تلویزیون اینترنتی آستان نیوز
به گزارش آستان نیوز، مسیرمان از ورودی صحن غدیر آغاز شد، گذر از میان خیل عاشقان، و بعد پیچیدن به سمت کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی. فضایی سرشار از عطر کاغذها و طنین زمزمههای دانش. از میان قفسهها گذشتیم و وارد سالنی شدیم که قرار بود میزبان گردهمایی دو روزه مدیران مدارس سعادت باشد. جایی که معنویت رضوی با دغدغههای علمی و تربیتی درهم میآمیخت؛ جایی که مدیران آمده بودند تا پیمانی دوباره ببندند برای آیندهای که قرار است به دست نسل معارفمدار ساخته شود.
ابتکار شهید دکتر طهرانچی؛ ریشههای یک نهال نوپا
در ابتدای نشست، دکتر سروریمجد، قائممقام دانشگاه آزاد اسلامی، به فلسفه شکلگیری مدارس سعادت اشاره کرد. او روایت را از ابتکار شهید دکتر طهرانچی آغاز کرد و گفت: ایشان ماموریت کردند که سوابق مدارس معارف اسلامی بررسی شود، نقاط قوت و ضعف مشخص گردد و با یک مدل تازه، مدارس معارف اسلامی در مجموعه دانشگاه آزاد تأسیس شود. نتیجه این تلاشها، همان مدل آموزشی سه–سه–چهار شد که امروز در حال اجراست.
سروریمجد دانشگاه آزاد اسلامی را «مولود انقلاب اسلامی» خواند و ادامه داد: این دانشگاه با حمایت امام خمینی (ره) شکل گرفت تا جوانان برای تحصیل مجبور به خروج از کشور نباشند. در دهه ۶۰ این دانشگاه بار بزرگی از دوش آموزش عالی برداشت. امروز هم وظیفه دارد در حوزه تربیت نیروهای متعهد به انقلاب و نظام ایفای نقش کند.
او اضافه کرد که نخستین مدرسه سعادت در مشهد تأسیس شد و اکنون پس از سه سال، دانشآموزان نخستین دورهها فارغالتحصیل شده و مهرماه وارد دانشگاه میشوند. مدل سه سال متوسطه اول + سه سال متوسطه دوم+ چهار سال دانشگاه، مدلی بود که پس از یک سال مطالعه تدوین شد و اکنون به ثمر نشسته است.
بی شک مهمتر از اعداد و ارقام، اشاره وی به معنویت مکان و زمان برگزاری جلسه بود، مجد در این خصوص گفت: اینکه نشست ما در ایام هزار و پانصدمین سال میلاد پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) و در جوار امام رضا (ع) برگزار شد، الهامبخش است. این مکان و این زمان به کار ما برکت میدهد. نفس حضور در حرم، حتی اگر هیچ برنامهای نباشد، توفیق بزرگی است. قطعاً برکات حضرت رضا (ع) در مسیر ما جاری خواهد شد.
اهداف کارگاهها؛ تربیت عالم ربانی
در ادامه محمدعلی نادی، معاون آموزشی و تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی، به خبرنگار ما توضیح داد که گردهمایی اخیر صرفاً یک نشست تشریفاتی نبود، بلکه کارگاهی آموزشی و تعاملی است و افزود: ما سه محور را دنبال کردیم: نخست ارتقای سطح معرفتی مدیران، دوم بررسی قوانین و مقررات مدارس سعادت، و سوم مباحثه درباره اقدامات اجرایی و وضعیت موجود. این جلسات فقط سخنرانی نبود، بلکه گفتوگو و تبادل تجربه بود.
او با یادآوری طرح «سه به علاوه چهار» که شهید طهرانچی پایهگذاری کرد، گفت: دانشآموزان سه سال در متوسطه دوم رشته علوم و معارف اسلامی را میگذرانند، سپس وارد دانشگاه آزاد میشوند و رشته قرآن و حدیث را رایگان میخوانند. از ترم پنجم میتوانند رشته دوم را انتخاب کنند و در نهایت با دو مدرک کارشناسی فارغالتحصیل شوند. برترینها بورس میشوند و بهعنوان دبیر یا حتی استاد دانشگاه جذب خواهند شد.
نادی تأکید کرد: هدف کلیدی این مدارس «تربیت عالم ربانی» است: برای رسیدن به این شاخص، مسیر دشوار و پرپیچوخم است. اما باید همه- از مدیر و دبیر تا حتی راننده سرویس مدرسه- در این مسیر همداستان باشند. چون این مدارس فقط یک مرکز آموزشی نیستند؛ مأموریتشان ساختن نسل متعهد و آشنا به قرآن و عترت است.
ساختار سه–سه–چهار؛ تفاوت سعادت با سایر مدارس معارف
پس از او، جعفر کبیری، مدیرکل امور مدارس سعادت، در مصاحبه با آستان نیوز از جزئیات، ساختار آموزشی این مدارس را گفت و ادامه داد: طرح ما سه–سه–چهار است. سه سال متوسطه اول، سه سال متوسطه دوم در رشته معارف اسلامی، و سپس چهار سال دانشگاه. دانشآموزان پس از اخذ دیپلم معارف، وارد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد میشوند، بدون پرداخت شهریه. از ترم سوم میتوانند یک رشته دوم انتخاب کنند، مثل علوم تربیتی یا روانشناسی. در نهایت طی پنج سال، دو مدرک کارشناسی میگیرند و سپس در مدارس ما استخدام میشوند، اگر شرایط را داشته باشند.او این ویژگی را مهمترین تفاوت مدارس سعادت با سایر مدارس معارف دانست و افزود: اکنون ۱۴ مدرسه سعادت در کشور داریم؛ دو مدرسه دخترانه در مشهد، دو مدرسه در زابل، یک مدرسه در جیرفت، یک مدرسه در یزد، پنج مدرسه در استان فارس و دو مدرسه دخترانه در تهران. مجموعاً نزدیک به ۸۰۰ دانشآموز در این مدارس تحصیل میکنند.
چهارشنبههای امام رضایی در مدارس سعادت
کبیری به اصل کیفیت بر کمیت مقدم است در رویکردی آموزشی مدارس سعادت تاکید کرد و گفت: طبق آییننامه، کلاسهای ما بیش از ۲۰ تا ۲۵ نفر نیستند. دانشآموزان از میان صدها داوطلب گزینش میشوند. بسیاری از دانشآموزان حافظ قرآن هستند؛ برخی کل قرآن را حفظاند، برخی ۲۰ جزء، ۱۰ جزء یا کمتر. علاوه بر آن، بر خوشنویسی، ادبیات فارسی و مباحث معارفی تأکید جدی داریم.
همچنین وی دلیل و تاثیر برگزاری این گردهمایی در حرم را چنین توضیح داد: این یک کارگاه فصلی است که هر فصل برگزار میشود. ما آمدیم حرم چون معتقدیم نفس حضور در این مکان انسانساز است. امام هشتم ولینعمت ماست. در اساسنامه مدارس ما نیز تبعیت از اهل بیت (ع) قید شده است. حتی در مدارس ما سنتهایی مانند چهارشنبههای امام رضایی برگزار میشود. در برخی مدارس، چایخانهای به یاد چایخانه حضرت رضا (ع) داریم و این نشان از نقش اساسی و پررنگ سیره رضوی در معارف اسلامی دارد.
کبیری در پایان ضمن تقدیر و تشکر از آستان قدس رضوی و کتابخانه مرکزی حرم مطهر گفت: خدا رو شاکریم که این توفیق در حریم حضرت رضا و با مساعدت دوستان در آستان قدس رضوی رقم خورد، بی شک این گردهمایی در کنار تمامی فیوضات خود، به به برکت حضور در کتابخانه رضوی و حریم قدسی امام هشتم تجدید میثاق و روشنی بخش مسیر تکتک مدیران و معلمین حوزه معارف اسلامی در مدارس سعادت و دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود.
نگاه حاکمیت به مدارس معارف
میهمان ویژه این جلسه مهدی نوید ادهم، سرپرست دبیرخانه هیأت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی و دبیرکل سابق شورای عالی آموزشوپرورش بود. او در مصاحبه خود با آستان نیوز اهمیت راهبردی مدارس معارف اسلامی را چنین شرح داد: مدارس معارف اسلامی مأموریتی فراتر از مدارس عادی دارند. هدف آنها تربیت نیروی انسانی آشنا به معارف دینی برای نظام است. الزاماً خروجی این مدارس ورود به حوزه علمیه نیست، اما دانشآموزان برای ورود به حوزه یا دانشگاههای دولتی آمادهتر خواهند بود.
او با اشاره به سیاستگذاری خاص این مدارس افزود: برخلاف مدارس عادی که اختیار تأسیسشان با استانهاست، مدارس معارف تنها با تأیید شورای عالی آموزشوپرورش تأسیس میشوند. این نشاندهنده حساسیت حاکمیت نسبت به این موضوع است.دانشگاه آزاد نیز هوشمندانه وارد شد؛ با دقت و احتیاط، نه گسترده و کمیتگرا. الان حدود ۱۵ مدرسه فعال سعادت داریم که با جمعیت کم اما کیفیت بالا اداره میشوند.
نوید ادهم استقبال خانوادهها از مدارس سعادت را نشانهای از موفقیت این مسیر دانست و افزود: اینکه خانوادهها حاضرند فرزندانشان را در مدارسی با چنین ساختاری ثبتنام کنند، نشاندهنده اعتماد و اهمیت این حرکت است.
تجربههای استانی؛ یزد و ابتکارات رضوی
در بخش پایانی نشست، مدیران استانی نیز تجربیات خود را بیان کردند. خانم قرقچیان، مدیر یکی از مدارس یزد، با شور و شوق از تفاوت و تمایز مدارس سعادت گفت: بزرگترین تمایز این مدارس، تربیت همهجانبه انسان است؛ تربیت عالم ربانی. در یزد، مدارس ما در مساجد و حسینیهها شکل گرفتهاند؛ سه مدرسه پسرانه و دو مدرسه دخترانه. این پیوند با مسجد، روح دیگری به مدارس داده است.
وی سپس به ابتکارات رضوی و امام رضایی در مدارس اشاره کرد و گفت: ما چهارشنبههای امام رضایی داریم. خانوادهها نذری میآورند، صبحانه امام رضایی برگزار میشود، و دانشآموزان خودشان برنامه اجرا میکنند: سرود، تواشیح، تئاتر درباره امام رضا (ع). حتی چایخانهای به یاد حرم حضرت در مدرسه دایر کردهایم که بچهها خودشان با استکانهای یزدی و سماور پذیرایی میکنند.
قرقچیان حضور در حرم برای برگزاری گردهمایی را فرصتی مغتنم دانست و ادامه داد: این فضا انگیزه ما را خالصانهتر میکند. وقتی در جوار حرم هستیم، احساس میکنیم کارمان بخشی از زمینهسازی برای ظهور است. همانطور که دشمن لحظهای در جنگ فرهنگی خواب ندارد، ما هم باید فرزندانمان را در پرتو نور امام رضا (ع) تربیت کنیم.
الهامبخشی حرم؛ امضای امام هشتم پای کار
در میان همه سخنان، یک محور مشترک بود: الهامبخشی حضور در حرم مطهر. و این فرصت زنگ آغازی بود برای سال تحصیلی جدید مدیرانی که دغدغه علوم و معارف اسلامی را دارند.
گردهمایی دو روزه مدیران مدارس معارف اسلامی سعادت در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، فراتر از یک نشست آموزشی بود. اینجا، در میان قفسههای کتاب و در جوار بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع)، مدیران پیمانی دوباره بستند؛ پیمانی برای تربیت نسلی که هم به علم روز مسلط است و هم دل در گرو قرآن و اهلبیت دارد.
مدارس سعادت دانشگاه آزاد اسلامی که با ابتکار شهید طهرانچی پا گرفت، امروز نهالی نوپاست که در پرتو خورشید خراسان، حضرت رضا(ع) در حال رشد است. اگر این حرکت ادامه یابد، آیندهای درخشان برای نظام تعلیم و تربیت اسلامی رقم خواهد زد؛ آیندهای که در آن، امام رضا علیهالسلام نه فقط ملجأ معنوی زائران، که الهامبخش مسیر علمی و تربیتی نسلهای نو خواهد بود.
گزارش امیرعلی مقدم
تلویزیون اینترنتی آستان نیوز