به گزارش آستان نیوز، امروز 28 اردیبهشت‌ماه، روز بزرگداشت حکیم غیاث‌الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم، معروف به خیام نیشابوری، شاعر، فیلسوف، ریاضی‌دان و ستاره‌شناس قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری، است.
به این مناسبت، کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران، به  معرفی منتخبی از آثار این دانشمند برجسته تاریخ ایران و جهان، موجود در گنجینه خود، با محوریت موضوعی شعر فارسی و فلسفه اسلامی، می‌پردازد.

منتخبی از آثار خطی خیام

مجموعه نسخ خطی موجود در گنجینه ملک از آثار  خیام، به خط نستعلیق، شکسته‌نستعلیق و نسخ بر روی کاغذهایی از جنس ترمه، فرنگی آهارمهره، سپاهانی و...، در دوره‌های تاریخی همچون سده‌های دهم و یازدهم قمری، کتابت شده است.
از جمله این نسخه‌ها می‌توان به رساله «حکمه الکون و التکلیف»، تألیف سال 473 هجری قمری، اشاره کرد که از معدود آثار فلسفی برجای‌مانده از خیام در کتابخانه و موزه ملی ملک است که توسط ابوالقاسم علي به خط نستعلیق، در سال 1020 هجری قمری بر روی کاغذ ترمه نوشته و با جلد ابری فرنگی، مجلد شده است. 
رساله «فی معرفه مقدار الذهب و الفضه فی الجسم المرکب منها» که درباره تعیین مقدار طلا و نقره از جسم مرکب از آن دو (آلیاژ آنها) است، یکی دیگر از آثار خیام نیشابوری گنجینه ملک به شمار می‌آید که در سال 930 هجری قمری به‌خط شکسته نستعلیق، نگاشته شده است. 
می‌توان از نسخه «فصل من شرح الحکيم عمر بن الخيام في تفسير سبحان الملک ‌القهار»، به‌خط نستعلیق عبدالقادر اردوبادي و بیشتر بی‌نقطه که در سال 1021 قمری بر روی نوعی ترمه نوشته شده است، نیز نام برد. 
نسخه «رباعیات خیام» که توسط فضل‌علي‌خان‌ بن اسماعيل قاجار قوانلو به‌خط شکسته نستعلیق در سال 1242 قمری بر روی کاغذ فستقی کتابت و با جلد میشن سیاه ضربی، مجلد شده است، از دیگر آثار این موقوفه محسوب می‌شود. 

از کتاب‌های چاپ‌سنگی تا قطعات خوشنویسی

همچنین در بین مجموعه آثار چاپ‌سنگی گنجینه ملک، کتاب‌های چاپ‌سنگی از رباعیات خیام به چشم می‌خورد که در تهران و استانبول منتشر شده است. به طور نمونه، یکی از این آثار چاپ‌سنگی در سال 1326 هجری قمری در چاپخانه محمود بک، در استانبول، به چاپ رسیده است. 
علاوه بر این آثار خطی و چاپ‌سنگی، گنجینه ملک حافظ قطعات خوش‌نویسی ارزشمندی مزین به شعرهای خیام نیز است. 
 از جمله این آثار خوشنویسی می‌توان، به قطعه شکسته‌نستعلیق ممتاز به خط عبدالمجید درویش طالقانی، اشاره کرد که قدمت آن به دوره قاجار، برمی‌گردد.
این اثر، یکی از نفایس مجموعه اهدایی بانو عزت‌ملک ملک، دختر بزرگ بنیانگذار و واقف کتابخانه و موزه ملی ملک، محسوب می‌شود.
گفتنی است، کتابخانه و موزه ملی ملک در سال 1316 شمسی، توسط حاج حسین آقا ملک، وقف حرم مطهر رضوی شده و در حال حاضر همه‌روزه به جز روزهای تعطیل، در ساعات 8:30 تا 16:30، به نشانی تهران، خیابان امام خمینی(ره)، خیابان سی‌تیر، خیابان یارجانی، خیابان ملل متحد (میدان مشق)، پذیرای علاقه‌مندان است.