نسل جدید آگاه‌ترین نسل تاریخ بشر است و ناکارآمدی نظام آموزشی را به‌خوبی درک می‌کند

به گزارش آستان نیوز، دکتر وحید حجتی نیکو، پژوهشگر و دکترای تخصصی علوم ارتباطات در همایش «نسل آلفا؛ از رمزگشایی تا تعامل مؤثر» که باهدف بررسی روان‌شناسی و ویژگی‌های اجتماعی نسل جدید، به همت مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) در سالن همایش شهید سلیمانی ویژه کارکنان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه برگزار شد، به تشریح ابعاد اجتماعی، تربیتی و روانی نسل آلفا پرداخت و با بازخوانی روند تحولات نسلی از زد تا آلفا ضرورت بازتعریف شیوه‌های تربیتی و آموزشی را در دنیای جدید، یادآور شد.

خانواده‌ها و شکاف نسلی در رسانه‌های اجتماعی

این استاد دانشگاه، با اشاره به نتایج پژوهشی در فاصله سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۴ در تهران گفت: ۷۰ درصد گروه‌های خانوادگی در شبکه‌های اجتماعی محتوایی تولید می‌کنند که برای نسل جدید بی‌معناست یا جذابیتی ندارد.

به گفته دکتر حجتی نیکو، بخش زیادی از نوجوانان این گروه‌ها را در حالت بی‌صدا قرار داده‌اند، زیرا میان محتوای والدین و ذهنیت نسل‌های جدید، گسل ارتباطی و مخاطب ناشناسی عمیق، به وجود آمده است.

آگاه‌ترین نسل تاریخ بشر در معرض داده‌های بی‌پایان

وی با توضیح ویژگی‌های برجسته نسل آلفا، افزود: نسل آلفا آگاه‌ترین نسل تاریخ بشریت است؛ نسلی که در اوج فناوری و در کنار داده‌های لحظه‌ای رشد کرده و برخلاف نسل‌های گذشته، نسبت به ناکارآمدی ساختار‌های آموزشی و اجبار‌های سنتی، آگاهی کامل دارد.

این استاد دانشگاه، ادامه داد: این نسل یادگیری بازی‌محور دارد، استقلال رأی می‌طلبد و انتخاب‌گری را در همه ساحت‌های زندگی خود اعمال می‌کند. سبک تربیت سنتیِ دستور محور در برابر چنین نسلی کارآمد نیست و والدین باید محیط امن و انتخاب آفرین ایجاد کنند تا فرزندان، مسیر خود را، کشف کنند.

ناکارآمدی نظام آموزشی و لزوم بازنگری در روش‌های یاددهی

دکتر حجتی نیکو، در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به تحولات نظام‌های آموزشی جهان تصریح کرد: کشور‌هایی مانند فنلاند و دانمارک با کاهش سخت‌گیری‌ها و استفاده از آموزش مبتنی بر تجربه و طبیعت، محیطی آزاد و اکتشافی فراهم کرده‌اند؛ درحالی‌که در نظام آموزشی ما هنوز سخت‌گیری جایگزین نظم شده است.

وی، افزود: سخت‌گیری، زاده بی‌نظمی است. هرجا نظم و عدالت آموزشی وجود داشته باشد، نیازی به‌اجبار و فشار تربیتی نیست.

مدرسه، خانواده و نقش مربیان در تربیت نسلی خلاق

این استاد دانشگاه، خاطرنشان کرد: در ایران باید از شیوه‌های مربیگری فعال و گفت‌وگوی دوطرفه استفاده کرد تا فرزندان نه از اجبار، بلکه باانگیزه و درک خود به مسیر رشد برسند. کودک باید در ۷ سال نخست پادشاه و در ۷ سال دوم رفیق باشد.

هنردرمانی و هوش‌های چهارگانه در تربیت نسل آلفا

دکتر حجتی نیکو، در بخش دیگری از سخنانش به اهمیت هنر و تخیل در درمان‌های رفتاری اشاره کرد و افزود: بسیاری از استعداد‌های هنری در بستر اضطراب و تنش‌های روحی زاده می‌شود. هنر، سوپاپ تخلیه روان انسان مدرن است و در تربیت نسل آلفا می‌تواند جایگاهی کلیدی، داشته باشد.

وی همچنین با بیان اینکه شخصیت انسان در ۷ سال نخست و هوش او در ۷ سال دوم شکل می‌گیرد، گفت: هوش معنوی و اجتماعی، مهم‌ترین پایه‌های رشد هستند. نسل جدید بیش از نمره و مدرک، به همدلی، مسئولیت، مهارت ارتباطی و عزت‌نفس نیاز دارد.

وی با استناد به آیه شریفه إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ لَّسْتَ عَلَیهِم بِمُصَیطِرٍ، گفت: مربی و والد باید الگوی نیکو باشند، نه عامل اجبار، از همین رو تغییر پایدار فقط با آگاهی درونی شکل می‌گیرد.

این استاد دانشگاه، با اشاره به‌ضرورت بازتعریف نقش معلمان و والدین اظهار کرد: در شیوه آموزش برای نسل آلفا، مربی باید بستری را فراهم آورد تا فراگیر خودش به‌ضرورت تغییر پی ببرد، در این مسیر، هدف تبدیل شاگرد به تکرارکننده نیست، بلکه به انسانی است که بتواند انتخاب کند و رشد کند.