تلویزیون اینترنتی آستان نیوز
برای نمایش آرشیو پخش زنده کلیک کنیدبه مناسبت 15 ذیالحجه، سالروز ولادت با سعادت امام هادی(ع) و به منظور آشنایی و شناخت ابعاد مختلف زندگی و سیره ائمه اطهار(ع)، به ویژه امام هادی(ع) و پیوند ایشان با امام رضا(ع)، با دکتر مرتضی انفرادی، مدیر گروه اعتاب مقدس بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه میخوانید:
گفت و گو را با بیان مختصری از زندگانی امام هادی(ع) شروع کنیم.
دهمین پیشوای شیعیان، امام هادی (ع)، در سال ۲۱۲ هجری قمری، در شهر مدینه چشم به جهان گشودند.
نام مبارکشان علی (ع) و القاب مشهوری مانند هادی، نقی، عالم، فقیه، ابن الرضا (ع) و... . به ایشان اطلاق شده است.
پدر عظیم ایشان، امام جواد (ع) و مادر گرامیشان، سمانه نام داشت.
امام هادی (ع)، دومین امام پس از پدر بزرگوارشان هستند که در سن کودکی منصب امامت را به عهده گرفتند؛ ایشان در سن ۸ سالگی و در سال ۲۳۰ هجری قمری، هنگام شهادت امام نهم، عهدهدار امامت شدند.
امام هادی (ع)، در سوم ماه رجب در سن ۴۲ سالگی، به دستور معتز عباسی به شهادت رسیدند و حرم ایشان در شهر سامراست.
چرا به امام هادی (ع) ابن الرضا (ع) گفته میشد؟
فرزندان امام رضا (ع)؛ شامل امام جواد (ع)، امام هادی (ع)، امام حسن عسکری (ع) و حتی امامزمان (عج)، به ابن الرضا (ع) و ابناءالرضا (ع) شهرت یافتند.
این لقبی بود که هم شیعیان و هم بنیعباس در آن دوره به خاندان امام رضا (ع)، داده بودند.
در برخی منابع آمده است: شهرت امام رضا (ع) در مناظرهها سبب شده، بیشتر مردم به فرزندان ایشان ابن الرضا (ع)، بگویند.
برخی هم قائل هستند؛ چون تعداد سادات و علویانی که با شجرهای غیر از امام رضا (ع) به پیامبر (ص) منتسب میشدند، در زمان بنیعباس زیاد شده بود؛ بنابراین برای شناسایی این شاخه از سادات، ابناءالرضا (ع)، گفته میشد.
آیا امام رضا (ع)، در مورد امامت امام هادی (ع) مطلبی بیان فرمودهاند؟
از حیاتیترین موضوعات در قرن دوم و سوم هجری، مشخصکردن سلسله امامت توسط امامان قبل بود.
این مطلب از همان ابتدا، بهعنوان نماد شیعه شناخته میشد؛ ازاینرو ائمه (ع) در روایاتی اسامی تمام دوازدهامام را بهصورت صریح بیان میکردند؛ برای این موضوع امام رضا (ع) نیز احادیث فراوانی را بیان فرموده که یکی از آنها، روایت «محسن الا سلام» است که ایشان، موضوع امامت را کاملاً توضیح دادهاند و نام مبارک تمامی ائمه (ع) را بهصراحت بیان کردند و نام مبارک امام هادی (ع) را با عبارت «علی بن محمد» بهعنوان دهمین امام و جانشین پیامبر (ص)، معرفی کردهاند.
امام هادی (ع) نقشی اساسی در تبیین جایگاه رفیع امامت داشتهاند و به همین منظور معارف ناب امامت را در قالب زیارتنامههای متعدد به شیعیان آموزش دادهاند، یادگاری امام هادی (ع) برای زائران مشهدالرضا (ع)، چه بوده است؟
زیارت امام رضا(ع) در منابع دینی بسیار مورد تاکید بوده و از سایر امامان، فضیلتهای زیادی برای آن، بیان شده است.
در میان روایات رسیده از معصومین (ع)، روایتی از امام هادی (ع) آمده است که ایشان افراد را ترغیب به زیارت حضرت امام رضا (ع) میکردند و فرمودهاند: هر کس به زیارت امام رضا (ع) برود، حتی اگر در راهرفتن به طوس سختی و رنجی را تجربه کند، جسم او بر جهنم، حرام میشود.
ایشان در روایتی دیگر فرموده اند: اگر کسی حاجتی دارد، در طوس قبر امام رضا(ع) را با غسل زیارت کند و بالا سر ایشان دو رکعت نماز بخواند و در قنوت آن از خدا حاجتش را بخواهد، خداوند دعای او را اجابت خواهد کرد، به شرطی که حاجت او در گناه و قطع رحم، نباشد.
امام هادی(ع) در حدیثی دیگر فرمودهاند: هر که به زیارت امام رضا(ع) برود، خدا وی را شفابخشد و در امان باشد.