رنگ و بوی روستا و عشایر در نفایس کتابخانه و موزه ملی ملک
به گزارش آستان نیوز، بررسی آثار هنری و تاریخی کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه یادگار حاج حسین آقا ملک نشان می‌دهد که برخی از نفایس این مجموعه همچون قلمدان‌های لاکی، تابلوهای نقاشی، قالی، قالیچه و گلیم، رنگ و بوی روستا و عشایر دارد و نقش و طرح‌های مرتبط بر روی آنها به چشم می‌خورد. از سویی دیگر، برخی از عکس‌ها و اسناد تاریخی و تمبرهای مناسبتی موجود در گنجینه ملک نیز، مرتبط با روستاهای کشور است.
قلمدان‌های لاکی
قلمدان لاکی با نقش زندگی روستایی که قدمت تاریخی آن به دوره قاجار برمی‌گردد، از جمله این آثار است. در این اثر، دو سمت قاب روی قلمدان، دارای زمینه مشکی با نقش گل و پرنده و رنگ زمینه آن نیز، مشکی و نخودی است.
این قلمدان دارای رقم، «عباس شیرازی در سال 1298 قمری» است و توسط حاج حسین آقا ملک، وقف کتابخانه و موزه ملی ملک شده است.
قلمدان لاکی دیگری با نقش زندگی روستایی، اما بدون رقم و همچنین قلمدان لاکی با نقش گاوچران با رقم «نقل استادی آقا زمان مبارک ابن محمود»، در بین آثار وقفی این مجموعه وجود دارد که قدمت هر دو اثر، به دوره قاجار، می‌رسد. قلمدان نقش گاوچران، اثر نگارگری محمود خان ملک الشعرا، در سال 1250 قمری، است.
تابلوهای نقاشی
تابلوی نقاشی «بانوی عشایر»، از دیگر آثار مرتبط با روز روستا و عشایر در گنجینه ملک است که توسط «لوئیجی آکوارونه»، نقاش ایتالیایی در کاخ استانبول در دوره امپراطوری عثمانی، در ابعاد 24 در 18 سانتی‌متر، خلق شده است.
همچنین تابلوی «لانه مرغ‌ها و خروس‌ها» در میان آثار نقاشی موزه ملی ملک، قابل مشاهده است که توسط «لورین» با موضوع زندگی روستایی در ابعاد 69 در 55 سانتی‌متر، کشیده شده است. این اثر که ترکیب‌بندی منسجمی دارد، نیز از جمله آثار وقفی حاج حسین آقا ملک به شمار می‌آید.
از دیگر آثار این نقاش با حال و هوای روستایی در موزه ملی ملک، می‌توان به تابلوی «لانه پرندگان» اشاره کرد که دارای ابعاد 69 در 56 سانتی‌متر است.
دست‌بافته‌های روستایی و عشایر
این موقوفه فرهنگی دارای مجموعه ارزشمندی از قالی، قالیچه، گلیم و...، است که توسط هنرمندان عشایر و روستایی کشور بافته شده و در گذر زمان، راهی موزه ملی ملک شده است.
«قالی سالارخانی ترکمن(یموت)»، از جمله این آثار محسوب می‌شود. این قالی تمام ابریشم، بافت طایفه یموت در سال 1277 شمسی و از آثار وقفی حاج حسین آقا ملک است.
همچنین می‌توان به «قالیچه طرح هندسی بلوچ خراسان»، «قالیچه جانمازی بلوچ خراسان»، «قالیچه لچک ترنج هندسی قشقایی» و «گلیم نقش شکسته قشقایی»، اشاره کرد.
عکس و سندهای تاریخی
در میان عکس‌های قدیمی موجود در گنجینه ملک نیز، آثاری مرتبط با روستا وجود دارد که می‌توان از عکس‌های قاجاری با محوریت نمایی از روستای یوش مازندران، روستای کروه، روستای بلده، روستای کجور و...، نام برد.
از جمله اسناد مکتوب تاریخی مرتبط با روستاهای کشور این گنجینه نیز، می‌توان به «تقسیم‌نامه املاک روستای خلیلان در فیروزآباد در سال 1215 قمری(دوره قاجار)»، «مصالحه‌نامه اجاره روستای کهریز شوراب بین عبدالعزیز جهانسوز و حسن زندی گندمی در سال 1320 شمسی» و «مبایعه‌نامه روستای میانه سیاهگل بین تراب بدری میانه و عبدالعزیز جهانسوز در سال 1312 شمسی» اشاره کرد که توسط لادن جهانسوز به این کتابخانه، اهدا شده است.
همچنین «نامه درباره پرداخت خرمن چند روستا به بصیرالسلطنه و باصرالملک در سال 1334 قمری» و «وکالت‌نامه فروش روستاهای قره داغلو و قلعه سرخ تربت‌جام در سال 1324 قمری»، منتخبی از این اسناد تاریخی در دوره قاجار است.
تمبرهای مناسبتی
در میان تمبرهای موجود در کتابخانه و موزه ملی ملک نیز، «تمبر 6 ریالی سالروز انجمن ملی خانه‌های فرهنگ روستایی»، به چشم می‌خورد که در سال 1355، چاپ شده است.
همچنین می‌توان به «تمبر 20 ریالی روز عشایر» اشاره کرد که در سال 1368، با نقش عشایر با اسب‌ها و چادر، توسط شرکت پست جمهوری اسلامی ایران، منتشر شده است.
جالب است بدانید، در بین نفایس این مجموعه، سکه نقره عشایر نیز قابل بررسی است که در واقع، سکه نیست بلکه اثری تقلیدی از سکه‌های شاه سلطان حسین صفوی است که توسط عشایر در تبریز، ضرب شده است.
گفتنی است، کتابخانه و موزه ملی ملک در سال 1316 شمسی، وقف بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) شده است و در حال حاضر همه‌روزه به‌جز روزهای تعطیل، از ساعت 8:30 تا 16:15، به نشانی «تهران، خیابان امام خمینی(ره)، خیابان سی‌تیر، خیابان یارجانی، خیابان ملل متحد(میدان مشق)»، پذیرای فرهنگ‌دوستان است.
- پیشنهاد سردبیر
- آخرین اخبار
