دکتر احد فرامرز قراملکی و... به ارائه دیدگاههای خود پیرامون مباحث گوناگون علوم اسلامی، خواهند پرداخت.
تولیت آستان قدس رضوی
