آیت‌الله میلانی (ره) الگویی از مرجعیت پویا و نهادساز در روزگار معاصر بود

به گزارش آستان نیوز، وی با تبیین شاخصه علمی آیت‌الله میلانی، گفت: شیوه منحصر‌به‌فرد ایشان در پیوند فقه با اصول، میراثی متمایز از مکتب اصولی نجف به‌جای گذاشت.

آیت‌الله میلانی که از شاگردان برجسته مرحوم آقا ضیاءالدین عراقی و محمدحسین اصفهانی بود، با تصمیمی آگاهانه، مبانی فلسفی، به‌ویژه مبانی مکتب صدرایی را از کالبد فقه، خارج کرد.

به گفته وی، آیت‌الله میلانی اصول فقه را به‌گونه‌ای مستقل و غیرفلسفی تدریس می‌کرد و درعین‌حال، با نگاه عقلایی و عرفی به مباحث فقهی می‌پرداخت. این روش، فقه را روان، اقناعی و کاربردی می‌ساخت و از پیچیدگی‌های نظام‌های فلسفی دور می‌کرد.

مرجعیت به‌مثابه نهادی زنده و تاریخی

این پژوهشگر فرهنگی، کنگره بزرگداشت آیت‌الله میلانی (ره) را فرصتی برای بازخوانی مرجعیت شیعی به‌عنوان نهادی پویا دانست و افزود: مطالعات حوزوی معمولاً یا به درس و مباحث فقهی محدود شده‌اند یا مرجعیت را صرفاً به‌صورت گزارشی و تاریخی بررسی کرده‌اند، درحالی‌که باید آن را نهادی زنده دانست که در هدایت فرهنگی و اجتماعی جامعه شیعه نقش داشته است.

به گفته دکتر رستگار مقدم، آیت‌الله میلانی (ره) نمونه‌ای از مرجعیت فعال در روزگار معاصر بود که توانست در بستر شهر مشهد، میان سنت فقهی نجف و نیاز‌های اجتماعی روزگار خود، پیوند برقرار سازد.

ضرورت بازخوانی مکتب فقهی و عقلانیت پنهان

وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: یکی از ابعاد کمتر شناخته‌شده شخصیت آیت‌الله میلانی، جنبه مکتب‌داری در فقه و عقل‌گرایی پنهان اوست؛ عقل‌گرایی‌ای که به‌رغم عدم نگارش آثار مستقل، در لابه‌لای درس‌ها و تقریرات ایشان قابل‌پیگیری است.

این استاد دانشگاه، در ادامه گفت: دفاع کلامی آیت‌الله میلانی از مکتب اهل‌بیت (ع) در عین پرهیز از نگارش آثار صرفاً کلامی، وجه دیگری از عمق و دقت اندیشه ایشان را نشان می‌دهد.

این پژوهشگر، گفت: انتظار می‌رود کنگره آیت‌الله میلانی بستری برای تاریخ‌نگاری تحلیلی، نه صرفاً توصیفی، از مرجعیت معاصر باشد؛ تا از خلال مطالعه موردی این مرجع بزرگ، نقش و کارکرد مرجعیت در جامعه امروز، بازتعریف شود.