ضرورت ایجاد مشارکت‌های ملی در سطح آرشیوهای مطبوعاتی ایران

به همت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و در راستای ایجاد مشارکت‌های ملی در سطح آرشیوهای مطبوعاتی ایران، نخستین نشست «بررسی عملکرد مراکز آرشیوی در حوزه مطبوعات و جراید»، با محوریت کتابخانه‌ آستان قدس رضوی و کتابخانه ملی ملک، در تهران، برگزار شد.

به گزارش آستان نیوز، این نشست با حضور جمعی از صاحب نظران، آرشیویست‌ها و علاقه‌مندان به حوزه حفاظت و نگهداری مطبوعات،در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در پایتخت برپا شد.
در ابتدای نشست، ابراهیم حافظی، رئیس اداره مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به معرفی این اداره، فعالیت‌ها و شیوه‌های مستندسازی، حفاظت و خدمات منابع مطبوعاتی آن پرداخت و ضمن بیان چالش‌های اداره مطبوعات آستان قدس رضوی، برنامه‌ها، پیشنهادات و آینده‌نگری خود در زمینه مطبوعات را، در این اداره، ارائه داد.

افرایش تعاملات کتابخانه ای با دیجیتال سازی

وی با اشاره به تحولات حوزه دیجیتال‌سازی و برنامه‌هایی که در این زمینه پیگیری می‌شود، پیشنهاد داد تا یک کنسرسیوم در سطح ملی یا انجمنی فعال از آرشیوها و مجموعه‌داران این حوزه برای تعامل دوره‌ای تشکیل شود که این موضوع مورد توجه حاضران در نشست نیز قرار گرفت و بر ضرورت راه‌اندازی آن، تأکید شد.
حافظی همچنین گفت: می‌توان با تعاملات کتابخانه‌ای در زمینه دیجیتال‌سازی از اقدامات موازی جلوگیری و با تبادل منابع،علاوه‌بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها برای حفاظت بهتر منابع، اقدام اصولی انجام داد.
وی با معرفی برخی از چالش‌های آرشیوداری، افزود: برطرف کردن این چالش‌ها به رفع مشکلات فضای نگهداری، بودجه خرید و مرمت مطبوعات، حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرای واسپاری، ایجاد انجمن و شورای ملی در این زمینه، تدوین استانداردهای مشخص و نرم‌افزارهای مفید در سطح ملی برای فعالیت‌های آرشیوی، وابسته است.
در ادامه نشست، برخی از حاضران ضمن ابراز خشنودی از آشنایی با فعالیت‌های اداره مطبوعات آستان قدس رضوی، بر لزوم توجه بیشتر به تسهیل ارائه خدمات در این مرکز تأکید کردند.
تعدادی از پژوهشگران حاضر در جلسه که از خدمات این اداره بهره‌مند شده بودند نیز، رضایت خود را اعلام کرده و خدمات‌رسانی کارشناسان آن را مورد تمجید،قرار دادند.

لزوم راه‌اندازی کنسرسیوم ملی و همکاری کتابخانه‌ای

همچنین در این نشست، نوشاد رکنی، رئیس اداره کتابخانه مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران و شهره هدایتی، مسئول بخش مطبوعات کتابخانه ملک، گزارش‌هایی از فعالیت‌های فنی و مرمتی این کتابخانه و برنامه‌های آینده برای بهبود فعالیت‌های آن، ارائه کردند.
در این نشست، قرار شد کتابخانه ملی ملک تعامل با اداره مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در مشهد را در این حوزه به‌ویژه در زمینه دیجیتال‌سازی و تبادل منابع، گسترش دهد.
محمد رحمانی، دبیر نشست نیز، از آرشیوهای مطبوعات کتابخانه‌های آستان قدس رضوی، مجلس شورای اسلامی و کتابخانه ملی به‌عنوان غنی‌ترین و بزرگ‌ترین مراکز مطبوعات ایران نام برد و افزود: این کتابخانه‌ها می‌توانند با مشارکت‌های بیشتر در سطح ملی، منشاء تحولات جدید در این زمینه شوند.
وی گفت: برای راه‌اندازی کنسرسیوم ملی و همکاری کتابخانه‌ای، تمام مراکز و دست‌اندرکاران باید مشارکت کنند تا به شیوه‌نامه‌ها و استانداردهای مشخص در حوزه نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، دست پیدا کنیم.
همچنین رحمانی ابراز امیدواری کرد تا برگزاری مجمع‌های سالانه برای تقدیر از بهترین آرشیویست‌ها، مجموعه‌داران، واقفان، اهداکنندگان و پژوهشگران حوزه مطبوعات، به مرحله اجرا برسد.
در پایان نشست، حاضران ضمن بازدید از مخازن و فعالیت‌های حوزه مطبوعات کتابخانه مجلس شورای اسلامی، بر ضرورت تداوم برگزاری این نشست‌ها و تبادل نظر در زمینه مباحث آرشیوی و ایجاد راهکارهای اجرایی، تأکید کردند.
گفتنی است، در مجموع در نخستین نشست بررسی عملکرد مراکز آرشیوی در حوزه مطبوعات و جراید با محوریت آرشیو مطبوعات کتابخانه‌ آستان قدس رضوی و کتابخانه ملی ملک، علاوه بر معرفی مراکز آرشیوی این کتابخانه‌ها، به بررسی چالش‌ها و مشکلات آرشیوی در این حوزه پرداخته شد و سخنرانان نشست، به سؤالات حاضران، پاسخ دادند.